Turgut Reis, Salih Omurtak, Fehmi Tokay, Yıldız Ecevit

Bugün 23 Haziran. Yıldız Ecevit, Fehmi Tokay, Salih Omurtak ve Turgut Reis'in ölüm yıldönümleri. BRT Yayın Grubu olarak bu değerlerimizi saygılarla, sevgilerle anıyoruz. Yıldız Ecevit kimdir?
1946 Çanakkale doğumlu olan Yıldız Ecevit, Çamlıca Kız Lisesi'nin ardından İstanbul Üniversitesi Alman Dili ve Edebiyatı Bölümünü bitirdi. Yüksek lisans ve doktorasını Hacettepe ve Ankara Üniversiteleri'nde tamamladı.
1986-2000 yılları arasında Ankara Üniversitesi'nde öğretim görevlisi olan Ecevit, 1996 yılında profesör olurken, Ankara ve Bilkent Üniversiteleri'nde Alman Edebiyatı, Avangard Edebiyat ve 20. yüzyıl dünya romanı alanlarında dersler verdi.
Postmodern Türk romanı hakkında ve özellikle "Çağını aşan, dahi özellikli sanatçı" olarak gördüğü Oğuz Atay'ın eserleri üzerine kitaplar yazdı. Ben Buradayım... isimli kitabı Oğuz Atay'la ilgili yazılmış en kapsamlı araştırmadır. Nisan 2021'de “Bu roman, yaşamının büyük bir bölümünü ‘bilgi’ derleyerek geçiren birinin: bir edebiyat araştırmacısının ürünü” diye tarif ettiği Kozmik Komedya isimli romanı yayınlandı.23 Haziran 2021'de aramızdan ayrıldı.
Yıldız Ecevit'in eserleri:
Kozmik Komedya (2021) Ben Buradayım... (2005)
Türk Romanında Postmodernist Açılımlar (2001)
Orhan Pamuk'u Okumak (1996, Gerçek Yayınları, 2004 İletişim Yayınları)
Bozkır Kurdu'nun Düş Yolculukları/Hermann Hesse (Derleme) (1994, Remzi Kitabevi) (2001, Kültür Bakanlığı Yayınları)
Kurmaca bir Dünyadan (edebiyat incelemeleri) (1992)
Intellektuellenproblematik bei Max Frisch und Oğuz Atay (1990),*İsviçre-Alman Edebiyatı (1990)
Flissengen Haritada Yok/Maja Beutler (Çeviri) (1990, Ara Yayıncılık)
Oğuz Atay'da Aydın Olgusu (1989) Fehmi Tokay kimdir? 1889 yılında İstanbul'un Üsküdar semtinde dünyaya gelen Fehmi Tokay'ın babası Sayıştay murakıbı Hüsnü Bey ve annesi Harmanlık Mektebi müdiresi Şadiye hanım'dır. Üsküdar'daki Ravza-i Terraki İlokulu'nu ve daha sonra ortaokulu ve liseyi Toptaşı Askeri Rüşdiyyesi'nde okudu. 1907 yılında bugün ki adı ile Teknik Üniversite olan Mühendishane-i Berri Hümayin'e gitti ve savaş yılları olması nedeniyle ancak 1920 yılında mezun olabildi. Kocaeli, Ankara, Bolu ve Çankırı gibi illerde Bayındırlık Bakanlığı'na bağlı olarak mühendis ve başmühendis olarak çalışan Tokay, 1938 yılında köprüler dairesi müdür ardımcılığına tayin edildi. Bayındırlık Bakanlığı müşavirliği görevinde iken emekliye ayrıldı.
23 Haziran 1959 tarihinde geçirdiği kalp krizi sonucunda İstanbul'da hayata gözlerini yumdu.
Musiki Hayatı
Fehmi Tokay'ın musiki hayatı çocuk yaşta başladı. İyi kanun çalan babasını çevresinde Kemani Aleksan, Salih Efendi Ali Rifat Çağatay ve Nevres bey gibi o devrin değerli üstatları vardı. Hüsnü Bey bunlarla bir araya gelir meşk eder ve fasıllar geçerlerdi. Bu çevre küçük Fehmi'nin musiki zevkinin aşısı oldu. Başta babası olmak üzere Hadi Bey ve Rauf Yekta ile beraber meşk yapmaya başladı. Yenişehirli Ferit Efendi' den edebiyat dersleri aldı.
Çok güzel sesi olan ve güzel şarkı icra eden Tokay, nota bilmezdi. Bestelerini Dr. Nevzat Atlığ ve Alaettin Yavaşça notaya alırdı.
