Güne başlarken bilmek isteyeceğiniz en önemli 10 Haber
13 Şubat 2023 Pazartesi
1 Bir deprem gönüllüsünün gözünden ibretlik bir koordinasyonsuzluk, bürokrasi, dağınıklık ve başarısızlık hikayesi Merve Özkorkmaz, Sakarya’da yaşayan bir deprem arama kurtarma gönüllüsü. Bu iş için 30 kişilik bir ekiple birlikte 6 ay süren bir eğitimden geçmiş; 6 Şubat depremi olur olmaz da ekip halinde hemen yola çıkmışlar, depremin 14. saatinde Gaziantep İslahiye’ye ulaşmışlar. Ama ondan sonrası bir felaket. Çünkü vardıklarında hava karanlıkmış ve jeneratör olmadığı, aydınlatma yapılamadığı için onlara “Sabaha kadar uyumaları” tavsiye edilmiş. Onları kimse bir yere yönlendirmemiş, neden sonra gönderildikleri bir enkazda bir inşaat ustası ve işçiler 5 kişiyi kurtarmış ama insan gücünün yetmediği çatı katları için makine gerekiyormuş. Aşağıda 20 canlı insan daha varmış ama ekipman olmadığı için kurtarma ekibi hemen hemen hiçbir şey yapmadan bir gün daha geçirmiş. Üçüncü gün bazı ekipman gelmiş ama çatı kaldırılamamış, bu arada aşağından gelen sesler azalmış. Zaman geçtikçe deprem bölgesindeki ekipman ve ekip sayısı artmış ama bu arada enkazlardan gelen sesler de susmaya başlamış. Merve Özkorkmaz’ın yazdıkları ve kişisel tanıklığı dehşet verici. Tamamı burada.
2 Maalesef artık depremin son “mucize kurtuluş”ları: Gaziantep’te bir kadın 170 saat sonra enkazdan çıktı Deprem geçen hafta bugün, sabaha karşı 04.17’de vurmuştu. Şimdi sekizinci gündeyiz ve maalesef artık enkaz altından sağ çıkma ümidi çok azalmış durumda. Belki böye son kurtarılanlardan bir i40 yaşındaki Sibel Kaya oldu. Kaya, Gaziantep İslahiye’de yıkılan 5 katlı Zamanlar Apartmanından kurtarıldı. Bir başka böyle mucizede ise Erengül Önder adlı 60 yaşındaki kadın kurtarıldı. Adıyaman Besni’deki enkazdan 166 saat sonra sağ çıktı. Böyle bir başka mucize yine Adıyaman’da Cumhuriyet Mahallesinde yaşandı. Buradaki Miraç Sitesinin enkazında 10 yaşındaki Asima Baltacı adlı çocuk kurtarıldı. Minik Asima kurtarıldıktan sonra jelibon isteyerek herkesi güldürdü. Anadolu Ajansı, depremin 141-163. saatleri arasında 41 kişinin kurtarıldığını hesaplamış.
3 Necla Camuz ile 10 günlük bebeğinin kurtulma öyküsü Necla Camuz, 27 Ocak’ta dünyaya gelen ikinci oğlunun adını Yağız koydu. Sadece 10 gün sonra, 04:17’de Necla, Hatay’daki evlerinde çocuğunu emzirirken uyanıktı. Saniyeler sonraysa, enkaz altında kalmışlardı. 33 yaşındaki Necla kendisini, bebeği hala kollarındayken, yatar halde buldu. Yanına düşen gardırop, büyük bir beton parçasının üzerlerine yıkılıp, onları ezmesini engelleyerek hayatlarını kurtarmıştı. Necla ve bebeği, neredeyse dört gün bu pozisyonda kaldı. Enkaz altında 90 saatten fazla geçirdikten sonra Necla köpek havlamalarını duydu. Rüya görüp görmediğini düşündü. Havlamaların peşinden, sesler gelmeye başladı. “İyi misin? Evetse, bir kere vur” diyordu bir ses. “Hangi apartmanda yaşıyorsun?” Bulunmuştu. O Yağız’ı kollarında tutarken, kurtarma görevlileri dikkatle kazmaya başladı. Karanlık, gözlerine vuran bir fenerin ışığıyla delindi. Necla hastaneye ulaştığında, aile üyeleri tarafından karşılandı. Ona altı yıllık eşi İrfan ve üç yaşındaki oğlu Yiğit Kerim’in de enkazın altından sağ çıkartıldığını söylediler. BBC’den Alice Cuddy’nin yazısı.
4 Ölü sayısı 30 bine dayandı, uzmanlara göre çok daha fazla olacak Kahramanmaraş merkezli depremin üzerinden 7 gün geçti. 10 şehri yıkan depremde resmi verilere göre 29 bin 605 kişi yaşamını yitirdi. Bölgeden gelen görüntüler yıkımın büyüklüğünü gözler önüne sererken, bölgede görev yapan adli tıp uzmanları ve savcılar ölü sayısı verilerinin var olan rakamların çok altında olduğunu belirtti. HalkTV’den Seyhan Avşar çeşitli uzmanlarla konuşmuş, ölü sayısının toplamda çok daha fazla yükseleceğini öğrenmiş.
5 Hatay’dan izlenimler: Öfke giderek artıyor Deprem bölgesinde çok sayıda gazeteci var. Bunlardan biri de T24 yazarı Murat Sabuncu. Sabuncu Hatay İskenderun’dan izlenimlerini aktardığı yazısında, yeterli kurtarma ekibi olmaması ve gerekli malzemelerin zamanında yetişmemesi nedeniyle yakınlarını seslerini duymalarına rağmen enkaz altında kaybeden depremzedelerin öfkesinin giderek arttığını, hatta kendilerinin bile öfkeden nasiplerini aldıklarını anlatıyor.
6 Üç kamu hastanesini “sismik izolatör” kurtardı Biri Malatya’da, biri Elbistan’da ve diğeri Gaziantep’te iki dev kamu hastanesi depremi hasarsız atlattı. Bunun sebebi, bu hastanelerin inşaatı sırasında temellerine yerleştirilen “sismik izolatör”ler. Bu izolatörler, otomobillerdeki amortisörlere benziyor ve binanın deprem sırasında zeminden farklı hareket etmesini sağlıyor. Deprem sırasında her iki hastanede kaydedilen videoları izleyen Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Jeofizik Mühendisliği Emekli Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Akgün, görüntülerin, izolatör kullanımının ne kadar önemli olduğunu ortaya koyduğunu dile getirdi. 2013’ten sonra bölgede yapılan hastanelere sismik izolatör koymak zorunlu hale getirilmiş. Bu inşaatları yapan firmanın bir yetkilisi sistemin nasıl çalıştığını anlatmış.
7 Enkazda tükenen ümitler Bugün depremin sekizinci günü. Bölge boyunca bütün enkaz başlarından kötü haberler geliyor. Ama en fenası, enkazın başında yakınlarının canlı çıkmasını bekleyen insanlara arama kurtarma ekiplerinin “Artık ses duymuyoruz” dediği anlar. T24’ten Berna Akbik bir yandan Meksika’dan ve Kore’den gelen kurtarma ekiplerinin olağanüstü çabasına, bir yandan da o çabaların sonuçsuz kalmasına tanıklık etmiş. Yazdıkları çok acıklı.
8 Soylu ısrarlı: Yağmacılık yok, yalancılık var Cumhurbaşkanı Recep Tayyip erdoğan’a göre deprem bölgesinde yapma olayları var. Olağanüstü Hal’in ilan edilmesinin bir sebebi de bu. Nitekim Adalet Bakanlığı da yağma ve hırsızlık gibi olaylar için gözaltı süresini OHAL’e dayanarak 7 güne uzattı bile. Ama İçişleri Bakanı Süleyman Soylu aynı fikirde değil. Soylu, bölgede mala karşı işlenen suçların azaldığını bile düşünüyor, “31 Ocak’tan 5 Şubat’a yani deprem zamanına kadar Türkiye’de mal varlığına karşı meydana gelen 9 önemli suçta toplam sayı 744. Depremden bugüne kadar yine aynı gün periyodunda yani 6 Şubat’la 13 Şubat arası meydana gelen olay sayısı 511. Nereden bakarsanız bakın, yüzde 30, 35’lik bir azalma varken biz Kahramanmaraş’tayız, bir yağma görmedik. İnsanlar dükkanları, camları, belki depremden kırık olduğu için açık, kimse kimsenin yerine girmiyor ama Türkiye’de zihni yağmalanmış, yıllardan beri zihni birileri tarafından sürekli yağmalanmış insanlar afetle karşı karşıya kalan aziz vatandaşlarımızı istismar etmek için ülkemizin bu acı ve zor gününü istismar etmek için elinden gelen her şeyi yapıyorlar” diyor. Soylu çok iddialı: “Kahramanmaraş merkezli deprem afetini yönettiğimiz şu süreçte yaşadığımız tek güvenlik sorunu yağmacılık değil, yalancılıktır. Tekrar söylüyorum, yaşadığımız tek güvenlik sorunu yağmacılık değil, yalancılıktır. Allah hepimizi bundan muhafaza etsin.”
