Basın ve ifade özgürlüğü kısıtlamaları Meclis gündeminde

CHP Artvin Milletvekili Uğur Bayraktutan, Basın ve ifade özgürlüğünü kısıtlayan uygulamaların hangi amaçla yapıldığının belirlenmesi ve basın mensuplarının yaşadığı sorunların tespit edilerek, yaşanan mağduriyetlerin giderilmesi adına çalışmaların başlatılması amacıyla meclis araştırma komisyonu kurulmasını talep etti. ANKARA- CHP Artvin Milletvekili Uğur Bayraktutan, Basın ve ifade özgürlüğünü kısıtlayan uygulamaların hangi amaçla yapıldığının belirlenmesi ve basın mensuplarının yaşadığı sorunların tespit edilerek, yaşanan mağduriyetlerin giderilmesi adına çalışmaların başlatılması amacıyla meclis araştırma komisyonu kurulmasını talep etti. Bayraktutan, Ülkemizde basın yayın organlarının uğradığı baskıların tüm yönleriyle araştırılarak, basın mensuplarının yaşadıkları hak ihlallerinin nedenleriyle tespit edilmesi ve halkın haber alma hürriyetinin, basın ve ifade özgürlüğünün önündeki engellerin kaldırılması adına gerekli tedbirlerin alınması amacıyla hazırlamış olduğu Meclis Araştırma Önergesini TBMM Başkanlığı’na sundu. Uluslararası Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) örgütünün hazırladığı 2023 Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi'nde yer alan verilere değinen Bayraktutan, Türkiye'nin geçen yıla göre 16 sıra gerileyerek 180 ülke içerisinde 165'inci sırada yer aldığını ifade etti.          Medya Özgürlüğü Acil Müdahale’nin (MFRR) 2023’ün ilk altı ayına ilişkin yayınladığı Medya ve Basın Özgürlüğü İhlalleri İzleme Raporu'nda Türkiye’de ocak-haziran döneminde 172 kişi veya medya kuruluşunu içeren 136 basın özgürlüğü ihlâli meydana geldiğinin belirtildiğini ve Türkiye'nin Ukrayna ile birlikte Avrupa’da en çok basın özgürlüğü ihlâllerinin meydana geldiği iki ülkeden birisi konumunda olduğunu dile getiren CHP'li Bayraktutan, basın özgürlüğünün korunmasının hayati önem taşıdığına vurgu yaptı. Basın ve ifade özgürlüğünü kısıtlayan uygulamaların hangi gerekçe ve amaçla yapıldığının belirlenmesi ve basın mensuplarının yaşadığı sorunların tüm yönleriyle detaylıca araştırılarak mağduriyetlerinin giderilmesi adına gerekli önlemlerin alınması amacıyla TBMM'ye sunmuş olduğu Araştırma Önergesi'nin gerekçesi şu şekilde:                                                                                      "Uluslararası Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) örgütünün hazırladığı 2023 Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi'nde Türkiye, geçen yıla göre 16 sıra gerileyerek 180 ülke içerisinde 165'inci sırada yer almıştır. “Medya Özgürlüğü Acil Müdahale’nin (MFRR) 2023’ün ilk altı ayını değerlendiren “Medya ve Basın Özgürlüğü İhlalleri İzleme Raporu” yayımlanmış, raporda Türkiye’de ocak-haziran döneminde 172 kişi veya medya kuruluşunu içeren 136 basın özgürlüğü ihlâli meydana geldiği belirtilmiştir. Rapora göre, Türkiye, Ukrayna ile birlikte Avrupa’da en çok basın özgürlüğü ihlâllerinin meydana geldiği iki ülkeden birisi konumundadır. Gazeteciler Cemiyeti’nin Avrupa Birliği finansal desteği ile yürüttüğü Demokrasi için Medya/Medya için Demokrasi Projesi ekibi tarafından, açık kaynaklardan, medya taramalarından, proje ofisine çeşitli şekilde yapılan başvuru ve ihbarlardan, M4D Projesi kapsamında yapılan medya sermayesi ve gazetecilerin mesleki memnuniyeti araştırmalarından ve Gazeteciler Cemiyeti Özgürlük için Basın raporlarından faydalanarak hazırlanan rapora göre; 2022 yılında gözaltına alınan gazeteci sayısı 78 olarak kayıtlara geçmiştir. 2023 yılının ilk altı ayında ise tespit edilebildiği kadarıyla en az 56 gazeteci gözaltına alınmıştır. 1 Temmuz 2023 itibariyle ise tutuklu gazeteci sayısı 56 olmuştur. Türkiye Gazeteciler Sendikası hukuk birimi Mayıs 2022-23 döneminde yargılanan gazeteci sayısını 264 olarak açıklamıştır. Yılın ilk altı ayında gazetecilerin yargılandığı basın davaları sayısının ise 336’yı bulduğu belirtilmektedir. Demokrasinin vazgeçilmez bir unsuru olan, doğru ve tarafsız bir şekilde çalışarak, halkın haber alma hakkını sağlayan ve toplumun görüşlerini kamuoyuna yansıtma görevini üstlenen basın mensupları bireylerin düşünmelerinde, sorgulamalarında ve hak aramalarında önemli bir role sahiptir. Basın özgürlüğünün korunması gelişmiş ülkeler için hayati önem taşımaktadır. Yukarıda belirtilen hususlar ışığında; ülkemizde basın yayın organlarının ilgili örneklerle sabit şekilde uğradığı baskıların tüm yönleriyle araştırılarak, basın mensuplarının yaşadıkları hak ihlallerinin nedenleriyle birlikte tespit edilmesi ve halkın haber alma hürriyetinin, basın ve ifade özgürlüğünün önündeki engellerin kaldırılması adına gerekli tedbirlerin alınması amacıyla Anayasa’nın 98 nci ve içtüzüğümüzün 104 ncü ve 105 nci maddeleri gereğince Meclis Araştırma Komisyonu açılması hususunu ara ve teklif ederim."