top of page
< Back

Doğum günü: Rıfat Ilgaz, Müslüm Gürses, Abdurrahman Palay, Parla Şenol, Sevim Çizer,Cemil Demirbakan

Bugün 7 Mayıs. Rıfat Ilgaz, Müslüm Gürses, Abdurrahman Palay, Parla Şenol, Sevim Çizer,Cemil Demirbakan'ın doğum günü. BRT Yayın Grubu olarak aramızda olmayanları saygıyla anarken, yaşayanlara mutlu, sağlıklı, uzun ömürler dileriz. Doğum günü: Rıfat Ilgaz kimdir? Mehmet Rıfat llgaz, 1940’ların toplumcu-gerçekçi şairlerindendir. 1911 yılında Kastamonu Cide’de doğdu. Şiir yazmaya ortaokul öğrencilik yıllarında başladı. İlk şiiri 1927’de, günlük Nazikter gazetesinde yayınlandı. Ayrıca; Açıkgöz (Kastamonu), Güzel İnebolu ve Güzel Tosya gazetelerinde şiirleri ve yazıları yayınlanmaya başladı. Yatılı olarak Kastamonu Muallim Mektebi’nde öğrenim gördü. 1930 yılında mezun oldu. Altı yıl süreyle Gerede, Akçakoca, Gümüşova’da ilkokul öğretmenliği yaptı. Ankara Gazi Eğitim Enstitüsünü 1938’de bitirdi ve Adapazarı Ortaokulu Türkçe Öğretmenliğine atandı. 1939’da İstanbul Karagümrük Ortaokulunda Türkçe Öğretmenliğine başlayan llgaz’ın, yazı ve şiirleri büyük dergilerde yayınlanmaya başladı.
Rıfat Ilgaz-Alâettin Bahçekapılı 1940’da Gığır, Oluş, Ulus, Güneş, Yücel, Varlık, Hamle ve Yeni İnsanlık dergilerinde şiirleri çıktı ve aynı yıl Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümüne girdi. Haşan Tanrıkut, Sabahattin Kudret Aksal, Salah Birsel’le tanıştı. Ömer Faruk Toprak ile 9 Eylül 1942’de Yürüyüş dergisini çıkardılar. Bu dergide Orhan Kema l , Sait Faik, Cahit Irgat, A. Kadir, Nazım Hikmet (İbrahim Sabri) ile birlikte çalıştılar. 1943’de ilk kitabı “Yarenlik”i yayınladı. Şiirleri olağanüstü bir ilgi gördü. Ocak 1944’de “Sınıf” adlı şiir kitabı çıktı. Sıkıyönetim kararı ile toplatıldı. Pertev Naili Boratav “Sınıf” için:”Yeni Türk şiirine inanmayanlara, Rıfat llgaz’ın kitabını okuyup anlamlarını dilemekten başka yapılacak birşey yoktur” diye yazdı. 1945’de Gün dergisi çıktı. llgaz bu dergide sekreterdi. Bu dergide yazıları yayınlandı. Aziz Nesin’in Cumartesi dergisine ortak oldu. Seçici kurulda çalıştı. 1946’da Esat Adil, Sabahattin Ali ve Aziz Nesin ile birlikte Gerçek gazetesini çıkardılar. 1946 Ekim ayında Yığın dergisini Esat Adil ve Adil Yağcı ile birlikte çıkardılar. Öğretmenliğe yeniden döndükten sonra Boğazlayan-Yozgat’a tayini çıktı. Hastalığı nedeniyle Validebağ Sanaturyumunda yattı. Şubat 1947’de Sabahattin Ali, Aziz Nesin ve Mim Uykusuz’un çıkardığı Markopaşa kadrosuna girdi. Sık sık kapatılan bu derginin daha sonraları sorumlu müdürlüğünü üstlendi. Malum Paşa, Merhum Paşa, Hür Markopaşa gibi dergilerin de sık sık adı değişiyordu. 1950’li yıllarda llgaz gazetecilik yapmaya başladı. Sakıncalı olduğundan, gazeteler ve dergiler imzalarına pek yer vermediler. 