9 Rakamlar Soylu’yu doğrulamıyor: ‘Hırsızlık ve yağma’dan 57, yıkılan binalardan 3 kişi tutuklandı; bir kişi gözaltında öldü Adalet Bakanlığı, deprem bölgesinde ‘hırsızlık ve yağma’dan gözaltına alınan 64 kişiden 57’sinin, yıkılan binalardaki sorumluluğu gerekçesiyle gözaltına alınan 7 kişiden 3’ünün tutuklandığını duyurdu. Öte yandan Hatay’da ‘yağmacı’ olduğu iddiasıyla gözaltına alınan Ahmet Güreşçi, götürüldüğü jandarma karakolunda öldü. Otopside Güreşçi’nin burnunda kırık olduğu ve beyin kanaması geçirdiği belirlendi.
10 Köpek yol gösterdi, kurtarma ekibi köye ulaştı Depremin vurduğu Kahramanmaraş’ın Göksun ilçesi Payamburnu Mahallesi’nde yolunu kaybeden Konyaaltı Belediyesi Sivil Savunma Servisi ekibinin önüne aniden köpek çıktı. Karla kaplı yolda yaklaşık 5 kilometre köpeği takip eden ekip, sonunda Payamburnu Mahallesi’ne ulaştı. Yaşadıklarını şaşkınlığı videoya kaydeden ekip “Köye götürüyor bizi. Bize yol gösteren minik bir köpeğimiz var. Mahsur kalan insanlar galiba son çare köpeklerini yollamışlar biz de yolu kaybetmiştik. Köpeği görünce takip etmeye başladık umarım köye götürüyordur bizi” sözleri yer alıyor. Sağsalim mahalleye ulaşan ekip, daha önce yardımın ulaşmadığı bölgedeki acil ihtiyaçları vatandaşlara dağıttı.
11 Türkiye’de sistem böyle işliyor! 51 imar suçu dosyası olan müteahhitin Kule’si çöktü Cihan İnşaat 2011 yılında kuruldu. Hatay’da onlarca kişiye mezar olan Kule Apartmanı yapılırken İmar Kanunu’na aykırılıktan dolayı Antakya Belediyesi’ne şikâyet edildi. Zabıta incelemesinde bu teyit edildi ve yıkım kararı alıdı. Ama yıkım ihalesine kimse girmedi. Belediye de ‘yıkım gerçekleştirilemedi’ diyerek dosyayı kapattı. Müteahhit hakkında savcılığa suç duyurusu yapıldı. 6 Ekim 2022’deki davada müteahhit ‘imar kirliliği’nden 1 yıl hapse hükmedildi. Bu da 12 bin TL para cezasına çevrildi. Müteahhit hakkında benzer suçlamalarla 51 dava açıldığını belirleyen şikayetçiler, bunların çoğunda yapı izni verenlerin aynı kişiler olduğunu vurgulayarak mahkeme heyetini HSYK’ya şikayet etti. Cumhuriyet Savcısı Azmi Ustaoğlu Haziran 2021’de Antakya Belediye. Başkan Yardımcısı Mustafa Karakaplan ile diğer görevliler için soruşturma izni verilmesini talep etti. Kaymakamlık bunu onayladı. Soruşturmaya dair evraklar Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na gitti. Süreç devam ederken Kahramanmaraş’ta 6 Şubat’ta meydana gelen depremlerin ardından belediyenin yıkmadığı, bilirkişinin ve savcının kaçak dediği apartman onlarca kişiye mezar oldu. Gazeteci Bahadır Özgür’ün yazdıkları çok çarpıcı…
12 AFAD, insanlardan önce banka kasasını çıkardı Merkez üssü Kahramanmaraş olan depremin yakınları enkaz altında olan ailelerinin bekleyişi sürüyor. Senarist Serkan Ünal, 6 gündür ailesinin kurtarılması için beklediği enkazdan, AFAD ve polis ekiplerinin banka kasası çıkardığı anların videosunu paylaştı. Ünal, “Babam, annem, kız kardeşim ve komşularımız 6 gündür enkaz altında. Polis ekipleri ve AFAD binamızın altında bulunan bankaların kasalarını yukardan aldıkları emirle çıkarmaya gelmişler” dedi.
13 120 bin 940 bağımsız bölüme acil yıkım kararı alındı.. Sorgulamalar e-devletten yapılabilecek Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Gaziantep’teki AFAD Koordinasyon Merkezi’nde gerçekleştirilen toplantı sonrası açıklama yaptı . Kurum, “6 bin personelle şu an itibariyle hasar tespit çalışmalarımızı 10 ilde yürütmekteyiz ve şu ana kadar 10 ilde 171 bin 882 bina incelendi. Bu binalarda toplamda 1 milyon bağımsız bölümün hasar tespitini yapmış olduk. Bu incelemeler çerçevesinde şu an itibariyle 24 bin 921 binada 120 bin 940 bağımsız bölümün acil yıkılacak ve ağır hasarlı olduğunun yine tespitini yaptık” dedi. 122 bin 279 yapıda bulunan 729 bin 435 bağımsız bölümünde az hasarlı ve hasarsız olduğunun tespitini yaptıklarını vurgulayan Bakan Kurum şunları söyledi: “Hasarsız ve az hasarlı yapılardaki oturan vatandaşlarımız e-Devlet sisteminden ve ‘hasartespit.csb.gov.tr’ adresinden binalarına ilişkin tespitlerini net bir şekilde öğrenebilirler. Az hasarlı ve hasarsız olan vatandaşlarımız evlerine girebilir.”
14 147 saatte enkazdan çıktı, ‘Çok kirliyim, beni hamama götürün’ dedi Hatay’ın Antakya ilçesinde, depremin 147’nci saatinde İstanbul Büyükşehir Belediye ekipleri 10 yaşındaki Cudi isimli çocuğu enkazdan sağ çıkarıldı. Cudi’nin ilk sözleri “Ben çok kirliyim, beni hamama götürün” oldu.
15 İskenderun’da depremden kurtuldu, Kütahya’da yangında öldü Kahramanmaraş depremlerinde İskenderun’daki evi hasar gören Necip Çakmak, çocukları Besim ve Kübra Nur’u alarak Kütahya’daki kızının yanına gitti. Çakmak ailesi, polis kızlarının oturduğu Mithatpaşa Caddesi’ndeki 5 katlı apartmanın 3’üncü katındaki eve yerleşti. Binanın zemin katındaki ikinci el eşya dükkanında, yangın çıktı. Binayı, kısa sürede yoğun duman bastı. İtfaiye ekipleri, 3’üncü kattaki Çakmak ailesi merdivenle tahliye etti. Dumandan etkilenen aile üyeleri, Kütahya Evliya Çelebi Eğitim ve Araştırma Hastanesi’ne kaldırıldı. Baba Çakmak, doktorların müdahalesine rağmen kurtarılamadı. Çakmak ailesinin diğer üyeleri tedavi altında.
16 Depremden zarar gören Hatay Havalimanı hizmet vermeye başladı Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Kahramanmaraş merkezli depremler nedeniyle pistinde hasar oluşan Hatay Havalimanı’nın hizmet vermeye başladığını duyurdu. Öte yandan, havalimanındaki onarım çalışmalarını gerçekleştiren İGA’dan da konuya ilişkin açıklama yapıldı. Açıklamada, depremlerde aldığı ağır hasar sonrasında kullanılamaz hale gelen ve tüm uçuşların durdurulduğu Hatay Havalimanı’nın 6 günde hazır hale getirildiği vurgulandı.
17 Yurt dışına kaçmaya çalışan müteahhit: Vicdanım Rahat Polis, Kahramanmaraş merkezli depremde Adıyaman’da yıkılan binaların 2 müteahhidi karı koca olan Yavuz ve Sevilay Karakuş’u Gürcistan’a gitmek isterken İstanbul Havalimanında yakaladı. Gözaltına alınan Yavuz Karakuş, sağlık muayenesi sırasında basın mensuplarına “44 bina yaptım, 4’ü çöktü. Her şeyi usulüne göre yaptım, vicdanım rahat” dedi.
18 Adana’da 70 kişinin öldüğü apartmanın müteahhidi: Mukadderat Kahramanmaraş merkezli depremin vurduğu Adana’nın Çukurova ilçesinde yerle bir olan ve 70 kişinin cansız bedeninin çıkarıldığı Hasan Alpargün Apartmanı’nın müteahhidi Hasan Alpargün yakalandığı KKTC’den Adana’ya getirildi. Sağlık kontrolünden geçirilen Alpargün, yaptığı binada 70 kişinin öldüğünün hatırlatılması üzerine “Mukadderat” dedi. Adana Cumhuriyet Başsavcılığı, Alpargün’ü ‘taksirle öldürme ve yaralamaya neden olmak’la suçluyor.
