27 Ocak; tarihte bugün

Olaylar 1521 - Mastaba Meydan Muharebesi: Canberdi Gazali İsyanı bastırıldı. 1695 - II. Ahmet'in ölümüyle, II. Mustafa Osmanlı padişahı oldu. 1785 - Georgia Üniversitesi (Amerika Birleşik Devletleri) kuruldu. 1880 - Thomas Edison, elektrik ampulünün patentini aldı. 1901 - Alman Çeşmesi açıldı. 1915 - Amerika Birleşik Devletleri Deniz Kuvvetleri, Haiti'yi işgal etti. 1918 - Amerikalı romancı Edgar Rice Burroughs'un yarattığı "Tarzan"ı konu alan ilk film, Gorillerin Tarzanı (Tarzan of the Apes) adıyla ABD'de gösterime girdi. Oyuncu Elmo Lincoln, beyazperdenin ilk Tarzan'ı oldu. 1923 - İzmir'e gelen Mustafa Kemal Paşa, Karşıyaka'da trenden inerek, Ege gezisine başladığı gün (14 Ocak) ölen annesinin (Zübeyde Hanım) kabrini ziyaret etti. 1926 - John Logie Baird ilk televizyon yayınını gerçekleştirdi. 1934 - Fransa'da Camille Chautemps istifa etti. Yeni hükûmeti, Édouard Daladier kurdu. 1934 - İpek Film Stüdyosu senaryo yarışması açtı. 1937 - Cenevre'de Milletler Cemiyeti toplantısında, Hatay'ın bağımsızlığı kabul edildi. 1940 - Millî Koruma Kanunu, Resmi Gazete'de yayınlandı. 1941 - II. Dünya Savaşı'nda İngilizler Eritre'ye girdi. 1943 - Varlık Vergisini ödemeyen mükellefler, borçlarını "bedenen çalışarak ödemeleri" için çalışma kamplarına gönderildi. Tümü İstanbullu gayrimüslimlerden oluşan 32 kişilik ilk kafile Aşkale'ye doğru yola çıktı. 1945 - Sovyetler Birliği'nin Kızıl Ordu birlikleri, Polonya'da Almanya'nın kurduğu Auschwitz-Birkenau Toplama ve İmha Kampını ele geçirdi. 1947 - Öğretim kurumları dışında din eğitimine izin verildi. 1948 - İlk teyp satışa çıktı. 1954 - Köy Enstitüleri ile İlk Öğretmen Okullarını, "İlk Öğretmen Okulları" adı altında birleştiren yasa Meclis'te kabul edildi. Böylece Köy Enstitüleri kapatıldı. 1954 - Millet Partisi kapatıldı; din esasına dayanan ve amacını gizleyen bir parti olduğu iddia edildi, yöneticileri de birer gün hapis ve 250'şer kuruş para cezasına çarptırıldı. 1956 - Yabancı petrol şirketi Mobil, Türkiye'de petrol arama ruhsatını alan ilk firma oldu. 1958 - Kıbrıs'ta 10 bin Türk "Taksim" lehinde gösteri yaptı. İngiliz askerleri topluluğun üzerine zırhlı araçlarla yürüdü, yaralananlar oldu. 1965 - Ord. Prof. Ali Fuat Başgil'in 5 yıl hapsi istendi. Ali Fuat Başgil İsviçre'de Fransızca olarak 27 Mayıs Askeri İhtilali adlı bir kitap yayınlamıştı. 1967 - Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi öğrencileri, yeni yönetmelik hükümlerini protesto için boykota başladılar. 1967 - Apollo-1 uzay aracı, Kennedy Uzay Merkezi'nde test edildiği sırada yandı: Astronotlar Gus Grissom, Edward Higgins White ve Roger Chaffee hayatlarını kaybetti. 1969 - İstanbul Aksaray'daki Küçük Opera Tiyatrosu tamamen yandı. 1969 - Türkiye Tekstil, Örme ve Giyim Sanayi İşçileri Sendikası'na (TEKSİF) bağlı 5 fabrikada daha grev başladı. 7915 işçi işi bıraktı. 1971 - Türkiye İşçi Partisi Amasya İl Başkanı Şerafettin Atalay öldürüldü. 