1952-1960’daTan gazetesinde dizgici-düzeltmen ve röportaj yazarı olarak çalıştı. Turhan Selçuk ve İlhan Selçuk’un çıkardığı Dolmuş dergisinde “Stepne” takma adıyla yazılar yazdı. Hababam Sınıfı, Pijamalılar (Bizim Koğuş), Don Kişot İstanbul’da bu dergide dizi olarak yayınlandı. Hababam Sınıfı’nı da, isminin sakıncalı olması nedeniyle “Stepne” (Yedek Lastik) takma adıyla yazdı. Ocak 1953’de Devam adlı şiir kitabını çıkardı ve bu kitap da toplatıldı. 1961 Anayasası yürürlüğe girdikten sonra kendi adıyla yazı ye şiir yayınlayabilme olanağına kavuşan Rıfat llgaz Demokrat İzmir, Akbaba, Vatan, Yeni Gün, Yeni Ulus gibi yayın organların-da ve kimi edebiyat dergilerinde yazı yazabildi. Sınıf yayınlarını kurdu ve kendi kitaplarını yayınlayabildi. 1970’de Basım Şeref Kartını aldı. 1974’de emekli oldu. Doğum yeri olan Cide’ye yerleşti. 12 Eylül 1980 döneminde gözaltına alındı. 70 yaşında gerekçesiz sorguya çekildi ve gözaltında kaldı. Tutukluluğu sona erince İstanbul’da, oğlu Aydın llgaz ile birlikte ölümüne kadar yaşamaya başladı. Bu olaylar “Kırkyıl Önce Kırk Yıl Sonra” adlı kitabında anlatılır. Onu hepimiz Hababam Sınıfı’nın yazarı olarak bildik. Altmış yayınlanmış kitabı olmasına karşın onun şairliğini, romancılığını ve öykü yazarlığını unutmamamız gerekir. Kitaplarında; çağdaş, ileri görüşlü, ulusumuzdan yana birlikteliği önerir. Yıllarca kendisini bizden uzaklaştırmaya çalışan yönetimlerden sonra, demokrasi yolunda ülkemizdeki gelişmeler Rıfat IIgaz adını yeniden yücelttiyse de, Sivas olaylarının acısına dayanamayan duyarlılığı 7 Temmuz 1993 günü aramızdan ayrılmasına neden oldu. Rıfat Ilgaz’ın Eserleri Şiir : Yarenlik (1943): 1946’da ikinci basımı yapıldı. Sınıf (1944): Kovuşturmaya uğradı. 6 ay hapis yattı. Yaşadıkça (1947): Toplatıldı. Devam (1953): Toplatıldı. Üsküdarda Sabah Oldu (1954) Soluk Soluğa (1962): Yeni şiir çok azdır, genellikle derleme. Karakılçık (1969) Uzak Değil (1971) Güvercinim Uyur mu (1974) Kulağımız Kirişte (1983) Ocak Katırı Alagöz (1987) Çocuk Bahçesi (1995): Çocuklar için şiirler Bütün Şiirleri (1983): 9 cilt olarak Bütün Şiirleri: 1927-1991 (2004) Romanları : Hababam Sınıfı (1957): Önce dizi hikâye olarak Dolmuş dergisinde yayınlandı. Sonradan roman olarak toplandı. Film uyarlamalarına esin kaynağı oldu. Ayrıca tiyatroda da sahnelendi. Pijamalılar (Bizim Koğuş) (1959): Önce Bizim Koğuş adıyla yayınlandı. Daha sonra 1973’te Pijamalılar olarak çıktı. Karadenizin Kıyıcığında (1969) Halime Kaptan (1972) Meşrutiyet Kırathanesi(1974) Karartma Geceleri (1974): Yusuf Kurçenli tarafından filmi çekildi. Başrolünü Tarık Akan oynadı. Sarı Yazma (1976) Yıldız Karayel (1981) Apartıman Çocukları (1984) Hoca Nasrettin ve Çömezleri (1984) Hababam Sınıfı İcraatın İçinde (1987) Anı : Yokuş Yukarı (1982) Kırk Yıl Önce Kırk Yıl Sonra (1986) Dördüncü Bölük (1992): Damian Croft tarafından İngilizce’ye