18 Bu da Rus uydusunun görüntüsü: Hatay’ın Tepehan köyü böyle yerinden oynamış Rusya Federal Uzay Ajansı (Roscosmos), Türkiye’de depremden etkilenen Hatay’ın Tepehan köyündeki tektonik değişimin büyüklüğünü gösteren uydu görüntüleri yayımladı. Roscosmos’tan yapılan açıklamada, Rusya Acil Durumlar Bakanlığının talebi üzerine, Türkiye’deki depremin yaşandığı bölgelere teknik destek verildiği belirtildi. Ayrıca Kanopus-B uydusundan çekilen ve Hatay’ın Tepehan köyündeki tektonik değişimin büyüklüğünü gösteren görüntüler paylaşıldı.
19 Kahramanca çalıştı.. Meksikalı köpek Proteo Türkiye’de hayatını kaybetti Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından arama kurtarma çalışmalarına katılmak için Meksika’dan gelen ekibin kurtarma köpeği Proteo, hayatını kaybetti. Meksika Savunma Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Büyük yol arkadaşımız köpeğimiz Proteo’yu kaybetmenin derin üzüntüsünü yaşıyoruz. Türkiye’deki kardeşlerimizin aranması ve kurtarılmasında Meksika Delegasyonu’nun bir üyesi olarak görevini yerine getirdin. Kahramanca çalışman için teşekkür ederiz” denildi.
20 Bakan Bozdağ: Yıkılan binalarla ilgili 134 şüpheli belirlendi Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, depremden etkilenen Diyarbakır’da yaptığı incelemelerinin ardından Adli Tıp Kurumunda açıklamalarda bulundu. Bozdağ, Kahramanmaraş merkezli depremlerde yıkılan binalarla ilgili sorumluluğu olduğu gerekçesiyle 134 şüpheli hakkında işlem yapıldığını, 3’ünün tutuklandığını açıkladı. Bozdağ, “Bütün vatandaşlarımız şundan emin olsunlar, soruşturmalar, hukukumuz neyi emrediyorsa bu çerçevede yürüyecek, ihmali, kusuru olanlar değerlendirildiğinde, tespit edildiğinde onlarla ilgili hukukun emrettiği bütün adli işlemler gecikmeksizin yerine getirilecektir” diye konuştu. Yağma olayları hakkında da bilgi veren Bozdağ şunları söyledi: “Şu ana kadar bu bölgelerde 75 ayrı olayda, 64 şüpheli hakkında işlem yapıldı. Bunlardan 57 şüpheli tutuklandı, 7 şüpheli hakkında da adli kontrol tedbir kararına hükmedildi.”
21 Eski AFAD daire başkanı Osmanlı okçusu kılığıyla felaketlere hazırlanmış 6 Şubat’ta Kahramanmaraş’ta meydana gelen iki büyük depremin ilk günlerinden beri koordinasyon eksikliği olduğu belirtiliyor. Bu tartışmalar sürerken 2015’ten 2022’ye kadar Afet ve Acil Durum Yönetimi (AFAD) Bilgi Sistemleri ve Haberleşme Dairesi başkanlığı görevini yürüten İrfan Keskin’in siber güvenlik zirvesinde sahneye Osmanlı askeri kostümüyle çıkıp bilişim anlattığı görüntüler gündem oldu. 2018’deki zirvede Keskin, “Bu sahne için özel kursa gittim. Farklı bir şey olsun, değişik bir şey olsun” diyerek ok ve yay metaforu üzerinden bilişim anlatıyor. Keskin geçen yıl Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Milli Teknoloji Genel Müdür Yardımcılığı’na getirilmişti.
22 Diyanet’ten kefen açıklaması: Fazlasıyla var Diyanet İşleri Başkan Yardımcısı Burhan İşliyen, deprem bölgesinde yaptıkları çalışmalar hakkında bilgi verdi. Deprem bölgelerinde cenaze hizmetlerinin tüm hızıyla devam ettiğini söyleyen İşliyen şunları söyledi: “Cesetlerin deforme olma ihtimalinden dolayı çok hızlı hareket ediyoruz. Bir an önce yıkama, kefenleme, cenaze namazını kılma işlemlerini gerçekleştirme durumundayız. ‘Kefen yok’ diye zaman zaman özellikle sosyal medyaya yansıyor, doğru değil. Kefen fazlasıyla var. Bazen kefeni üzerinde olmayan görüntüler yansıyor bu yanıltıcı olmasın. Enkazın altından çıkan insanlar bunlar. Vücutları zarar görmüş, uzuvlarının bir kısmı kopmuş olabiliyor, battaniye sarılma, ceset torbasına koyma gibi zaruretler olabiliyor.” İşliyen, vefat eden depremzedelerin toplu şekilde gömülmesine ilişkin de “Bir yerde sanırım, kabirler insan gücüyle örtülmesi çok uzun zaman alacağı için iş makinelerinden istifa edilmiş ama bundan endişe edilmesin. Kıbleye doğru yatırılmış insanlar, dini vecibeleri yapılmış” dedi.
23 İstanbullular bina güvenliği tespiti için belediyeye akın etti İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Deprem Risk Yönetimi ve Kentsel İyileştirme Dairesi Başkanı Özlem Tut, Kahramanmaraş merkezli depremler sonrası bina güvenliği tespitiyle ilgili binlerce başvuru aldıklarını açıkladı. İstanbul’dan gelen tüm başvurulara cevap vereceklerini belirtti. Bina güvenliğiyle ilgili tarama işlemleri, binatespiti.ibb.istanbul sitesine başvuru sonrası ücretsiz yapılıyor. Tut, hızlı tarama yöntemiyle 10 günde sonuç açıkladıklarını söyledi. Ancak artan yoğunluk nedeniyle bu süre artık uzayabilir. Bugüne kadar 100 bini aşkın binayı ziyaret ettiklerini bunların 30 bininin incelenmesine izin verildiğini belirten Tut, bu işlemin sadece bilgilendirme amaçlı olduğunu söyledi ve ekledi: “Binanız riskli yapı ilan edilmeyecek. Ancak yüksek riskli yapı çıkması halinde güçlendirme süreçleri için başvuru yapılabilir.”
24 İstanbul Belediyesi’nin ilçe ilçe riskleri sıraladığı deprem kitapçıkları ansızın en çok aranan kitap oldu İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin 2019 yılında kentteki 39 ilçe için ayrı ayrı hazırladığı olası deprem kayıplarıyla ilgili kitapçıklar birden bire en çok aranan kitap haline geldi. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi Deprem Araştır Enstitüsü ile birlikte hazırladığı kitapçıklara buradan ulaşabilirsiniz.
25 İmamoğlu: Keşke İstanbullulara ‘Rahat uyuyun’ diyebilsem İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, deprem ile ilgili “İstanbullular geceleri rahat uyuyabilir miyiz?” sorusuna, “Keşke buradan tüm İstanbullulara gece rahat uyuyun diyebilsem” yanıtını verdi. İmamoğlu, “Biz kendimize binalar yapmadık, tabutlar yaptık. Bugün onun acısını yaşıyoruz” dedi.
26 MTA fay haritasını yeniledi, 22 il doğrudan fay hattı üzerinde Maden Tetkik Arama Genel müdürlüğü tarafından hazırlanan Türkiye Diri Fay Haritası yenilendi. Paylaşılan haritaya göre Türkiye’de 5.5 ve üzeri büyüklükte deprem üretebilecek 485 diri fay bulunuyor. Türkiye’de doğrudan diri fay üzerine oturan, 45 il alanı üzerinde 110 ilçe bulunuyor. Fay üstünde bulunan iller ise Aksaray, Aydın, Balıkesir, Bolu, Burdur, Bursa, Bingöl, Denizli, Eskişehir, Erzincan, Erzurum, Hakkari, Hatay, İzmir, Kahramanmaraş, Manisa, Muğla, Kocaeli, Konya, Osmaniye, Sakarya ve Tokat’ın yanı sıra 110 ilçe de fay üzerinde.
27 10 ilde okulların açılması bir hafta ertelendi, Türkiye’nin geri kalanında eğitim haftaya başlıyor Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer depremden etkilenen Kahramanmaraş, Kilis, Diyarbakır, Adana, Osmaniye, Gaziantep, Şanlıurfa, Adıyaman, Malatya ve Hatay’da 1 Mart’a kadar eğitim öğretime ara verildiğini duyurdu. Diğer 71 ilde ise eğitim 20 Şubat’ta başlayacak. Bakan Özer özel okulların depremzede öğrenciler için kapasitesinin artırıldığını da belirtti. Özer “Özel eğitim kurumlarımızla gerekli görüşmeler yaptık. Yüzde 3’lük kapasiteyi yüzde 10’a çıkarıyoruz ve yüzde 7’lik kapasiteyi 10 ilden gelen öğrencilerimiz için kullanacağız” dedi.
