Bugün 19 Nisan. Dr. Hafız Cemal, Sabahattin Kudret, Turgut Boralı, Oktay Sinanoğlu ve Bülent Kayabaş'ın ölüm yıldönümleri.
BRT Yayın Grubu olarak bu değerlerimizi saygı ve sevgiyle anıyoruz.
Dr. Hafız Cemal kimdir?
Kıbrıslı Türklerin yetiştirdiği önemli değerlerden biri olan Dr.Hafız Cemal Lokmanhekim (1857–1967), ne yazık ki yeni kuşaklar tarafından pek bilinmemektedir. Kıbrıs Türk Tabibleri Birliği’nin yayın organı olan Hekimce dergisinin Aralık 1994 tarihli 4. sayısının kapağında, onun Mirat-ı Zaman gazetesinin 14 Şubat 1910 tarihli nüshasında yer alan köy ziyaretlerine ilişkin bir ilanına yer verilmekte ve “Herhalde deontolojik kurallar 1910 Şubat’ında tatile çıkmıştı. Ya şimdi?” denilerek, Dr.Hafız Cemal’in tıbbi hizmetlerinin reklamını yapması eleştirilmekteydi. (Sözkonusu gazete ilanı, Hardi Fedai’nin Kıbrıs gazetesindeki “Eski basınımızdan” köşesinden alınmıştı.)
Bunun üzerine Hakimce’nin bir sonraki Aralık 1994 tarihli sayısında şu başlığı taşıyan 7 sayfalık bir tanıtma yazım yayımlanmıştı: “Kıbrıs Türk Tıp Tarihinden: Dr.Hafız Cemal kimdi?” Bunu “Kıbrıslı” dergisinin 23 Ocak 1997 tarihli 18 sayısında yer alan benzeri bir başka yazım izleyecekti. (Bu dergideki “Kıbrıs’ın yetiştirdiği değerler” dizisinin ilk kişisi olarak sunduğumuz Dr.Hafız Cemal’den sonra, 30’a yakın biyografi yayımlayabildik. 1900 yılına kadar doğmuş olan ve sayıları halen 160’ı aşmış olan bu biyografilerin bir kitap halinde yayımlanması projemizin, pek yakında gerçekleşeceğini ummaktayız.)
1960 yılına kadar doğduğu yer olan Kıbrıs’ı, yerleştiği İstanbul’dan gelip ziyaret eden ve içinden çıktığı toplumun gerek sosyal-siyasal ve gerekse sağlık sorunlarıyla ilgilenmeyi sürdüren Dr.Hafız Cemal Lokmanhekim’in Kıbrıs’a karşı büyük bir sevgisi vardı. Daima yurdunun hasretini çekerdi. O nedenle zaman zaman Kıbrıs’ı ziyaret edip, hem hastalarına şifa dağıtır, hem de hasret giderirdi. Kıbrıs Türk basınını da yakından izlemeyi ihmal etmezdi.
Dr.Fazıl Küçük, 1974 yazında Halkın Sesi gazetesinde kaleme aldığı bir değerlendirmede şöyle demekteydi:
“Dr.Hafız Cemal’in kimliğini bilenlerin sayısı da tükenmek üzeredir. Kimbilir çocuklarımız tarafından isimleri işitilmeyen hiçbir eserde, kitapta tesadüf edilmeyen nice fikir kahramanları arasında o da yerini alıp ebediyete kadar yazısız tarih sayfalarını dolduracak değil mi?.. Milletler tarihleri ile yaşar. Tarihi yapan yine milletin, toplumun gösterdiği feragat, kahramanlık ve fedakarlıktır. Bunları yapanları da nesillere duyurmak, tanıtmak, yine o milletin mensuplarının görevidir. Kıbrıs Türkü olarak bunu yaptık mı, maalesef hayır.”
İşte değerli araştırmacı dostumuz Harid Fedai’nin, günümüz Türkçesine uyarlayarak “Anı-Yaşantı” başlığıyla hazırladığı bu kitapta, Dr.Hafız Cemal Lokmanhekim’in 1909 yılında Lefkoşa’da yayımladığı iki eseri, kültür yaşamımıza yeniden kazandırılmıştır. (Harid Bey’in, “Kıbrıs Sanayi Mektebi” adlı kısa çalışması (s.64), KKTC Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Bakanlığı Yayınları’nın 40. kitabı olarak 1998 yılında piyasaya sunulmuştu.)