çevrildi, Milet Publishing tarafından yayınlandı. Köşe Yazıları : Nerde Kalmıştık Cart Curt Öykü: Radarın Anahtarı (1957) Don Kişot İstanbul’da (1957) Kesmeli Bunları (1962) Nerde O Eski Usturalar (1962) Saksağanın Kuyruğu (1962) Şevket Ustanın Kedisi (1965) Garibin Horozu (1969) Altın Ekicisi (1972) Palavra (1972): Önceden Don Kişot İstanbul’da adıyla yayınlandı. Tuh Sana (1972) Çatal Matal Kaç Çatal (1972) Bunadı Bu Adam (1972) Keş (1972) Al Atını (1972) Hababam Sınıfı Uyanıyor (1972) Hababam Sınıfı Baskında (1972) Hababam Sınıfı Sınıfta Kaldı (1972) Rüşvetin Alamancası (1982) Sosyal Kadınlar Partisi (1983) Çalış Osman Çiftlik Senin (1983) Şeker Kutusu (1990) Çocuk edebiyatı: Bacaksız Kamyon Sürücüsü Bacaksız Okulda Bacaksız Paralı Atlet Bacaksız Tatil Köyünde Bacaksız Sigara Kaçakcısı Öksüz Civciv Küçük Cekmece Okyanusu Cankurtaran Yılmaz Kumdan Betona Çocuk Bahçesi(Şiir) Tiyatro Oyunları: Hababam Sınıfı Ulvi Uraz Tiyatrosu tarafından sahnelendi 1965 Hababam Sınıfı Uyanıyor: Filme çekildi. Hababam Sınıfı Baskında Hababam Sınıfı Sınıfta kaldı: Filme çekildi. Türk Çocukları Türk Çocukları: Çatalzeytin Festivalinde öğrenciler tarafıdan sahnelendi. Çatal Matal Kaç Çatal (1972): Daha sonra Uzun Eşek Oyunu olarak yeniden yazıldı. Çatal Matal 1972’de Ordu Belediyesi Karadeniz Tiyatrosu tarafından, Uzun Eşek ise Cide’de sahnelendi. Abbas Yola Giden: 1993’de Kartal Rıfat Ilgaz Sahnesi Oyuncuları tarafından sahnelendi. Ödülleri: 1982 Yıldız Karayel ile Madaralı Roman Ödülü 1982 Yıldız Karayel ile Orhan Kemal Roman Armağanı 1987 Ocak Katırı Alagöz ile Ömer Faruk Toprak Şiir Ödülü 1993 Edebiyatçılar Derneği Onur Ödülü. Doğum günü: Müslüm Gürses kimdir ? Müslüm Gürses (Müslüm Akbaş, 5 Temmuz 1953; Fıstıközü, Halfeti, Şanlıurfa - 3 Mart 2013, İstanbul), arabesk ve Türk halk müziği sanatçısı. 7 Mayıs 1953'de Şanlıurfa'nın Halfeti ilçesi'nin Fıstıközü köyünde kerpiç bir evde dünyaya geldi. Annesinin adı Emine'dir. Babası Mehmet Akbaş rençberlik yapar, türkü söylemeyi sever, bağlama çalardı. Akbaş çiftinin Müslüm'den sonra Ahmet ve Zeyno adında bir erkek, bir de kız çocukları oldu.Müslüm Gürses'in çocukluğunun ilk yılları Şanlıurfa'da geçti. Gürses üç yaşındayken ekonomik nedenlerden dolayı ailecek Adana'ya göç ettiler. Müslüm Gürses, şarkıcılığa 1965 yılında, küçük yaşta Adana'da bir çay bahçesinde şarkılar söyleyerek başladı, aynı zamanda Halkevine de gitti. Terzi çıraklığı ve kunduracılık yaptı, o yıllarda bir gazinoda sahneye çıktı. Ayrıca ilkokuldan mezun olduktan sonra 14 yaşındayken, 1967 yılında Adana Aile Çay Bahçesi’nde düzenlenen yarışmaya katıldı ve birinci oldu. Sesiyle küçük yaşlarda dikkat çeken Gürses kendisiyle yapılan bir röportajda o dönemle ilgili olarak şunları söylemiştir: "İlkokulu bitirdim. Gerisi yok. Adana'da damda yatarken uzun hava okudum. Arkadaşım Halkevine gidiyordu. Ben de gittim. Derken Çukurova Radyosu'nda sanatçı oldum".Soyadını da orada çalışırken “Gürses“ olarak değiştirirler. 