29 77 yaşındaki Ömer Amca enkaz altında 7 gün idrar içerek hayatta kalmış HalkTV programcısı ve T24 yazarı Şirin Payzın bir kurtarmaya tanıklık etmiş. Payzın, “Antakya Akevler Mahallesi Akevler Sokak’ta çöküp yan yatmış binada, mucize bir kurtuluşa tanık oldum. 77 yaşında olduğu bildirilen ve soyadı öğrenilemeyen ‘Ömer Amca‘, depremin 7. gününde enkazdan sağ olarak çıkarıldı. Kurtarma ekibi, sorumu yanıtlarken, ‘Ömer Amca’nın günlerce idrar içerek ve kopardığı çekyatın örtüsünü çorap gibi kullanarak sağ kaldığını söylediğini’ açıkladı” diye yazmış.
30 Enkazdan çıkarılıp ambulansa bindirilen Neval nerede? Hatay’da pazartesi günü depremden yaralı kurtarılıp ambulansa bindirilen 6 yaşındaki Neval Akgöl kayboldu. Ailesi, çocuklarını bulabilmek için kurumlara başvuruyor, tüm hastane ve morgları dolaşıyor.
31 Masterchef şampiyonu Uğur Kardaş tutuklandı Kahramanmaraş’ta arama kurtarma ve yardım çalışmaları sürerken 2018’deki Masterchef yarışmasının şampiyonu Uğur Kardaş “Enkazdan ceset çıkarıp kenara koyuyorlar. Afganlı biri gelip kolunu kesiyor” iddiasını sosyal medyadan paylaşmıştı. Emniyet tarafından yalanlanan paylaşım sonrası gözaltına alınan Kardaş “Halkı Yanıltıcı Bilgiyi Alenen Yayma” suçundan tutuklandı. Kardaş, sosyal medya hesabından paylaştığı videoda “İnşaatın altından ceset çıkıyor. Bu cesedi arkaya ayırıyorlar. Gelsin nakil aracı alsın diye. Afganlı biri geliyor bunun kolunu kesiyor altınlarını alıyor. Çevik kuvvet koruyor tabii. Polise diyecek bir şeyim yok. Adamı öldürürler burada zaten. Ona diyecek bir şeyim yok ama ne diyeyim abi yani. Biz o cesedi çıkartmak için uğraşalım Afgan’ın biri gelsin… Ya ben var ya yemin ederim anlamıyorum” demişti.
31 Oğuzhan Uğur’un baraj yıkıldı iddiası başına dert açtı, hakkında soruşturma başlatıldı Deprem felaketinde ekibi ile birlikte arama kurtarma çalışmaları için seferber olan YouTuber Oğuzhan Uğur hakkında BaBalaTV’nin paylaşımları gerekçe gösterilerek soruşturma başlatıldı. Uğur, söz konusu paylaşımda Hatay Yarseli Barajı’nın duvarının çatladığını iddia etmişti. Uğur, BaBaLa TV ekibinin doğru olmadığı ortaya çıkan iddianın bir bakanlık yetkilisi tarafından teyit edildiğini ve yazışmaların hâlâ mevcut olduğunu belirterek, haberin doğru olmadığı ortaya çıkınca paylaşımın silindiğini ifade etmişti. Oğuzhan Uğur, konuyla ilgili yaptığı açıklamada “İnanılmaz örgütlü ve kötü niyetli bir saldırı altındayız” dedi.
32 Jeoloji Mühendisleri Odası fay yasası istedi Depremin ardından bir heyet ile Antep’in Nurdağı ilçesine bağlı Bademli köyündeki fay hattında incelemelerde bulunan Jeoloji Mühendisleri Odası Başkanı Hüseyin Alan “Fay zonu üzerinde yer alan binaların nasıl yıkıldığını gözlemledik. Yıllardır bu fay zonları üzerinde bina yapılmaması gerektiğini içeren düşüncelerimizi paylaştık” dedi, bu konuda yürüttükleri yasa çalışmalarının karşılık bulmadığını hatırlattı. Alan “Yasa teklifi önerisi hazırladık. Cumhurbaşkanı dahil Meclis’te grubu bulunan bütün parti liderlerine yolladık. Bazı siyasi partiler çalışmamızı yasa teklifi olarak sundu. İçişleri Bakanı Soylu iki üç kez basın önünde ‘Fay yasasını çıkarıyoruz’ diye demeçler verdi. Ama geçen iki buçuk yıl içerisinde unutuldu” diye konuştu. Fay yasası ABD’de 1973 yılında çıkarılmış. Tayvan, Yeni Zelanda ve Avrupa’da da deprem yönetmelikleri içerisinde bulunuyor.
33 Yıkılan hastanenin ‘deprem dayanıklılık testi olumsuz’ çıkmış Hatay’da yıkılan İskenderun Devlet Hastanesi eski SSK binasının A bloğunun depreme dayanıksız olduğu ortaya çıktı. Hastanenin resmi internet sitesinde yer alan bilgiye göre; Hastane Tanıtım Sunumu’nda A Blok için 2012 yılında ‘deprem dayanıklılık testi raporu olumsuz gelmiştir’ yazdığı görüldü.
34 Prof. Görür riskli illeri sıraladı, Adanalılar’a çağrı yaptı: Sağlam olan evinize dönebilirsiniz İTÜ Jeoloji Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Naci Görür Türkiye’de deprem konusunda en tehlikeli bölgelerden birinin Marmara Bölgesi olduğunu söyledi. Görür “Kuzey Anadolu fayının kuzey kolu, Marmara Denizi’nin kuzey kesiminden geçiyor. İstanbul ve Tekirdağ yerleşim alanları bu sebeple riskli bölgeler. Kuzey Anadolu fayının güney kolu çevresindeki Bursa, Balıkesir, Çanakkale ve Edremit de deprem beklediğimiz bölgeler. İzmir aynı şekilde riskli. Hakkâri bir diğer ilimiz.. Erzincan ile Bingöl iline bağlı Karlıova ilçesi arasındaki Yedisu fayında deprem öngörüyoruz. Adana Havzası ve Hatay’ın İskenderun ilçesindeki faylarda da stres artmış olabilir” diye konuştu. Adanalılar’a da çağrı yapan Prof. Görür “Adana Milletvekili meslektaşım Müzeyyen Şevkin ile konuştum. Adanalılar evlerine girmemekte direniyorlarmış. Eğer evinizde hasar yoksa, AFAD veya belediye yetkilileri bir sorun görmüyorsa lütfen onlara uyun ve evlerinize dönün” dedi.
35
Kızılay konteyner fabrikasına kebapçıyı idare müdürü yapmış! Depremzedelerin acil olarak çadır ve konteynerlere ihtiyacı var. Malatya’daki ülkenin en büyük konteyner üretim fabrikası Kızılay’a ait. Fabrika, 24 saatte 200 konteyner üretilebilecek durumdayken üretim yapmıyor. BirGün’ün haberine göre çadır fabrikasının bağlı olduğu Sistem Yapı isimli Kızılay şirketinde görevlendirilen Üzeyir Pala’nın, fabrika çalışanlarına mobbing uyguladığı, daha önce kebapçılık yapan Recep Toy’un da fabrikada idare müdürü olarak görevlendirildiği iddia ediliyor.
36
Hatay’da yardım malzemeleri sokaklara saçıldı Depremin ardından Türkiye tek yürek oldu, bölgeye yardım yağdırdı. Ancak yardımların dağıtımında büyük sorun yaşanıyor. Depremin büyük hasar verdiği Hatay’ın Antakya ilçesindeki AFAD merkezinde uzun TIR kuyrukları oluştu. Yüzlerce kilometreden yardım getiren TIR sürücüleri, koordinasyonsuzluk nedeniyle saatlerce sıra beklemek zorunda kaldı. Sıra beklemek istemeyen bazı sürücülerin, TIR’lardaki eşyaları caddelere indirdikleri görüldü. Kıyafetler yerlere saçılırken, depremzedeler kendilerine uygun giysileri seçmeye çalıştı.
36
Bir deprem, üç millet: Aynı enkazın altında Rum Ortodoks, Suriyeli ve Türkler Yıkıcı depremlerin vurduğu Hatay’ın Antakya ilçesinde Rum Ortodoks, Suriyeli ve Türk aileler aynı enkazın başında yakınlarını bekliyor. Diken muhabiri Altan Sancar, yukarıdaki videoda Antakya’da aynı ateşin başında ısınan üç milleti anlatıyor.