1972 - Süleyman Demirel, "Rejimi değiştirme gayreti siyasi suç değildir" dedi. 1973 - Amerika Birleşik Devletleri ve Vietnam ateşkes anlaşması imzaladı. 1973 - Türkiye'nin Los Angeles Başkonsolosu Mehmet Baydar ve Konsolos Bahadır Demir, Ermeni örgüt ASALA tarafından öldürüldü. 1974 - Kıbrıs'ı Yunanistan'a vermek isteyen EOKA lideri Yorgo Grivas, Kıbrıs'ta kalp krizinden öldü, öldüğünde 75 yaşındaydı. 1980 - Beyoğlu'ndaki tarihi Markiz Pastanesi kapandı. Markiz, 23 Aralık 2003'te yeniden açıldı. 1983 - Dünyanın en uzun (53,9 km) denizaltı tüneli olan Seikan Tüneli açıldı. Tünel Japonya'nın Honshu ve Hokkaido adalarını birbirine bağlıyor. 1984 - Ankara Cumhuriyet Savcı Yardımcısı Doğan Öz'ü öldürmekten sanık İbrahim Çiftçi hakkındaki ölüm cezası kararı Yargıtayca bozuldu. Altı yıldır tutuklu bulunan İbrahim Çiftçi tahliye edildi. 1988 - Server Tanilli'nin Nasıl Bir Demokrasi İstiyoruz adlı kitabı toplatıldı. 1991 - Somali diktatörü Siad Barre, isyancıların Başkent Mogadişu'yu ele geçirmesi üzerine ülkeden kaçtı. 1994 - İçişleri Bakanı Nahit Menteşe, İstanbul Kumkapı Polis Karakolu'nda gözaltına alınan Vakkas Dost isimli vatandaşın, polis memuru Nurettin Öztürk tarafından dövülerek öldürüldüğünü açıkladı. 1994 - Özgür Gündem gazetesinin Ankara temsilciliğinde patlama oldu. Gazetenin Ankara Haber Merkezi'ne de molotof kokteyli atıldı. 1995 - Eylül 1994'ten beri Paris'te cezaevinde bulunan Dev-Sol lideri Dursun Karataş, 1995'te serbest bırakıldı. Dursun Karataş, sahte kimlikle Fransa'ya giriş yaparken tutuklanmıştı. 1995 - Çocuk Hakları Sözleşmesi, Türkiye tarafından çekince koyularak kabul edildi. 1996 - Bodrum açıklarındaki Kardak kayalıklarına, Yunan ve Türk gazetecilerin ayrı ayrı bayrak dikmeleri Türkiye ile Yunanistan arasında gerilim yarattı. 1996 - Bursa'da 1963 yılından beri hizmet veren Teleferik özelleştirildi. 2000 - Kamuoyunda, İkinci Manisa davası olarak bilinen 10'u tutuklu 14 sanığın yargılandığı ve Yargıtay tarafından iki kez usulden bozulan davada, sanıklar, 2 yıl 6 ay ile 15 yıl arasında değişen hapis cezalarına çarptırıldı. 2010 - Apple'ın patronu Steve Jobs, aylardır beklenen taşınabilir bilgisayar ve akıllı telefon arası çok fonksiyonlu tablet bilgisayarı iPad'i tanıttı. 2014 - Suriye'ye İsrail hava saldırısı gerçekleşti. Doğumlar 1571 - I. Abbas, Safevi Hanedanlığının 5. hükümdarı (ö. 1629) 1585 - Hendrick Avercamp, Hollandalı ressam (ö. 1634) 1662 - Richard Bentley, İngiliz ilahiyatçı ve eleştirmen (ö. 1742) 1679 - Jean François de Troy, Fransız Rokoko ressamı ve duvar halısı tasarımcı (ö. 1752) 1756 - Wolfgang Amadeus Mozart, Avusturyalı besteci (ö. 1791) 1775 - Friedrich Schelling, Alman İdealist düşünür (ö. 1854) 1808 - David Strauss, Alman ilahiyatçısı ve filozofu (ö. 1874) 1814 - Eugène Viollet-le-Duc, Fransız mimar ve teorisyen (ö. 1879) 1820 - Juan Crisóstomo Falcón, Venezuela