1967 yılından itibaren TRT-Adana-Çukurova Radyosunda da her hafta Cumartesi günü canlı olarak türküler söyledi. 1968 yılından itibaren piyasaya ilk 45'likleri çıkarmaya başladı. İlk plağı 1968 tarihli "Emmioğlu/Ovada Taşa Basma" plağıdır ve Ömür Plak , Adana basımıdır. Ömür Plak ile toplam 4 adet 45'lik yaptı. İstanbul'a gelen Gürses, Selahattin Sarıkaya'nın sahibi olduğu Sarıkaya Plak ile 2 adet 45'lik plak doldurdu: "Giyin Kusan Selvi Boylum/Hayatımı Sen Mahvettin" ile "Gitme Gel Gel/Haram Aşk". Daha sonra 1969 yılında yine İstanbul'da Palandöken firması ile çıkış parçası olan "Sevda Yüklü Kervanlar"ı içeren "Sevda Yüklü Kervanlar/Vurma Güzel Vurma" isimli 45'lik Plağı çıktı. Bu plak tam 300.000 adet satarak rekor kırmıştır. Gürses, bu plaktan sonra askerliğini yaptı, tekrar İstanbul'a gelerek aynı firmada plaklarını çıkarmaya devam etti. Palandöken firması ile tam 13, sonra Bestefon firması ile tam 4, daha sonra Hülya Plak ile tam 15 ve nihayet Çın Çın Plak ile tam 2 adet 45'lik plak doldurdu. Müslüm Gürses`in dinleyici kitlesi birçok araştırmaya konu olmuştur. Doktora tezleri dahi yazılmıştır (Mesela 2002/ Bağlam Yayıncılık : Caner Işık / Nuran Erol , "Arabeskin Anlam Dünyası ve Müslüm Gürses Örneği "). 1999 yılında Müslüm Gürses’in o dönemde 15 yıl boyunca albümlerini çıkardığı Elenor plak firmasıyla yolları ayrıldı. Ocak 2006'da Gönül Teknem adlı albümü Seyhan Müzik etiketiyle raflardaki yerini almıştır. Gürses’in, 2006’da yazar Murathan Mungan’la ortak projesi “Aşk Tesadüfleri Sever” Pasaj Müzik etiketiyle müzik marketlerdeki yerini aldı. Mungan’ın sözlerini yazdığı, David Bowie’den Garbage’a, Leonard Cohen’den Jane Birkin’e birçok yabancı müzisyenin bestesini yaptığı şarkıları seslendirdi. Sonra 2009 yılında yine ayni firmadan çarpıcı bir albüm "Sandık" ile Müslüm Gürses sahnelere geri döndü.2010 yılında Kasım ayında yeniden Pasaj Müzik ile "Yalan Dünya" isimli bir albüme imza atmıştır. Ölümü Müslüm Gürses, 15 Kasım 2012 Perşembe günü Memorial Hastanesi'nde geçirdiği by-pass ameliyatından sonra akciğer ve kalp yetmezliği nedeniyle yoğun bakıma kaldırıldı. Kendisine solunum cihazı bağlandı. Gürses, 3 Mart 2013'te, yaklaşık dört aydır tedavi görmekte olduğu İstanbul Memorial Hastanesinde hayatını kaybetti. 4 Mart 2013 günü Teşvikiye Camii'nde kılınan cenaze namazının ardından Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedildi. Diskografi 1975 Müslüm Gürses 1 Çınçın Plak 1976 Müslüm Gürses 2 1976 Öldürdüğün Yetmedi Mi Uzelli 1977 Müslüm Gürses 3 Çınçın Plak 1978 Müslüm Gürses 4 1979 Gazla Şoför 1979 Bağrıyanık Saner Plak 1980 Umutsuz Hayat Arma Müzik 1980 Esrarlı Gözler Emre Plak 1981 Mutlu Ol Yeter (1) Modern Plak 1982 Müzik Ziyafeti Akdeniz Plak 1982 Tanrı İstemezse Uzay Plak 1983 Anlatamadım Kale Plakçılık 1983 Dertliler Meyhanesi Dünya Müzik 1984 Yaranamadım Elenor Müzik 1985 Güldür Yüzümü 1987 Gitme 1986 Sevda Yolu 1986 Yıkıla Yıkıla Doğum günü: Abdurrahman Palay kimdir? 