37 Kemal Kılıçdaroğlu: Konutları mezar ettiler, bir de üzerine para aldılar CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Hatay’da partisinin Merkez Yürütme Kurulu toplantısında açıklamalarda bulundu. Kılıçdaroğlu, deprem sonrasında makam aracı kullanmadıklarını belirterek “Ben, belediye başkanlarımız milletvekillerimiz, yarım bir otobüsle bütün bu gezileri tamamladık. Arabadan inip halkın dertlerini dinlediğimizde emin olun hepimizin gözleri doldu” dedi. Kılıçdaroğlu konuşmasına şöyle devam etti: “Liyakati yok ederseniz devlette çürüme başlar. Devlette çürüme var dediğimde bazı çevreler kızdılar. Bugün bu felaket bize devlette çürümenin nelere mal olduğunu gösterdi. Kurtarılması gereken hayatlar kurtarılamadı. Zamanında önlem alınması gerekirken talimatların zamanında verilmediğini ve talimatların yerine getirilmediğini gördük.” AK Parti döneminde çıkarılan imar aflarına dikkat çeken CHP lideri, “Bol miktarda imar affı çıktı. İnsanların oturdukları konutları insanlara mezar ettiler bir de üzerine para aldılar” diye konuştu.
38 Meral Akşener’den deprem değerlendirmesi: Ucube sistem değişmeli İYİ Parti lideri Meral Akşener, Hatay ziyaretinin ardınan gazetecilerin sorularını yanıtladı. Deprem bölgesinden izlenimlerini anlatan AKşener, “Tek adam sistemi işleri kolaylaştırayım derken hem bürokrasiyi artırmış hem karar verme mekanizmalarını katman katman hale getirmiş. Devlet kurumlarının içi gitmiş, liyakat diye bir kavram yok. Behemehal bu ucube sistemin değişmesi lazım” dedi. Akşener şöyle konuştu: “Erdoğan, çok uzun bir zamandır birçok meseleyi “Ayağımdaki bağı çözün” diyerek götürdü. Şimdi bütün bir sistemin başı tek kişi. Bu ucube sistemin ortaya koyduğu sistemsizlik, bütün işin Erdoğan’ın sorumluluğu altında olduğunu tescilledi. Bir kişinin bütün bu koordinasyonu yapamadığını ortaya koydu. Kurumların ortadan kalktığını, içinin boşaltıldığını görmüş olduk. Kutuplaştırma meselesinin devam ettiğini gördük.” Depremden ötürü seçimlerin erteleneceği söylentisine yanıt veren Akşener, “14’ünde (14 Mayıs) olmayabilir, yetişmeyebilir ama zamanında olur diye düşünüyorum. Öyle olması gerektiğini de düşünüyorum” diye konuştu. Halk Tv’den İsmail Saymaz, Meral Akşener ile yapılan söyleşiyi kaleme aldı…
39 AK Parti içinde sorulan soru: Neden bu trajediler Japonya, Şili gibi deprem ülkelerinde olmuyor? İngiliz Financial Times gazetesi, Kahramanmaraş merkezli 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki deprem felaketinin ardından müdahaledeki gecikme ve yetersizliği ele alan bir analiz yayımladı. Gazeteye konuşan AK Parti içerisinden bir yetkili, Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından hükümete karşı itirazların artmaya başladığını öne sürdü. AK partili yetkili “Neden bu trajediler Japonya, Şili gibi deprem ülkelerinde olmuyor. İnsanlar şimdi bu soruları soruyor ve sesleri yükselecek” dedi. Analizde ayrıca, “Bazı AK Partili yetkililer, hükümetin Türkiye’yi korumaktaki başarısızlıklarına tepki gösteriyor” ifadeleri yer aldı. Anilizde şöyle denildi: “Erdoğan, şu an hükümetinin depremin vurduğu yerlere yardım sağlamakta gecikmesi ve Türkiye’nin depreme hazırlıksız olduğuna dair eleştiriyle karşı karşıya. Felaket, 2000 yılı sonrası iktidara gelen Erdoğan’ın en zorlu yeniden seçim kampanyalarından birinde olduğu zamanda gerçekleşti. Cumhurbaşkanı Erdoğan geçmiş krizleri kendi avantajına çevirmişti. Ancak siyaset bilimciler bu felaketin Erdoğan’ın kontrolü dışında olabileceğini söylüyor.”
40 Economist muhabirine göre Erdoğan’ın liderliği daha fazla sorgulanıyor The Economist Türkiye muhabiri Piotr Zalewski, Kahramanmaraş’ta meydana gelen depremlerin ardından ABD Ulusal Radyo Ağı’nın (NPR) sorularını yanıtladı. Sunucu Michel Martin’e konuşan The Economist gazetesi muhabiri Piotr Zalewski, “Müdahale yetersizdi ve Erdoğan bile bunu kabul etti… Yaşanan depremin etkileri, sandık başına giden seçmenlerin zihinlerinde ağır bir yük oluşturacak” dedi. Deprem bölgesinde bulunan muhabir, “Bölgede odak noktası hayat kurtarmak olsa da insanlar artık Erdoğan’ın liderliğini giderek daha fazla sorguluyor” diye konuştu.
41 Kılıçdaroğlu ve Akşener birleşti: Üniversiteler kapanmasın, gençlere dokunmayın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan üniversitelerin yaz dönemine kadar tatil edildiğini belirterek, eğitimin uzaktan olacağını duyurmuştu. Erdoğan’ın açıklamasına göre Kredi ve Yurtlar Kurumu’na bağlı yurtlar depremzedelere açılacak. Karara CHP Genel Başkanı Kemal kılıçdaroğlu ve Meral Akşener isyan etti. Kılıçdaroğlu, “Vallahi de billahi de bunlar ülkenin nasıl yönetileceğini bilmiyorlar. Zaten pandemide uzun süre eğitimden uzak kaldılar, şimdi yeniden yurtları kapatıyorlar. Kardeşim depremzedeye alıyorsan o yurtlar depremzede aileleri için uygun değildir” dedi. Depremzedelerin otellere yerleştirebileceğini belirten Kılıçdaroğlu, şunları söyledi: “Üniversiteleri uzaktan eğitime alma kararının yeniden gözden geçirilmesini bekliyorum. Biz siyasal partiler olarak Türkiye’deki tüm altyapımızı açalım, afetin faturasını gençlerimize ödetmeyelim, onları hayattan koparmayalım. Genel Merkez binamız dahil, örgütümüzün tüm mekanlarını vermeye hazırım. Buna aile evlerimiz de dahildir. Bu sefer gençlere dokunmayalım. Elimizde bir tek onlar kaldı.” İYİ Parti lideri Meral Akşener de karardan dönülmesini talep etti. Akşener, “Ben ailelerin KYK yurtlarına yerleştirilmesini doğru bulmuyorum. Yurtlar genellikle altı kişiliktir. Bir aile düşünün, ister beş, ister altı, ister yedi kişilik olsun, tek bir yerde kapatıyorsun, o olmaz. KYK yurtlarını tahsis etmek yerine turizmin dışında kalan oteller tahsis edilebilir. Evler tahsis edilebilir” dedi. Üniversite öğrencilerinin pandemide iki yıl kaybettiğini belirten Akşener şöyle konuştu: “Üniversite mezunu olmak ne demek, o hocayı tanımak demek. Farklı farklı hocalardan ders almanız demek. Eski bir üniversite hocası olarak söylüyorum. Ben doğru bulmadığımı ifade etmek isterim. Bula bula üniversite kapatıldı. Bu bence çok yanlış.” İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu, üniversitelerin kapatılmasına ilişkin değerlendirmelerde bulundu. İmamoğlu, “İlk akla gelenin üniversitelerin kapatılması olması akla ziyandır, bu yanlıştan bir an önce dönülmeli” dedi.
42 Selahattin Demirtaş: Erdoğan depremi kendisine yapılmış bir komplo olarak görüyor Cezaevinden tutuklu bulunan eski HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, Kahramanmaraş merkezli depremlerin 10 kentte oluşturduğu yıkım sonrası hükümetin tepkisini eleştirdi. Demirtaş şunları söyledi: “Tam 21 yıldır tek başlarına yönettikleri ülkenin yarısı yıkılmış, yüzlerinde ne bir mahcubiyet ne de bir utanma. Üstelik de kendileri dışındaki herkesi sorumlu tutup hakaretler, tehditler yağdırıyorlar. Erdoğan, depremi kendisine yapılmış bir komplo gibi görüyor ve galiba bundan dolayı da hepimizin kendisinden özür dilemesini bekliyor. Ben özür diliyorum değerli kardeşlerim. Mafya gibi ülkeye çökmüş bu zihniyetten sizleri çok daha erken kurtaramadığımız için, bir siyasetçi olarak hepinizden özür diliyorum ve eksiğimizi tamamlama sözü veriyorum.”
43 Devlet Bahçeli kendi memleketi Osmaniye dahil hiçbir yere gitmedi, günlerdir sessiz Depremle ilgili ilk açıklamayı depremden bir gün sonra meclis grup toplantısında yapan MHP lideri Devlet Bahçeli, Twitter’dan da ilk ve son mesajını depremden 36 saat sonra paylaştı. Bahçeli, AFAD’a 1 milyon TL bağışladığını açıklarken aralarında memleketi Osmaniye’nin de olduğu deprem bölgesini henüz hiç ziyaret etmedi.
