24 Mayıs; tarihte bugün

Olaylar 1040 - Selçuklu Devleti'nin kuruluşu. 1218 - Beşinci Haçlı seferi'nde Haçlılar, Akka şehrini Eyyubiler'e bıraktılar. 1844 - Amerikalı mucit Samuel Morse, ABD Senatosu üyelerinin de hazır bulunduğu bir deneyle, ABD Kongre binasından Baltimore'da bir tren istasyonuna kendi icadı olan Mors alfabesiyle ilk mesajı gönderdi. 1883 - Yapımı 14 yıl süren New York'taki Brooklyn Köprüsü trafiğe açıldı. 1921 - Hint asıllı İngiliz casusu Mustafa Sagir Ankara'da idam edildi. 1921 - ABD'de, Sacco ve Vanzetti'nin yargılanmalarına başlandı. 1924 - Yabancı şirketlerce işletilen Osmanlı Anadolu Demiryolları (CFOA) Şirketi'nin millileştirilmesi için Anadolu-Bağdat Demiryolları Müdiriye-i Umumiyesi kuruldu. 1940 - Igor Sikorsky, ilk başarılı tek motorlu helikopter uçuşunu gerçekleştirdi. 1941 - Danimarka Kanalı Savaşı'nda, İngiliz zırhlısı HMS Hood, DKM Bismarck tarafından batırıldı. 1943 - Polonya'daki Auschwitz toplama kampında "ölüm meleği" adıyla anılan doktor Josef Mengele göreve başladı. Mengele, tutuklular üzerinde yaptığı korkunç deneylerle biliniyordu. 1945 - Krasnodar Kray'da Karadeniz kıyısındaki Şapsığ Ulusal Rayonu lağvedildi. 1956 - İlk Eurovision Şarkı Yarışması, İsviçre'nin Lugano kentinde düzenlendi. 7 ülkenin katıldığı şarkı yarışmasını, ev sahibi İsviçre adına yarışan Lys Assia'nın seslendirdiği, Refrain isimli şarkı kazandı. 1961 - İmralı Adası'ndaki 2 bin mahkûmun barındığı cezaevinde çıkan isyan bastırıldı. 1964 - Peru'da bir futbol maçında kargaşa çıktı: 135 kişi öldü. 1976 - Londra'dan Washington'a ilk Concorde seferi başladı. 1979 - Yüzde 85'i yerli malzeme ile üretilen ilk Türk uçağı 'Mavi Işık 79-XA', Kayseri İkmal Merkezi'nde başarılı bir deneme uçuşu gerçekleştirdi. 1981 - Türk Hava Yolları'nın "Haliç" uçağı, 4 kişi tarafından Bulgaristan'a kaçırıldı. Militanlar 47 yandaşlarının ceza evinden çıkarılmasını istediler, ancak ertesi gün yakalandılar. 1983 - Bulvar gazetesinin düzenlediği yarışmada Türkiye Güzeli seçilen Hülya Avşar'ın evli olduğu ortaya çıkınca, ikinci güzel Dilara Haraççı Kraliçe ilan edildi. 1989 - Bulgaristan'dan Türkiye'ye zorunlu göç başladı. 1991 - İsrail, Süleyman Operasyonu adını verdiği bir askerî operasyonla Etiyopyalı Yahudileri İsrail'e getirmeye başladı. 1993 - PKK pususu: Bingöl-Elazığ karayolunda pusu kuran PKKlılar, 33 silahsız askeri öldürdü. 1993 - Eritre, Etiyopya'dan bağımsızlığını kazandı. 2000 - İsrail, Güney Lübnan'da 22 yıldır sürdürdüğü işgale son verdi. 2003 - Letonya'nın başkenti Riga'da gerçekleştirilen 48. Eurovision Şarkı Yarışması'nı Türkiye adına yarışan Sertab Erener, Everyway That I Can adlı şarkı ile kazandı. 2004 - Kuzey Kore'de cep telefonları yasaklandı. 2008 - Dima Bilan, Believe adlı şarkı ile Eurovision'da Rusya'ya ilk birinciliği getirdi. 2014 - Ege Denizi'nde Semadirek adası açıklarında 6.5 şiddetinde bir deprem oluştu. Doğumlar MÖ 15 - Germanicus (Julius Caesar Claudianus), Romalı general (ö. 19) 1544 - William Gilbert, İngiliz hekim ve fizikçi (ö. 1603) 1686 - Gabriel Fahrenheit, Alman fizikçi ve cıvalı termometrenin mucidi (ö. 1736) 1743 - Jean-Paul Marat, Fransız bilim adamı ve tıp doktoru (ö. 1793) 1794 - William Whewell, İngiliz polimat, bilim insanı, anglikan rahibi, filozof, teolog ve bilim tarihçisi (ö. 1866) 1802 - Aleksandre Orbeliani, Gürcü romantik şairi, oyun yazarı, gazetecisi ve tarihçisi (ö. 1869) 1819 - I. Victoria, Birleşik Krallık Kraliçesi (ö. 1901) 1905 - Mihail Şolohov, Rus yazar ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (ö. 1984) 1911 - Ne Win, Burmalı diktatör (ö. 2002) 1914 - Herbert L. Anderson, Manhattan Projesi’ne katkı sağlayan Amerikalı nükleer fizikçi (ö. 1988) 1914 - George Tabori, Macar tiyatro yönetmeni, yazar ve senarist (ö. 2007) 1928 - Adrian Frutiger, İsviçreli yazar ve sanatçı (ö. 2015) 1931 - Michael Lonsdale, Fransız oyuncu ve ressam (ö. 2020) 1932 - Arnold Wesker, İngiliz oyun ve film senaryo yazarı (ö. 2016) 1937 - Charly Antolini, İsveçli caz bateristi müzisyen 1937 - Archie Shepp, Amerikalı caz saksofoncu 1938 - Prince Buster, Jamaikalı reggae ve rock müzisyeni, şarkıcı ve besteci (ö. 2016) 1940 - Joseph Brodsky, Rus şair (ö. 1996) 1941 - Bob Dylan, Amerikalı müzisyen, yazar ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi 1942 - Hannu Mikkola, Eski Dünya Ralli Şampiyonu olan Fin otomobil yarışçısı (ö. 2021) 1944 - Patti LaBelle, Amerikalı şarkıcı, yazar, aktris ve girişimci 1945 - İdris Jetu, Fas eski başbakanı 1946 - Ayten Uncuoğlu, Türk oyuncu 1946 - Tansu Çiller, Türk ekonomist, akademisyen ve siyasetçi (Türkiye'nin ilk kadın Başbakanı) 1946 - Thomas Nordahl, İsveçli eski millî futbolcu ve spor yorumcusu 1946 - Irena Szewińska, Eski Polonyalı Olimpiyat kadın atletizm sporcusu (ö. 2018) 1949 - James Broadbent, İngiliz oyuncu ve En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Akademi Ödülü sahibi 1951 - Jean-Pierre Bacri, Fransız oyuncu ve senarist (ö. 2021) 1953 - Alfred Molina, İngiliz tiyatro ve sinema oyuncusu 1956 - Sean Kelly, İrlandalı eski profesyonel yol bisikleti yarışçısı 1959 - Emire Eren Keskin, Türk avukat 1960 - Kristin Scott Thomas, İngiliz-Fransız oyuncu 1964 - Ray Stevenson, İrlanda asıllı İngiliz oyuncu 1965 - John C. Reilly, Amerikalı oyuncu 1966 - Eric Cantona, Fransız futbolcu 1967 - Tamer Karadağlı, Türk oyuncu 1968 - Emrah Yücel, Türk grafik tasarımcı 1970 - Gülay, Türk şarkıcı 1973 - Jill Johnson, İsveçli şarkıcı ve şarkı sözü yazarı 1973 - Ruslana, Ukraynalı şarkıcı, dansçı, yapımcı ve besteci 1974 - Dan Houser, İngiliz oyun yapımcısı, yazarı ve seslendirme sanatçısı 1979 - Tracy McGrady, Amerikalı eskiden NBA'de oynamış profesyonel basketbolcu 1981 - Kenan Bajramović, Boşnak millî basketbolcu 1981 - Penny Taylor, Avustralyalı basketbolcu 1982 - Elvis Beasley, Amerikalı orta saha oyuncusu 1982 - Víctor Bernárdez, Honduraslı millî futbolcu 1982 - Damien Chrysostome, Beninli millî futbolcu 1983 - Custódio Castro, Portekizli eski millî futbolcu 1983 - Žydrūnas Karčemarskas, Litvan eski futbolcu 1984 - Lucien Aubey, Kongolu millî futbolcu 1984 - Alma Zadić, Avusturyalı avukat ve politikacı 1985 - Cemre Atmaca, Türk oyuncu 1985 - Jordi Gómez, İspanyol futbolcu 1986 - Ludovic Baal, Fransız millî futbolcu 1986 - Saúl Berjón, İspanyol futbolcu 1986 - Ladislas Douniama, Kongolu futbolcu 1986 - Jordan Metcalfe, İngiliz oyuncu 1986 - Evandro Roncatto, Brezilyalı futbolcu 1986 - Abdülaziz Tevfik, Mısırlı millî futbolcu 1987 - Fabio Fognini, İtalyan profesyonel tenis oyuncusu 1987 - Deborah François, Belçikalı oyuncu 1987 - Damir Kedžo, Hırvat şarkıcı 1988 - Daniella Álvarez, Kolombiyalı manken 1988 - İlya İlyin, Kazak halterci 1988 - Ramón Osni Moreira Lage, Brezilyalı eski futbolcu 1989 - Izu Azuka, Nijeryalı futbolcu 1989 - Yannick Bolasie, Fransız asıllı Kongolu millî futbolcu 1989 - Cauê, Brezilyalı futbolcu 1989 - G-Eazy, Amerikalı rapçi 1989 - Brianne Howey, Amerikalı aktris 1989 - Kalin Lucas, Amerikalı profesyonel basketbolcu 1989 - Adil Taarabt, Faslı millî futbolcu 1990 - Daniel García Carrillo, İspanyol futbolcu 1990 - Sandra Vinces, Ekvadorlu manken 1994 - Anderson Esiti, Nijeryalı futbolcu 1994 - Naoki Kawaguchi, Japon futbolcu 1994 - Dimash Kudaibergen, Kazak şarkıcı ve bestekâr 1994 - Jarell Martin, Amerikalı profesyonel basketbolcu 1994 - Rodrigo De Paul, Arjantinli futbolcu 1994 - Milda Valčiukaitė, Litvan kürekçi 1998 - Daisy Edgar-Jones, İngiliz aktris Ölümler 189 - Eleuterus, Yaklaşık olarak 174 - 189 yılları arasında papalık görevinde bulunmuştur (d. ?) 