Gençlik yıllarında kaleme alıp 1896 yılında Lefkoşa’da yayımladığı “Hasan Bulli Türküsü” adlı manzum eseri, günümüzde bile ilgi uyandıran Dr.Hafız Cemal, İstanbul’da zorluklar içinde geçen bir öğrencilik döneminden sonra Tıbbiye Mektebi’nden mezun olmuş ve aynı mektepte öğretim üyesi olarak görev almıştı. İstanbul’da iken Jön Türk hareketine katıldığı için sıkıntılı günler geçirmiş ve ülkeyi terketmek zorunda kalmıştı.
Daha sonra Lokmanhekim soyadını alacak olan Dr.Hafız Cemal, 2. Abdülhamid’in baskıcı yönetiminden kaçıp, 1904 yılının sonbaharında kendi ülkesi olan Kıbrıs adasına sığınmış ve 1909 yılına kadar burada yaşamıştı. Kıbrıs’ta bir yandan kendi mesleği olan hekimliği sürdürürken, öte yandan da Kıbrıs Türk toplumunun kalkınmasına katkıda bulunmak amacıyla “Kıbrıs Cemiyet-i Hayriye-i İslamiyesi”, “Kıbrıs Sanayi Mektebi”, “Osmanlı Lisan Mektebi”, haftalık “İslam gazetesi”, “Dr.Hafız Cemal Afiyethanesi, İslam Kütüphanesi Yayınları” gibi girişimlerde bulunmuştu. Ne yazık ki zamanın aydın geçinen kesimine kendini kabul ettiremediğinden, yürütülen gerici kampanyalara yenik düşen Dr.Hafız Cemal, kendi cebinden 4,366 Kıbrıs Lirası harcadıktan sonra, geri İstanbul’a dönmek zorunda bırakılmıştı.
İşte bu kitapta yer alan ve 1909’da Lefkoşa’da yayımlanan “Kıbrıs Osmanlılarına mahsus son hediye-i acizanem veyahud Kıbrısta geçen dört senelik tarih-i hayatım” adlı bölümde (s.11–159), onun burada yaptığı işler ve başına gelenler, kendi kaleminden ibret verici bir şekilde anlatılmaktadır. Dr.Hafız Cemal, adı geçen kitabının sonuna, Kıbrıs Türkleri için öngördüğü kalkınma formüllerini 102 maddede özetleyen “Kıbrıs Osmanlılarına mahsus parlak istikbal programı” adlı broşürünü de eklemişti. (S.161–184) Kitabı yıllar sonra gün ışığına çıkararak bize kazandıran Harid Fedai, şu değerlendirmeyi yapmaktadır:
“Son bölüm başlığının hatıra kitabına ikinci bir ad olarak eklenmesi; başa alınmakla da “hatıra” sözcüğüne yeğ tutulması, bu “armağan”a verilen önemin bir başka göstergesidir. Ama yine de Doktor Hafız Cemal bunlarla da yetinmeyecek ve kitabın arka kapağına, dıştan şu notu düşecekti: “Millet ve vatanını, vicdanını seven hemşerilerimizden işbu kitabı okuduktan sonra okumayanlara da verip okutturarak elden ele dolaşmalarına gayret ve himmet etmelerini istirham eyleriz.” (s.2)
20. yüzyılın başlarında Kıbrıs Türk toplumunun içinde bulunduğu koşullar, karşı karşıya olduğu sorunlar ve bunlara getirilen çözüm yolları hakkında bilgi edinmek isteyenler için çok önemli bir kaynak kitap olan “Anı-yaşantı”yı yayıma hazırlayan Harid Fedai’ye ve kitabın basımını gerçekleştiren İstanbul’daki Lokmanhekim Sağlık Vakfı’na teşekkür borçluyuz.
Dr.Hafız Cemal Lokmanhekim, kitabında şöyle demekteydi:
“Avrupa 1909 yılında yaşadığı halde bizler 1709 yılında olup onların düşünce ve yaşam düzeylerine oranla 200 sene daha gerilerdeyiz. Aynı topraklarda yaşayan Türkler ile Rumlar karşılaştırıldığında, ince bir terazi ile iki taraf da tartıldığı zaman, onlara oranla bizim her açıdan ne denli alçaklarda olduğumuzu gören aklı başında her kişi hayretini açığa vurmaktan kaçınmamalıdır.” (s.169) “Şimdiki halde yüzde doksan oranında mülk ve servet, sanayi ve ticaret Rumlara geçtiğinden;Türkler artık çalım satmağı, kesip biçmeği ve saireyi bırakıp Rumlarla kardeş gibi geçinmeğe çaba göstermelidirler. Yoksa Türkler arasında ikiyüzlülük, bozgunculuk, kavga, sevgisizlik devam edecek olursa bunun zararlarından asla kurtulamayacaklardır.” (s.171)
Aynı Dr.Hafız Cemal, 1960 yılı yazında Kıbrıs’a geldiğinde de, Lefkoşa’daki Çetinkaya Kulübünde verdiği konferansta 50 yıl önceki geçmişin sorunlarını şöyle sıralamıştı:
“1. Kahve köşelerinde tembel tembel vakit geçiren, işsiz, idealsiz, öncüsüz gençlik.