44 Meral Akşener’in Osmaniye’de bir torunu oldu Depremin vurduğu Osmaniye’ye gelen İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, depremzedeleri hastanede ziyaret etti. Akşener, Rahime Hatun Mahallesinde çöken aile apartmanında annesini, babasını ve ablasını kaybeden Muhammet Mustafa Topak’ı hastanede ziyaret etti. Enkazdan 8 saat sonra çıkarılan Topak ile sohbet eden Akşener, lise öğrencisinin velisi olmayı teklif etti. Dayısının onayıyla Akşener, depremde ailesini kaybeden Topak’ın anneannesi olduğu söyleyerek, “Artık bana Meral anneanne diyeceksin“ dedi.
45 Depremzedeler Saadet Partisi Genel Merkezi’nde kalacak Saadet Partisi, genel merkez binasını depremin vurduğu kentlerden ayrılanların kullanımına açtığını duyurdu. Bir grup depremzedenin otobüsle genel merkeze götürüldüğü fotoğraflar da Saadet Partisi tarafından paylaşıldı.
46 Savaş: Konunun farklı yerlere çekilmesi vicdansızlık Hatay Büyükşehir Belediye Başkanı Lütfü Savaş, Antakya’da 800’den fazla kişiye mezar olan Rönesans Rezidans’a ilişkin konuştu. Show TV’ye yaptığı açıklamada tutuklanan müteahhit Mehmet Yaşar Coşkun’u savunan Savaş bu kez farklı konuştu. Savaş “Böylesi bir felakette ihmali olan herkesten elbette tek tek hesap sorulacaktır, bunun peşini önce bir Hataylı olarak, sonra da belediye başkanı olarak bırakmayacağım. Büyükşehir yasası 2013’te çıktı ve 31 Mart 2014’ten itibaren geçerli oldu. Şu an bir bina üzerinden tartışma sürüyor. Bu binanın ruhsatı 2012’de verilmiş benim merkez ilçe belediye başkanlığım sırasında, Ekinciler Belde Belediye Başkanlığı tarafından ruhsatı verilen ve 2013’te açılan bir bina bu. Yani belediyemizin hiçbir dahili olmayan bir binayla ilgili konunun farklı yönlere çekilmesi tek kelimeyle vicdansızlıktır” diye konuştu.
47 Davutoğlu: Soylu, bu çöküşü izah etmek zorunda Gelecek Partisi lideri Ahmet Davutoğlu, AFAD’la ilgili çok sert eleştirilerde bulundu. Fox TV eski ana haber sunucusu Fatih Portakal’ın YouTube kanalına konuşan ve “Artık bizim de tuttuğumuz defterleri konuşma vakti” diyen Davutoğlu “AFAD’ın yönetim kadrosuna yetersiz kişiler getirildi. Süleyman Soylu çıkıp bu kurumsal kapasite çöküşünü izah etmeli. O genel müdürlükler, o daire başkanlıkları, ehliyetsiz, liyakatsiz, cebini düşünen, ihale peşinde koşan insanlarla dolduruldu. Bunun hesabı sorulur. Öfkeliyim, çünkü iki gün alanda neler yaşandığını gördüm” ifadelerini kullandı.
48 DP lideri Uysal: Erdoğan seçimi 1 yıl erteleyip yerel seçimle birleştirmek istiyor Demokrat Parti Genel Başkanı Gültekin Uysal, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın planının önümüzdeki sene yapılacak yerel seçimlerle genel seçimleri birleştirmek olduğunu öne sürdü. Uysal, iktidarın seçime yönelik kurgusunun bozulduğunu belirterek şunları söyledi: “Erdoğan’ın ‘Bana bir yıl verin’ sözünden anladığımız, 18 Haziran 2023 seçimini YSK eliyle ‘seçmen kütüklerinin fiili imkansızlık nedeniyle hazırlanamaması’ gerekçesiyle muhtemelen yerel seçimlerle birleştirmek!”
49 Katar Emiri Şeyh Temim: Kardeşlerimizle dayanışma içindeyiz Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’la İstanbul Vahdettin Köşkü’nde bir araya gelen Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani ziyareti sonrası Twitter hesabından paylaşımda bulundu. Temim “Kardeşlerimizle dayanışma içinde olduğumuzu, desteğimizi ve bu felaketin yaralarını sarma konusundaki çalışmalara katkımızı ifade ettik” ifadesini kullandı. Temim Kahramanmaraş merkezli depremler sonrasında Türkiye’yi ziyarete eden ilk lider olmuştu.
50 Borsa tartışması: “Finansal yağma” oldu, üç günlük işlemler iptal edilmeli Depremin ardından İstanbul Borsası’nın üç gün açık kalması tartışılıyor. Borsa Uzmanları Derneği, yaptığı açıklamada borsanın kapatılmamasının ciddi sorunlara yol açtığını söyleyerek “Teknik olarak zorluklar barındırsa da 6 Şubat’ta borsa kapatılmalıydı. O günden başlayarak gerçekleşen işlemlerin geriye doğru dönük iptali yerinde olabilecektir. BIST bünyesinde bulunan piyasaların kapalılık süreleri en az 5 iş günü daha uzatılmalıdır” dedi. Tüketici Birliği Federasyonu da borsada yaşananları “finansal yağma” olarak nitelendirdi. Federasyon Başkanı Mehmet Bülent Deniz, deprem bölgesinde can derdine düşen yaklaşık 400 bin yatırımcının büyük zarara uğratıldığını söyledi.
51 IMF: Depremlerin Türkiye’nin milli geliri üzerindeki etkisinin 1999’daki kadar olması muhtemel değil Uluslararası Para Fonu (IMF) İcra Direktörü Mahmoud Mohieldin, pazartesi günü gerçekleşen Kahramanmaraş merkezli ve 10 ili etkileyen depremlerin, Türkiye ekonomisi üzerindeki etkilerini değerlendirdi. Reuters’ta yer alan habere göre Mohieldin, Kahramanmaraş merkezli depremlerin milli gelir üzerindeki etkisinin 1999 Gölcük Depremi kadar büyük olmasının muhtemel olmadığını belirtti. Mohieldin, önümüzdeki aylarda yeniden inşaya yönelik kamu ve özel sektör yatırımlarının uzun vadede gayri safi yurtiçi hasıla büyümesini artırabileceğini de sözlerine ekledi.
52 Rapor: Depremin maliyeti 84.1 milyar dolar Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu’nun (TÜRKONFED) “2023 Kahramanmaraş Depremi Afet Durum Raporu” başlıklı raporunda 1999 yılında yaşanan Marmara depreminin verileri esas alınarak can kaybı ve mali hasara yönelik öngörüler hazırlandı. Raporda Marmara depreminde can kaybı 18 bin 373 kişi, mali hasar 1999 dolar kuruyla 17.1 milyar dolar hesap edilirken, Marmara depremi verilerinin kullanıldığı metodoloji ile Kahramanmaraş depremlerinin 72 bin 663 can kaybı ve 84.1 milyar dolar mali hasara neden olacağı öngörüldü. Öngörülen bu mali hasarın 70.75 milyar dolarının konut zararı, 10.4 milyar dolarının milli gelir kaybı ve 2.91 milyar dolarının işgünü kaybı olacağı tahmin edildi. Raporda “2023 bütçe açığı 659.6 milyar TL hedefleniyordu. Bloomberg depreme ilişkin kamu harcamalarının GSYH’nin yüzde 5.5’ine eşdeğer olabileceğini tahmin etmektedir. Mevcut şartlar altında bütçe açığının en azından 1 trilyon TL’nin üzerine çıkması beklenebilir. 2023’te nominal milli gelirin 18 trilyon TL’yi aşması beklendiğini düşündüğümüzde bütçe açığının milli gelire oranının yüzde 5.4’ün üzerinde gerçekleşmesi oldukça mümkündür” denildi.
53
Deprem bölgesindeki işsizlik ödemeleri başlıyor Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, depremden etkilenen illerde işsizlik ödeneği ve yarım çalışma ödeneği ödemelerinin 15 Şubat’ta yapılacağını bildirdi. Depremden etkilenen illerde işsizlik ve yarım çalışma ödeneği ödemeleriyle ilgili takvim açıklandı. Bakanlıktan yapılan açıklamada, depremden etkilenen illerde işsizlik ödeneği ve yarım çalışma ödeneği ödemelerinin 15 Şubat’ta yapılacağını belirtildi. Bununla birlikte, Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından 10 yaş ve altı çocuğu bulunan kamu çalışanı kadınlara hizmetlerin aksatılmaması kaydıyla 20 Şubat’a kadar idari izin verilebileceği duyuruldu.