1136 - Hugo de Payens, Tapınak Şövalyeleri'nin ilk büyük üstadı (d. 1070) 1524 - Şah İsmail, Türk Safevî İmparatorluğu'nun kurucusu (d. 1487) 1543 - Mikolaj Kopernik, Polonyalı astronom ve Güneş Sistemi'nin kaşifi (d. 1473) 1792 - George Brydges Rodney, Büyük Britanya Kraliyet Donanması’nda deniz subayı (d. 1719) 1817 - Juan Meléndez Valdés, İspanyol neoklasik şair (d. 1754) 1823 - Franz de Paula Adam von Waldstein, Avusturyalı asker, kaşif, bitki ve doğa bilimci (d. 1759) 1848 - Annette von Droste-Hülshoff, Alman yazar (d. 1797) 1879 - William Lloyd Garrison, Amerikalı sosyal reformcu (d. 1805) 1903 - Marcel Renault, Renault Otomotiv Sanayi'nin üç kurucusundan birisi (d. 1872) 1907 - Zacharie Astruc, Fransız heykeltıraş, ressam, şair ve sanat eleştirmeni (d. 1833) 1928 - Teotig, Ermeni yazar ve salnameci (d. 1873) 1945 - Robert Ritter von Greim, Nazi Almanyası Hava Kuvvetleri Komutanı (d. 1892) 1948 - Jacques Feyder, Belçikalı film yönetmeni ve senarist (d. 1885) 1950 - Archibald Wavell, İngiliz asker (d. 1883) 1957 - İbnülemin Mahmut Kemal İnal, Türk yazar, tarihçi, müzeci ve mutasavvıf (d. 1870) 1959 - John Foster Dulles, Amerikalı avukat ve siyaset adamı (d. 1888) 1965 - Aşot Madat, Türk tiyatro sanatçısı 1973 - Selahattin Batu, Türk veteriner hekim, akademisyen, siyasetçi ve edebiyatçı (d. 1905) 1974 - Duke Ellington, Amerikalı caz müzisyeni (d. 1899) 1979 - André Luguet, Fransız film oyuncusu (d. 1892) 1991 - İsmail Selen, Türk asker (suikast sonucu) (d. 1931) 1995 - Harold Wilson, İngiliz siyasetçi ve Başbakan (d. 1916) 2010 - Paul Gray, Amerikalı bas gitarist (Slipknot) (d. 1972) 2014 - Stormé DeLarverie, Amerikalı aktivist (d. 1920) 2015 - Tanith Lee, İngiliz çizgi roman, bilimkurgu ve hikâye yazarı (d. 1947) 2016 - Burt Kwouk, Çin kökenli İngiliz-Britanyalı oyuncu (d. 1930) 2017 - Denis Johnson, Amerikalı yazar (d. 1949) 2017 - Jared Martin, Amerikalı sinema ve dizi oyuncusu (d. 1941) 2017 - Pierre Seron, Belçikalı çizgi roman sanatçısı ve çizer (d. 1942) 2018 - Gudrun Burwitz, Nazi Partisi (NSDAP)'nin önde gelen üyesi olan Reichsführer-SS Heinrich Himmler'in kızı ve Nihai Çözüm'ün baş mimarı (d. 1929) 2018 - Jerry Maren, Amerikalı oyuncu (d. 1920) 2019 - Gianfranco Bozzao, Eski İtalyan futbolcu (d. 1936) 2019 - Murray Gell-Mann, Amerikalı fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (d. 1929) 2020 - Mukar Çolponbayev, Kırgız politikacı (d. 1950) 2020 - Makbul Hossain, Bangladeşli politikacı ve iş insanı (d. 1950) 2020 - Hüseyin Ahmed kanjoi, Pakistanlı politikacı (d. 1985) 2020 - Lily Lian, Fransız şarkıcı (d. 1917) 2020 - Lucia Mee, Kuzey İrlandalı aktivist (d. 1999) 2020 - Dinaldo Wanderley, Brezilyalı politikacı (d. 1950) 2021 - John Davis, Amerikalı şarkıcı (d. 1954) 2021 - Banira Giri, Nepalli şair (d. 1946) 2021 - Desiree Gould, Amerikalı aktris ve iş kadını (d. 1945) 2021 - Samuel E. Wright, Amerikalı oyuncu ve şarkıcı (d. 1946) Tatiller ve özel günler 24 Mayıs Uçak Teknisyenleri Günü