devlet başkanı (ö. 1870) 1823 - Edouard Lalo, Fransız besteci (ö. 1892) 1826 - Mihail Yevgrafoviç Saltıkov-Şçedrin, Rus hiciv ustası ve romancı (ö. 1889) 1832 - Lewis Carroll, İngiliz yazar, matematikçi ve mantıkçı (ö. 1898) 1832 - Arthur Hughes, İngiliz ressam ve resimleyici (ö. 1915) 1836 - Leopold von Sacher-Masoch, Avusturyalı yazar (ö.1895) 1848 - Tōgō Heihachirō, Japon Filo Amirali (ö. 1934) 1850 - Edward Smith, İngiliz deniz subayı (ö. 1912) 1852 - Fulgence Bienvenüe, Fransız inşaat mühendisi (ö. 1936) 1859 - II. Wilhelm, Almanya İmparatoru (ö. 1941) 1859 - Pavel Milyukov, Rus tarihçi ve liberal politikacı (ö. 1943) 1860 - Gabriele Possanner, Avusturyalı hekim (ö. 1940) 1868 - Arthur Brofeldt, Fin siyasetçi (ö. 1928) 1878 - Olympe Démarez, Fransız avukat (ö. 1964) 1881 - Sveinn Björnsson, İzlanda'nın ilk Cumhurbaşkanı (ö. 1952) 1883 - Gottfried Feder, Alman ekonomist ve NSDAP'nin 6 kurucusundan biri (ö. 1941) 1886 - Frank Nitti, İtalyan mafya lideri (ö. 1943) 1888 - Victor Goldschmidt, Norveçli mineralog (ö. 1947) 1888 - George Relph, İngiliz aktör (ö. 1960) 1890 - Mauno Pekkala, Finlandiya Başbakanı (ö. 1952) 1893 - Song Qingling, Çinli devlet başkanı (ö. 1981) 1898 - Erich Zepler, Yahudi elektronik mühendisi ve satranç kompozitörü (ö. 1980) 1903 - John Carew Eccles, Avustralyalı nörofizyolog ve Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi (ö. 1997) 1905 - Burhan Atak, Türk futbolcu (ö. 1987) 1910 - Edvard Kardelj, Yugoslav marksizminin kurucusu ve devrimci siyaset adamı (ö. 1979) 1910 - Felix Candela, İspanyol/Meksikalı mimar (ö.1997) 1919 - Hüseyin Peyda, Türk sinema oyuncusu (ö. 1990) 1921 - Donna Reed, Amerikalı oyuncu (ö. 1986) 1924 - Rauf Denktaş, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin kurucusu ve siyasetçi (ö. 2012) 1926 - Ingrid Thulin, İsveçli oyuncu (ö. 2004) 1928 - Marie Daëms, Fransız oyuncu (ö.2016) 1931 - Gazanfer Özcan, Türk tiyatro ve sinema sanatçısı (ö. 2009) 1932 - Boris Anfiyanoviç Şahlin, Sovyet jimnastikçi (üç Olimpiyatta altın madalya kazanan ve 10 kez dünya şampiyonu olan) (ö. 2008) 1934 - Edith Cresson, Fransa'nın ilk kadın Başbakanı 1936 - Samuel C. C. Ting, Amerikalı fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi 1942 - Tasuku Honjo, Japon bilim adamı, immünolog ve Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi 1940 - Ahmet Kurtcebe Alptemoçin, Türk siyasetçi, eski Bursa milletvekili ve iş insanı 1944 - Mairead Corrigan, İrlandalı sosyal hizmet uzmanı (Katolik ve Protestanları bir araya getiren Barış İnsanları Örgütü'nün kurucusu ve 1976 Nobel Barış Ödülü'nün Betty Williams'la birlikte sahibi) 1944 - Nick Mason, İngiliz müzisyen ve Pink Floyd grubunun bateristi 1948 - Mikhail Baryshnikov, Rus dansçı 1948 - Valeri Brainin, Rus-Alman müzik yöneticisi, müzik bilimci, besteci ve şair 1955 - Nilgün Özhan Kasapbaşoğlu, Türk tiyatro, sinema oyuncusu ve seslendirme