55 Depremden sonra Türkiye ile Yunanistan yakınlaşması… Miçotakis: Halklarımız dost Son dönemlerde gerginleşen Türkiye ile Yunanistan ilişkileri Kahramanmaraş merkezli iki büyük depremin ardından yumuşama sürecine girdi. Türkiye’ye yardım eli uzatan ülkelerden biri Yunanistan oldu. Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias, Türkiye’ye gelerek Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile Hatay’a gitti ve temaslarda bulundu. Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis de yaptığı açıklamada “Türkiye ile görüş ayrılıklarımız olabilir ama Türk ve Yunan halkları dosttur. Bu dostluk, tüm ülkede açılan yardım kampanyalarından da bellidir” açıklamasında bulundu. Depremlerin yol açtığı zararı büyük bir felaket olarak nitelendiren Miçotakis, “Türkiye’nin acılarını paylaşıyoruz” dedi.
56 Papa Franciscus: Hem dua ediyoruz hem somut destek veriyoruz Katoliklerin ruhani lideri ve Vatikan Devlet Başkanı Papa Franciscus, Vatikan’da Aziz Petrus Meydanı’nda her pazar icra edilen Angelus duasından sonra yaptığı konuşmada, “Dua ve somut destekle Türkiye ve Suriye’de deprem mağdurlarına yakın olmaya devam ediyoruz” dedi. Bir televizyon programında depreme dair görüntüleri izlediğini anlatan Papa Franciscus, “Acı çeken halkların ıstıraplarını gördüm. Onlar için dua edelim, unutmayalım. Dua edelim ve onlar için neler yapabileceğimizi düşünelim” diye konuştu.
57 Depremzedelere yardım için geldiler, güvenlik nedeniyle özel jetle İsrail’e döndüler Deprem sonrası arama-kurtarma çalışmaları için gelen 25 kişilik sivil İsrail ekibi ‘yakın güvenlik tehdidi’ nedeniyle Türkiye’den ayrıldı. Israel Today gazetesinin haberine göre sivil toplum kuruluşu gönüllülerinden oluşan Ihud Hatzala ekibi, tarifeli uçuş bulunamaması nedeniyle iş insanı Miriam Adelson’a ait özel jetle ülkelerine döndü. Ihud Hatzala ekibinin yöneticisi Dov Maisel, “İsrail delegasyonuna yönelik somut ve acil bir tehdit istihbaratı aldık. Personelimizin güvenliğini ilk sıraya koymak zorundayız” dedi. Ihud Hatzalah dünyanın gönüllülerden oluşan en büyük arama-kurtarma ve acil sağlık ekiplerinden biri. İsrail Savunma Kuvvetleri’nce yönetilen ekibin Türkiye’de sahada 25 personeli bulunuyordu.
58
Türkiye’ye hangi ülke ne yardım gönderiyor? AFAD’ın yaptığı açıklamaya göre 6 bin 810 yabancı kurtarma görevlisi deprem bölgelerine sevk edildi. 66 ülkeden arama kurtarma ekipleri sahada. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu “95 ülke ve 16 uluslararası kuruluştan yardım teklifi aldık” demişti. BBC Türkçe hangi ülkenin ne kadar yardım gönderdiğini derlemiş. İran’dan Yunanistan’a, Özbekistan’dan Fransa’ya kadar ülke ülke listesi burada.
59 Suriye’de yıkım: Ne yardım var, ne çadır… Deprem, sadece Türkiye’yi vurmadı. Biz burada pek az konuşuyoruz ama zaten ciddi bir insanlık dramı yalamakta olan Suriye’de durum çok feci. Ve üstelik Suriye büyük ölçüde gözardı edilmiş durumda. BBC muhabiri Quentin Sommerville’in haberi şu çarpıcı cümlelerle başlıyor: “Çadırlar, Suriye ve Türkiye arasındaki sınır duvarına o kadar yakın ki, neredeyse duvara dokunacaklar gibi. Suriye tarafındaki çadırlarda yaşayanlar ülkede 10 yılı aşan iç savaş nedeniyle evlerini kaybedenler de, depremden sağ kurtulanlar da olabilir. Suriye’de felaketler üst üste geldi. Uluslararası sınırları umursamayan deprem, her iki ülkede de büyük yıkıma neden oldu. Ancak uluslararası yardım çalışmalarına kontrol noktaları darbe vuruyor. Türkiye’de ağır makineleriyle binlerce kurtarma görevlisi, paramedikler ve kurtarma köpekleri sokakları doldurmuş halde ve hale sağ kurtulanları arıyorlar. Ancak muhalefetin elindeki kuzeybatı Suriye’nin bu kısmında, bunların hiç biri yok.”
60 Deprem bölgesine kuduz ve tetanos aşısı gönderildi Sağlık Bakanı Fahrettin Koca Hatay’daki Acil Durum Koordinasyon Merkezi’ne gitti. Tüm deprem bölgesinde sağlık hizmetlerinin verildiğini, sağlık sisteminin çalıştığını belirten Koca afet bölgesinde mobil eczanelerin devreye girdiğini, köylere de sağlık hizmetinin ulaştırıldığını savundu. Koca “Halk Sağlığı Koordinasyon merkezlerimiz kuruldu. Deprem sonrası ortaya çıkabilecek enfeksiyonlara karşı gerekli tedbir alınıyor. Bölgeye kuduz ve tetanos aşısı sevk edildi. Halk Sağlığı merkezlerimiz de hijyen malzemeleriyle ilgili desteği sağlamaktadır. Afet bölgesinde sağlık sisteminin çalıştığını bir kez daha ifade etmek isterim. Devlet ve millet buradadır. Sağlık ordumuz burada ve hizmet başındadır” dedi.
61 Prof. Ceyhan: Deprem bölgesinde derhal aşılar yapılmalı Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı Başkanı Mehmet Ceyhan deprem bölgesinde salgın hastalık riskine dikkat çekti. Prof. Ceyhan “Direkt enkaz altındaki cesetlerden hastalık bulaşması söz konusu değil. Ancak orada bir sürü hayvanlar var, köpekler var. Cesetleri parçalayabilirler. Dolayısıyla bu yolla herhangi bir mikrop, bakteri ortama saçılırsa bu etkileyebilir. Henüz çıkmadılar ortaya ama şu andan itibaren aç kalınca kemirgenler çıkacak ortaya. Sıçanlar, fareler. Bunlar insanları ısırabilir. Kuduz riski asıl başı boş köpeklerden doğacak. Kuduz aşısını temin edilmeli. Yaralıların tamamına ve kurtarma ekibine yapılacak ilk işlerden biri tetanoz aşısı yapmak olmalı. Acil tetanoz, difteri ve Hepatit B aşısı lazım. Bakanlık, yerli ve milli aşı üretim tesisini iki ay önce mühürledi. İthalat işini Keymen adlı firmaya verdi. Firma aşıları getiremedi. Şu an aşı yok” dedi.
62 Burcu Biricik isyan etti: Hayat devam ediyor gibi davranmak istemiyoruz Camdaki Kız dizisinde Nalan karakterini canlandıran oyuncu Burcu Biricik depremzedeler için harekete geçti. Biricik, aynı dizideki Selen karakterine hayat veren Selma Ergeç ile birlikte Şişli Belediyesi’nde depremzedeler için gönderilen eşyaları koliledi. Burada bir konuşma yapan Biricik, “Hayat devam ediyormuş gibi davranmak istemiyoruz. Çok korkunç bir şey yaşadık” dedi.
63 Kuruluş Osman’da oynayan Çağdaş Çankaya ve müzisyen eşi Zilan Tigris kurtarılamadı Oyuncu Çağdaş Çankaya ile müzisyen eşi Zilan Tigris Diyarbakır’ın Yenişehir ilçesinin Ofis Semti’nde yıkılan 9 katlı Sözel Apartmanı’nın enkazında hayatını kaybetti. Çağdaş Çankaya, Kuruluş Osman’da da rol almıştı. Diyarbakırlı Ermeni sanatçı Zilan Tigris (Dilek Küçüker), farklı dillerde yaptığı müzikle tanınıyordu.
64 İsveçli şarkıcı Maher Zain, Kahramanmaraş’ta yemek dağıttı Depremin ilk gününden itibaren hemen her gün Türkiye’ye destek çağrısında bulunan Müslüman şarkıcı Maher Zain, İngiltere merkezli yardım kuruluşu “Salam Charity” ile bölgede yemek dağıtımı yaptı. Zain, “Buradaki yıkımı size aktarmaya çalışıyorum ama kameradan bunu göstermem mümkün değil. Burada yaptığımız küçük şeyler ama çok gerekli olduğunu düşünüyorum. Hepinize desteklerinizden dolayı teşekkür ediyorum, sizlerin sayesinde bu yardımı gerçekleştirebiliyoruz” dedi.
