Doğum günü: Ferit Tüzün, Talat Artemel

Bugün 24 Nisan. Ferit Tüzün'ün ve Talat Artemel'in doğum günü. BRT Yayın Grubu olarak bu değerlerimizi saygıyla anıyoruz. Doğum günü: Ferit Tüzün kimdir? Besteci, orkestra şefi (D. 24 Nisan 1929, İstanbul - Ö. 20 Ekim 1977, Ankara). İlkokulu Kınalıada’da bitirdikten sonra babasının vefatı üzerine Ankara’daki ablasının yanına giderek öğrenimine Ankara Atatürk Lisesi’nde devam etti. Ablasının İstanbul Konservatuarı şan bölümü mezunu olması nedeniyle müzikle küçük yaşlarında tanışan Tüzün, ablası aracılığıyla Ulvi Cemal Erkin’le tanıştı ve Ankara Konservatuarı Piyano Bölümü’ne girdi. Erkin'in ve hocası Necil Kâzım Akses’in önerileriyle Kompozisyon Bölümü’ne de kaydoldu. 1949’da Piyano Bölümü’nden, 1951’de Kompozisyon Bölümü’nden mezun oldu. Mezuniyetinden sonra iki yıl Kompozisyon bölümünde Necil Kâzım Akses’in asistanlığını yaptı. Milli Eğitim Bakanlığı’nın açtığı sınavı kazanarak 1954’te Münih Müzik Akademisi’ne gönderildi; ünlü şef Fritz Lehmann’ın öğrencisi oldu. Lehmann’ın ölümü üzerine orkestra şefliği çalışmalarını Adolf Mennerich ve Gotthold Ephraim Lessing'in yanında sürdürdü. Bir yandan kompozisyon alanında çalışan Tüzün, Münih’te Karl Amadeus Hartmann ve Carl Orff ile tanıştı ve onlardan kompozisyon dersi aldı. Müzik eğitimini 1958’de tamamladıktan sonra bursunu bir yıl daha uzatarak Münih Devlet Operası’nda şef yardımcılığı yaptı; ayrıca çeşitli kentlerde konserler yönetti. 1959 yılında Türkiye’ye dönen müzisyen, Ankara Devlet Opera ve Balesi orkestra şefi olarak görev yaptı. 1974 yılında Ankara Konservatuarı’nda öğretmenlik yaptıktan sonra Ocak 1977’de Devlet Opera ve Balesi’nin Genel Müdürü olarak atandı. Tüzün, ölümünden 23 yıl sonra (2000) Sevda - Cenap And Müzik Vakfı tarafından Onur Ödülü Altın Madalyası ile ödüllendirildi. Eserlerini daha çok Anadolu halk danslarından ve Türk ezgilerindeki motif­lerden yararlanarak besteleyen Tüzün, İlk önemli eseri olan Ninni adlı orkestra yapıtını konservatuarın son sınıfında öğrenci iken besteledi. Bu eser, 1952’de Cemal Reşit Rey yönetimindeki İstanbul Şehir Orkestrası tarafından ilk defa seslendirildi. Almanya'da kaldığı süre içinde bestelediği Anadolu Süiti (1954), Türk Cappriccio'su (1956) ve Humoresque (Nasreddin Hoca) (1957) adlı eserlerinin ilk seslendirilişleri Münih Flarmonisi tarafından yapıldı. İlk Türk balesi olan  Çeşmebaşı , TRT'nin siparişi üzerine yazdığı Midas’ın Kulakları operası ve yine TRT’nin siparişi üzerine bestelenmiş Esintiler adlı orkestra eseri önemli eserleri arasında yer alır. Ayrıca konusunu Elazığ dolaylarından alan bir bale olan Çayda Çıra için bestelediği bir bale süiti ile ilk defa 2004 yılında seslendirilen Kınalı Eller ”adlı bir bale süiti vardır. Bilinen son yapıtı olan Söyleşi , Kültür