sanatçısı 1955 - Burhanettin Kocamaz, Türk siyasetçi 1957 - Frank Miller, Amerikalı çizgi romancı, yazar ve film yönetmeni 1964 - Lale Başar, Türk tiyatro, dizi ve sinema oyuncusu 1965 - Attila Sekerlioglu, Türk asıllı Avusturyalı futbolcu ve teknik direktör 1965 - Oktay Kaynarca, Türk sinema, tiyatro ve dizi oyuncusu 1969 - Süleyman Atanısev, Türk tiyatro oyuncusu 1970 - Heather Nauert, Amerikalı gazeteci ve diplomat 1974 - Ole Einar Bjørndalen, Norveçli biatlet 1980 - Austin O'Riley, Amerikalı çıplak model ve pornografik film oyuncusu 1987 - Lupe Fuentes, Amerikalı çıplak model ve pornografik film oyuncusu 1992 - Jean Acosta Soares, Brezilyalı futbolcu 1997 - Betül Kutlu, Türk basketbolcu Ölümler 98 - Nerva, Roma imparatoru (d. 30) 308 - Azize Nino, Gürcistan’da Hristiyanlığı yayan azize (d. 296) 1635 - Nef'i, Türk şair (d. 1572) 1731 - Bartolomeo Cristofori, İtalyan müzik aleti yapımcısı (d. 1655) 1814 - Johann Gottlieb Fichte, Alman filozof (d. 1762) 1851 - John James Audubon Amerikalı ressam (d. 1785) 1901 - Giuseppe Verdi, İtalyan besteci (d. 1813) 1913 - Ebüzziya Tevfik Bey, Türk gazeteci, yazar, yayıncı ve hattat (d. 1849) 1922 - Nellie Bly, Amerikalı gazeteci (d. 1864) 1922 - Giovanni Verga, İtalyan yazar (d. 1840) 1930 - Leonardo de Mango, İtalyan ressam (d. 1843) 1933 - Charles Ernest Overton, Britanyalı biyofizikçi ve farmakolog (d. 1865) 1939 - Salih Münir Paşa, Türk diplomat ve eski Paris Büyükelçisi (d. 1859) 1940 - Isaac Babel, Sovyet-Rus yazar (d. 1894) 1949 - Boris Vladimiroviç Asafiev, Rus müzikolog ve besteci (d. 1884) 1967 - Luigi Tenco, İtalyan müzisyen (d. 1938) 1972 - Şefik İnan, Türk siyasetçi (d. 1913) 1974 - Georgios Grivas, Kıbrıslı asker ve Rum tedhiş örgütü EOKA'nın lideri (d. 1898) 1974 - Leo Geyr von Schweppenburg, Alman asker (d. 1886) 1974 - Rudolf Dassler, Puma'nın kurucusu (d. 1898) 1978 - Uğur Güçlü, Türk sinema oyuncusu (d. 1942) 1983 - Louis de Funès, Fransız sinema oyuncusu (d. 1914) 2008 - Suharto, Endonezya Devlet Başkanı (d. 1921) 2009 - John Updike, Amerikalı romancı (d. 1932) 2010 - Howard Zinn, Amerikalı tarihçi (d. 1922) 2010 - Jerome David Salinger, Amerikalı romancı (d. 1919) 2011 - Öner Ünalan, Türk yazar, çevirmen ve araştırmacı (d. 1935) 2014 - Pete Seeger, Amerikalı insan hakları savunucusu ve şarkıcı (d. 1919 2015 - Charles Townes, Amerikalı fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (d. 1915) 2017 - Brunhilde Pomsel , Alman radyocu ve haber muhabiri (d. 1911) 2018 - Ingvar Kamprad, İsveçli iş adamı ve IKEA'nın kurucusu (d. 1926) 2021 - Cloris Leachman, Amerikalı aktris, komedyen ve En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Akademi Ödülü sahibi (d. 1926) 2021 - Mihrdad Minavend, İranlı futbolcu ve teknik direktör (d. 1975) 2021 - Efraín Ruales, Ekvadorlu aktör, televizyon sunucusu, model ve müzisyen (d. 1984) Tatiller ve özel günler Uluslararası Holokost Anma Günü