65 Karnı burnunda depremzedelere yardıma koşmuştu… Hazal Kaya anne oldu 6 Şubat’ta meydana gelen Kahramanmaraş depremlerinden sonra tüm Türkiye’de seferberlik başlatıldı. Yardıma koşunlardan iri de oyuncu Hazal Kaya’ydı. Sanatçı bulunduğu yerden bir video çekerek “Çok kötü bir süreçten geçiyoruz. Yardımlarınız çok önemli. AHBAP’a desteklerinizi bekliyoruz” dedi. Bu videonun yayımlanmasından 2 gün sonra Hazal Kaya’dan mutlu haber geldi. Oyuncu, Süreyya Leyla ismini verdiği kızını dünyaya getirdi. Ali Atay ve Hazal Kaya çiftinin Fikret Ali adında bir de oğulları bulunuyor.
66 Türkiye’nin 22 bin kişilik sanal ordusu birçok hayat kurtardı! Twitter kesintisi çalışmaları vurdu Kahramanmaraş depreminin duyulmasından sonra tüm Türkiye elinden geleni yardımı yapmak için büyük bir çabaya girişti. Depremzedelere uzakta olsalar bile 22 bin kişilik yazılımcı ve veri analisti topluluğu depremzedelerin kurtarılmasına önemli bir rol oynadı. Time dergisi, 22 bin gönüllüden oluşan yazılımcı ve veri analizi topluluğundan Hakan Özalp’e ulaştı. Özalp’in verdiği bilgiye göre 22 bin kişilik ekip konum etiketleme ve hashtag yoluyla tweet’leri topladı, yardım çağrılarını teyit etti. Hayatta kalanların yardım çağrılarının nereden geldiğini gösteren bir ısı haritası oluşturdu. Tamamlanmış veriler, bölgedeki kurtarma ekipleri ile paylaşıldı ve birçok insanın hayatı böyle kurtuldu. Twitter’in depremin üçüncü günü erişime kapatılması ise iletişimi kesilmesi nedeniyle büyük soruna yol açtı. Time dergisinde Vera Bergenguren imzasıyla yayınlanan yazının orjinali linkte…
67
Deprem Togg’u etkileyecek mi? Her şey üst üste geldi Türkiye’nin ürettiği yerli otomobil TOGG’un çıkışına sayılı günler kalmıştı. Şubat ayında ön siparişler alınmaya başlanacak ve Mart ayında da ilk TOGG’lar sahipleriyle buluşacaktı. En azından planlar bu yöndeydi. Ancak Kahramanmaraş depremi planları değiştirmiş gibi duruyor. Genel beklenti, ön siparişlerin ve teslimlerin bir süre ertelenmesi yönünde.
Galatasaray müzayede yapıyor, paraları depremzedelere gidiyor Galatasaray, depremzedelere yardım için maddi/manevi değeri bulunan eşyaların, yapılacak müzayede için Nef Stadyumu’nda teslim edilebileceğini duyurdu. Sarı-kırmızılıların sosyal medya hesabından konuyla ilgili yapılan paylaşımda “Eşyalarınızı Nef Stadyumu P1 Park Alanı’na teslim edebilirsiniz” denildi. Dev Müzayede, ile Galatasaray organizasyon için işbirliği yapıyor.
Jordy Claise formasını vermedi: O depremzedeler için Hollanda Ligi (Eredivisie) ekibi AZ Alkmaar’ın futbolcusu Jordy Claise, 5-0 kazandıkları Excelsior ile oynanan maçtan sonra formasını isteyen küçük taraftarı geri çevirdi. 31 yaşındaki futbolcu, formasının depremzedeler için kullanılacağını söyledi ve taraftara montunu verdi.
68 Lionel Messi’den depremzedelere mesaj: Kalbim sizinle Paris Saint Germain’in dünyaca ünlü yıldız futbolcusu Lionel Messi, Türkiye ve Suriye’deki depremzedelere destek oldu. Messi yaptığı paylaşımda, “Türkiye ve Suriye’de meydana gelen yıkıcı depremlerden binlerce çocuk ve ailesi etkilendi. Kalbim oradaki tüm insanlarla birlikte” dedi. Lionel Messi, depremzedeler için yardım çağrısında bulundu. UNICEF’i işaret eden Dünya yıldızı, “UNICEF çocukları korumak için en başından beri bölgede çalışıyor. Bağışlarınız çok değerli” açıklamasını yaptı.
69 Enes Ünal, golünü attı, Türkiye için mesajını gösterdi La Liga’nın 21. haftasında Getafe ile Rayo Vallecano karşı karşıya geldi. Milli futbolcu Enes Ünal’ın forma giydiği Getafe, sahaya “Türkiye ve Suriye için dua et” yazılı tişörtlerle çıktı. Maçın 38. dakikasında geriye düşen Getafe, 77’de Enes Ünal’ın bulduğu golle eşitliği yakaladı. Enes Ünal’ın gol sonrası yaptığı anlamlı hareket dikkat çekti. Kenara gelen milli futbolcu, üzerinde “Türkiye ve Suriye için dua et” yazılı formayı alarak yukarı kaldırdı ve öptü. Karşılaşma 1-1 sona erdi.
70 Doğan Alemdar’ın tişörtü: Türkiye için dua edin Fransa Ligue 1 takımlarından Rennes’de forma giyen milli kaleci Doğan Alemdar, Toulouse maçı öncesi ısınmaya Pray For Turkey (Türkiye için dua et) yazılı tişörtle çıktı. Ayrıca mücadele öncesi de Türkiye ve Suriye’deki depremlerde hayatlarını kaybedenler için 1 dakikalık saygı duruşunda bulunuldu.
71 Bafetimbi Gomis’in artık depremden kurtulan bir yeğeni var Galatasaray’ın yıldız santrforu Bafetimbi Gomis, depremde enkaz altından kurtarılan minik bir Galatasaray taraftarının çağrısını duydu. Kaldırıldığı hastanede Gomis forması ile poz veren Efe, hayranı olduğu yıldız futbolcuya sesini duyurdu. Gomis, Efe’nin ailesi ile iletişime geçti. Futbolcu, Efe’nin babası ile konuşarak, minik depremzedenin geleceğini beraber planlayacaklarını duyurdu. Gomis, “Babası Yener kardeşim, aslan Ege yeğenim oldu. Gereken neyse yapılacaktır” dedi.
72 Trabzonspor’da kombineler iptal… Bilet geliri depremzedelere Trabzonspor Başkanı Ahmet Ağaoğlu, UEFA Konferans Ligi’nde oynanacak Basel maçı öncesi taraftara seslendi. Ağaoğlu, bu maç için kombinelerin kaldırıldığını duyururken, herkesin bilet almasını istedi. Basel maçında toplanan bilet gelirlerinin depremzedelere bağışlanacağı açıklandı. Trabzonspor- Basel maçı bu Perşembe günü satt 20.45’te oynanacak.
73 Volkan Demirel Hatay’a döndü… Yardımlarına kaldığı yerden devam ediyor Spor Toto Süper Lig takımlarından Hatayspor Teknik Direktörü Volkan Demirel ailesini İstanbul’a götürdükten sonra Hatay’a geri döndü. Yine yardım çağrısında bulunan Demirel, “En acil ve önemli ihtiyaçlar, çadır, konteynır, portatif wc, hijyen malzemeleri ve ıslak mendil” dedi. Demirel, deprem sonrası sosyal medya hesabından gözyaşlarına hakim olamamış ve Hatay için destek çağrısında bulunmuştu.
74 Tekvando milli takım antrenörü eşiyle birlikte depremde öldü Türkiye Tekvando Federasyonu Maraş bölgesi milli takım antrenörü Cemal Toman ve eşi Songül Toman da Maraş merkezli depremlerde hayatını kaybetti. Depremde Malatya bölgesinden milli takım sporcusu Adil Türk ve Hatay bölgesi sporcusu Kübra Naz Kılıç da hayatını kaybetmişti.
75 Milli basketbolcu Nilay Aydoğan enkaz altında vefat etti Kadınlar BSL takımlarından Çankaya Üniversitesi’nde ve Türk Milli Takımı’nda forma giyen 30 yaşındaki basketbolcu Nilay Aydoğan, babaannesini ziyarete gittiği Malatya’da depreme yakalanarak hayatını kaybetti. Son iki günde madencilerden oluşan kurtarma ekibi yıkılan binada çalışma yaptı ancak Nilay ve babaannesi kurtarılamadı.
76 İskenderunspor’un kaleci antrenörü depremde can verdi TFF 2. Lig Kırmızı Grup takımlarından İskenderunspor’un kaleci antrenörü Uğur Kurt da spor dünyasının depremde hayatını kaybeden isimlerinden oldu. Kurt’un ölüm haberini bir dönem akademisinde çalıştığı Başakşehir Başkanı Göksel Gümüşdağ duyurdu.
Kaynak: www.10haber.net
Comments