7 Mayıs 1923'te aşçı Şemsettin Bey ile ev hanımını Fethiye Hanım'ın üç çocuğunun en büyüğü olarak İstanbul'da dünyaya geldi. Pertevniyal Lisesi'nde öğrenimini sürdürürken, lise ikinci sınıfta okulu bırakan Palay, bir dönem futbolla ilgilendi, devlet memurluğu yaptı. Palay, 1939'da Samatya Halkevi'nde amatör oyuncu olarak tiyatroya başladı. Şehremini ve Yedikule Halkevi'nde oyunlar sergiledi.Saat Altı Tiyatrosu'nun oyuncu elemelerinde 1950'de birinci olan Palay, ertesi yıl İstanbul Şehir Tiyatrosu'na girdi ve pek çok önemli oyunda rol aldı.Palay, 1952'de Kani Kıpçak'ın yönettiği "Kahpenin Kızı" filmiyle sinemaya başladı.Ekrem Reşit Rey'in önerisiyle seslendirme yapmaya başladı Ekrem Reşit Rey'in önerisiyle İstanbul Radyosu'nda seslendirme sanatçılığı yapan Palay, radyoda yayınlanan tiyatro oyunlarındaki başarılı seslendirme çalışmalarından sonra sinemada da seslendirme yapmaya başladı. Palay, 1959'da İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları oyuncusu Özen Tutucu'yla evlendi, bu evlilikten Oya isimli bir kız çocuğu dünyaya geldi.Usta sanatçı, 1963'te Oraloğlu Tiyatrosu'na geçti ve bir sezon bu tiyatroda çalıştı. Aynı zamanda film oyunculuğu ve seslendirme de yapan Palay, 1964-1965'te kendi adına bir topluluk kurarak turnelere çıktı.Palay, 1966'da ise Arena Tiyatrosu'na girdi. Burada "Anastasia" oyununu sahneye koyarak başrolünü oynadı.Tiyatrodan 1965-1973'te uzaklaşan Palay, senaryo yazarlığı, film yönetmenliği ve sinema oyunculuğuna ağırlık verdi. 1973'te bir mevsim süren son bir tiyatro kurma denemesinden sonra artık hep sinemada çalıştı. Birçok ünlü isme ses verdi Palay; Cüneyt Arkın, Ediz Hun, Yılmaz Güney, Orhan Gencebay, Murat Soydan, Ümit Besen, İbrahim Tatlıses ve Göksel Arsoy gibi dönemin ünlü oyuncularını seslendirdi. Türk sinemasında kalıplaşmış "nayır, nolamaz, naffet beni" pek çok repliği kendine has bir şekilde yorumladı. Palay, seslendirme çalışmaları ve oyunculuğunun yanı sıra, 1955'te "Her Yerde Tehlike" isimli filme yönetmenlik de yaptı. 1955-1972'de yirmi sekiz film çeken Palay, sinemayı bıraktıktan sonra Şile'de pansiyon işletti. Usta sanatçı, 14 Nisan 2002'de 79 yaşındayken İstanbul'da vefat etti. Palay'ın cenazesi Zincirlikuyu Mezarlığı'nda toprağa verildi.

Doğum günü: Rıfat Ilgaz, Müslüm Gürses, Abdurrahman Palay, Parla Şenol, Sevim Çizer,Cemil Demirbakan

Bugün 7 Mayıs. Rıfat Ilgaz, Müslüm Gürses, Abdurrahman Palay, Parla Şenol, Sevim Çizer,Cemil Demirbakan'ın doğum günü. BRT Yayın Grubu...

bottom of page