Nazik, kibar ve çevresinde çok sevilen Fehmi Tokay, yardımseverliği ile tanınırdı. Musiki repertuarını fazla eser bırakmadı, fakat eserlerinin hepsinde derin sanatsal yapı vadır. Daha çok Hacı Arif Bey'in etkisi altında kalmış ve hiç piyasa şarkısı yapmamıştır. Bestekârlığa çoğu bestekârların kompozisyonları bıraktığı yaşlarda başladı ve ilk eserini 52 yaşında yaptı. Tahir Buselik Makamında ve Devrihindi olarak 1941 yılında ilk şarkısını besteledi.
1941 - 1945 yılları arasında en verimli devrini yaşayan Tokay, bu zaman dilimi içinde 69 eser besteledi. 1946 yılından ölüm yılı olan 1959 yılına kadar ise sadece 30 eser musiki repertuarına hediye etti. Eserleri günümüze kadar değerini korumakta olup Bayati makamında bestelediği Benzemez kimse sana şarkısı günümüzde yediden yetmişe herkesin dilinde olmuştur. Efsane sanatçı Müzeyyen Senar son albümü olan "Bir ömre bedel" CD'sinde Türk Hafif Müziği solisti Tarkan ile düet yaparak icra etti ve genç kuşakların Türk Sanat Müziği'ne ilgi duymalarında önemli rol aldı.
Org. Salih Omurtak kimdir?

1889 yılında Selanik'te doğdu. 1907 yılında Harp Okulu'nu Teğmen rütbesi ile bitirdi. Aynı yıl girdiği Harp Akademisi'ni 1910 yılında bitirerek Kurmay oldu. 1920 yılına kadar çeşitli karargah ve birliklerde görev yaptı. 22 Ocak 1920 'de görevle geldiği Ankara'da kalarak Milli Ordu'ya iltihak etti. 1926 yılına kadar çeşitli birliklerde komutanlık yaptı.
1926 yılında Tümgeneral (Mirliva), 1930 yılında Korgeneral ve 1940 yılında Orgeneralliğe yükseldi.
Tümgeneral rütbesi ile 8 nci Kolordu Komutanlığı, Korgeneral rütbesi ile 9 ncu ve 3 ncü Kolordu Komutanlığı görevlerinde bulundu.
Orgeneral rütbesinde Yüksek Askeri Şura Üyeliği, Genelkurmay II nci Başkanlığı ve 1 nci Ordu Komutanlığı yaptı.
29 Temmuz 1946 tarihinde Genelkurmay Başkanlığına atanarak 8 Haziran 1949 tarihine kadar Genelkurmay Başkanlığı yaptı. Rahatsızlığı nedeniyle 1 Ocak 1950 tarihine kadar sıhhi sebepten izinli bulundu .
Yüksek Askeri Şura Üyeliği görevinde ikeni, 6 Temmuz 1950 tarihinde isteği ile emekli oldu.
Fransızca, Almanca bilen OMURTAK, 23 Haziran 1954 tarihinde vefat etti. Ankara'da Devlet Mezarlığı'nda toprağa verildi.
Turgut Reis kimdir?
Turgut Reis, Anadolu'da Menteşe yöresinde fakir bir ailenin oğlu idi. Genç yaşta levend olarak korsanlığa başladı. Kısa süre sonra reis oldu ve Barbaros'un hizmetine girdi. Preveze deniz savaşına katıldı ve yedek donanmayı kumanda etti. Dalmaçya kıyılarında Venediklilerin eline geçmiş olan Castelnuavo kalesini geri aldı.
1540'da Korsika'da bulunduğu sırada Cenovalılara esir oldu ve 3 yıl bir gemide forsa olarak kaldı. 1543'de Cenova'yı kuşatan Barbaros tarafından kurtarıldı. Napoli körfezindeki İspanyol gemilerini batırdı. Cerbe adasını kendisine üs yaptı. İspanyollar daha sonra Cerbe adasını kuşattılarsa da Turgut Reis'i ele geçiremediler. Turgut Reis, bundan sonra Fas limanlarına üslendi. 1551'de İstanbul'a çağrıldı ve kendisine Karlı ili sancakbeyliği verildi. Trablusgarb'ın fethi ile görevlendirilen Turgut Reis, şehri aldı.
1552 yılında donanma ile Akdeniz'de bulunan Turgut Reis, Andrea Dorya kumandasındaki bir donanmayı Ponza adası yakınlarında yenilgiye uğrattı. Bastiya limanını ve kalesini ele geçirdi ise de burada fazla kalmadı. İstanbul'a dönen Turgut Reis, 1554 yılında Trablusgarb Beylerbeyliğine getirildi. Cerbe Savaşı'na katıldı. Malta kuşatması sırasında kaleden atılan bir mermi ile şehid oldu (1565) ve Trablusgarb'daki türbesine gömüldü.