Bakanlığı tarafından Cumhuriyetin 50. yılı kutlamaları için sipariş edilmiş bir orkestra yapıtıdır. BAŞLICA ESERLERİ: Piyano parçaları (1948), Canzonetta ve Gavotta (1950), Cahit Külebi'nin Atatürk Kurtuluş Sa­vaşı' nda şiiri için fon müziği (1952), Orkestra için Anadolu süiti (1954), Kapriçyo ve Hümoresk. (1956), Bale süiti Çeşmebaşı (1964), Esintiler (1965) Midas'ın Kulakları (1967). HAKKINDA: Türkiye Ansiklopedisi (c. 4, s.1377, 1974), Büyük Larousse (c. 19, s. 11891, 1986), Mehmet Nazmi Özalp / Türk Musikisi Tarihi (1986), Ana Britannica (c. 21, s. 340, 1987),   Yılmaz Öztuna / Büyük Türk Musikisi Ansiklopedisi (1990), Şefik Kahramankaptan / Çeşmebaşından Esintilerle: Ferit Tüzün (2001), Vural Sözer / Müzik Ansiklopedik Sözlük (2005), Onur Şenel  / Ferit Tüzün’ün Çağdaş Türk Besteciliği için Önemi (Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, 2006), İlke Boran - Kıvılcım Yıldız Şenürkmez / Kültürel Tarih Işığında Çok Sesli Batı Müziği (2010). Kaynak: www.biyografiler.com Doğum günü: Talat Artemel kimdir? (24 Nisan 1901, İstanbul - 4 Ağustos 1957, Bolu ), Türk sinema oyuncusu, [1] yönetmen ve senaristtir . Tiyatro sanatçısı Cahide Sonku 'nun ilk eşi. Sanat yaşamına tiyatro oyunculuğu ile başladı. Raşit Rıza Samako Tiyatrosu ve İstanbul Şehir Tiyatroları da dahil birçok toplulukta rol aldı. 1928 yılında bir kısa filmde oyunculukla sinemaya geçmesinin ardından 1944 yılında ilk senaryosu filme alındı, aynı yıl yönetmenliğe başladı. Senaryo yazımını bırakmasına rağmen oyunculuk ve yönetmenliği sürdüren sanatçı, 1957 yılında bir sinema filmi çekimi için gittiği Bolu'da yaşamını yitirdi. Filmografisi Oyuncu olarak 1928: Bir Sigara Yüzünden 1931: İstanbul Sokaklarında 1932: Kaçakçılar 1934: Aysel Bataklı Damın Kızı 1939: Bir Kavuk Devrildi 1941: Kıvırcık Paşa 1941: Kahveci Güzeli 1943: Onüç Kahraman 1943: Dertli Pınar 1944: Hasret 1944: Deniz Kızı 1946: Domaniç Yolcusu 1947: Yanık Kaval 1949: Uçuruma Doğru 1949: Dinmeyen Sızı 1949: Er Meydanı 1949: Kanlı Döşek 1950: Parmaksız Salih 1951: Vatan ve Namık Kemal 1952: Kanun Namına 1952: İngiliz Kemal Lawrense Karşı 1952: Günahını Ödeyen Adam 1952: Kahpenin Kızı 1952: Son Gece 1952: Yavuz Sultan Selim Ağlıyor 1953: Bu Kadın Benimdir (Zavallı Necdet) 1953: Affet Beni Allahım 1953: Beklenen Şarkı 1953: Cinci Hoca 1953: Soygun 1954: Leylaklar Altında 1954: Nasreddin Hoca 1955: Kanlarıyla Ödediler 1956: Hayırsız Evlat 1957: Beni Şafakta Vurdular 1957: Bir Avuç Toprak 1957: Yavrularımın Katili Yönetmen olarak 1944: Hürriyet Apartmanı 1946: Sonsuz Acı 1948: Sönen Rüya 1951: Vatan ve Namık Kemal 1952: Can Yoldaşı 1954: Nasreddin Hoca 1956: Büyük Sır Senarist olarak 1944: Hürriyet Apartmanı 1946: Sonsuz Acı 1951: Vatan ve Namık Kemal 1954: Nasreddin Hoca Kaynak: Wikipedia.com