2. Sanat ve ticareti hor görmemiz. Hükümet işlerine düşkünlük.
3. Kıskançlık. Ali muhallebicilikten para yapıyorsa, on kişi de aynı işe atılıp hayır yüzü görmemesi.
4. Halka öncülük yapmak için fedakârane çalışanlara çamur atma, onları lekeleme, bıktırıp usandırma.
5. Türkün Türkü koruması prensibinin hatıra bile gelmemesi.
6. Nemelâzımcılık.
7. Zevk için israf.
8. Şahsi ve milli iktisadın ne demek olduğunu bilmemek.
9. Toprağı fenni bir şekilde işlemenin faydaları ile ilgilenmemek.
10. Kıbrıs’ta Türklüğün bekasının ciddi bir dava olduğunu benimseyip, işimize ciddiyetle sarılmamak; laubalilik; çekememezlik, menfaatperestlik.” (Nacak, 1 Temmuz 1960)
Bugün bile benzer sorunlar içinde kıvranan toplumumuz, Dr.Hafız Cemal’larını iyi tanımak ve geçmişten önemli dersler çıkarmak durumundadır.
(Kıbrıs, 27 Eylül 2001) (Tarih ve Toplum dergisi, İstanbul, Eylül 2003, Cilt:40, Sayı:237)
* Dr.Hafız Cemal Lokmanhekim, Anı-Yaşantı, Türkçeye uyarlayan: Harid Fedai, Dr.Hafız Cemal Lokmanhekim ve eşi Sabiha Lokmanhekim Sağlık Vakfı Yayını, İstanbul, 2001, 200s.
Sabahattin Kudret Aksal kimdir?
25 Mart 1920’de İstanbul’da doğan sanatçı 1937’de Özel Işık Lisesi’nden mezun olmuş ve 1943’te İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü’nü bitirmiştir. Çeşitli liselerde felsefe dersleri verdikten sonra 1940’ta kısa bir süre iş müfettişliği yapmıştır. İstanbul Konservatuarı Müdürlüğü, belediye yazı işleri müdürlüğü, belediye iktisat müfettişliği. Şehir Tiyatrosu Müdürlüğü görevlerinde bulunmuştur. Sanatçı Belediye Konservatuarı Estetik ve Psikoloji öğretmenliğinden emekli olmuştur. 19 Nişan 1993’te İstanbul’da yaşamını yitirmiştir.
Edebi Kişiliği:
Edebiyat dünyasına şiirler giren sanatçı, ilk şiirlerinde açık Türkçeyle söyleyişi ve halk ağzına özendiği, nükteli şiirleri ile Garip anlayışına yaklaşır; daha sonraki şiirlerinde ise kapalı, imgeli bir şiir özelliği gösterdiği için İkinci Yeni ile ilişkilendirilir.
Şiirlerinden başka hikâye, tiyatro ve romanları ile de başarılı örnekler veren sanatçı, şiirlerinde yaşama sevincini, gelip geçici kısa süreli mutlulukları; hikâyeleri ve oyunlarında ise psikolojik gözlemlerini ele almıştır.
Eserlerinde insan-çevre-kâinat münasebetlerini araştırmaya yönelik bir tutum görülen sanatçı özellikle yazdığı tiyatrolarla ölmezliğe ulaşmıştır.
Şairanelikten, süsten arınmış sade bir dille yazan ve şekil üzerinde titizlikle duran yazar şiiri ise bir duyguyu, bir düşünceyi en güçlü biçimde veren bir sanat dalı olarak görmüştür.
Kısaca özetleyecek olursak;
İlk şiirlerinde Garipçilerin etkisinde kalmış, yaşamın akışındaki bireysel sevinç ve mutlulukları anlatmıştır. Şiirlerinde “yasama sevincini” işlemiştir.
1960’tan sonra düşünce yönü ağır basan şiirler ortaya koymuştur. Bu şiirlerinde kişinin evrendeki yerini, değerini aramaya çalışmış; felsefi düşüncelere yer vermiştir.
Öykülerinde çocukluk ve gençlik anılarını, yaşamın tekdüzeliğini ele almıştır. Hikâyelerinde psikolojik gözlemler ön plandadır.
Eserleri:
Şiir: Şarkılı Kahve, Gün Işığı, Duru Gök, Bir Sabah Uyanmak, Elinle, Eşik, Çizgi, Zamanlar, Bir Zaman Düşü, Buluşma, Batık Kent
Öykü: Gazoz Ağacı, Yaralı Hayvan
Deneme: Geçmişle Gelecek
Oyun: Evin Üzerindeki Bulut, Şakacı, Bir Odada Üç Ayna, Tersine Dönen Şemsiye, Kahvede Şenlik Var, Kral Üşümesi, Önemli Adam, Bay Hiç, Bir Dalda Üç Ayna
Turgut Boralı kimdir?
Turgut Boralı, 1923 yılında İstanbul’da doğmuştur.Turgut Boralı, zaman zaman dram da oynamasına karşın, usta bir güldürü oyuncusu olarak tanındı. Özellikle bulvar türü oyunlarda ve vodvillerde çok başarılı oldu. 1941 yılında Raşit Rıza Tiyatrosu’nda sahneye çıktı. Belli başlı özel tiyatroların hemen hepsinde çalıştı; İzmir‘de Avni Dilligil, İstanbul’da 1943 yılında Ses tiyatrosu (Ekrem Reşit Rey ve Cemal Reşit Rey kardeşlerin “Hava Cıva” adlı operetinde), Muammer Karaca tiyatrosu (Cibali Karakolu), Kent Oyuncuları (Çöl Faresi, Tahta Çanaklar), Küçük Opera, Lale Oraloğlu tiyatrosu (Evlilik Dolabı 1960), Dormen (Sokak Kızı irma, Ayı Masalı vb.), Gülriz Sururi – Engin Cezzar tiyatrolarında oynadı. 1960‘lı yıllardan başlayarak birçok filmde karakter rolleri üstlenen Turgut Boralı, birçok sinema ve televizyon yapımında oynadı. Genellikle sevecen yapısı, güler yüzüyle sinemanın sevilen yardımcı oyuncularındandı. 1966 yılında bir 25. sahne yılı jübilesi yaptı. Sinemada Ömer Lütfi Akad‘ın Kader Böyle İstedi (1968), Düğün (1973), Esir Hayat (1974) filmlerinde, ayrıca Yalancı Yarim (1973), Kızım Ayşe (1974), Güler misin, Ağlar mısın? (1975), Mağlûp Edilmeyenler (1976) gibi filmlerde rol aldı.
1979-1982 arasında Hisseli Harikalar Kumpanyası müzikalinde, 1982-1983 sezonu boyunca Ali Poyrazoğlu – Korhan Abay Tiyatrosu’nda, Aziz Nesin‘in Deliler Boşandı oyununda oynadı.
Turgut Boralı sinema sanatçısı Servet Kaftan (Cengiz) ile evlendi. Neslihan Boralıadında kızı vardır. Kızları çok küçükken boşandılar. Kemal Derviş‘in ilk eşi tiyatro sanatçısı Turgut Boralı‘nın kızı Neslihan Boralı ile 1968 yılında Amerika’da evlenip 6 yıl evli kaldı. Kemal Derviş‘in bu evliliğinden Amerika‘da yaşayan Erdal Derviş (d.1971) ve Erol Derviş (d.1974) 2 oğlu vardır.
Turgut Boralı, 19 Nisan 1994 tarihinde Bodrum, Muğla‘da 71 yaşında ölmüştür.
Filmleri ve Dizileri :
Oyuncu :
1994 – Hangimiz Eşek (TV Dizisi)
1988 – Keşanlı Ali Destanı (TV Dizisi)
1988 – Hisseli Harikalar Kumpanyası (Emin) (TV Dizisi)
1987 – Islak Sokak (Müzisyen) (Sinema Filmi)
1987 – Felekten Bir Gün (Sinema Filmi)
1985 – Mavi Bir Liman (Sinema Filmi)
1984 – Şabaniye (Dursun) (Sinema Filmi)
1984 – Alev Alev (Mahmut) (Sinema Filmi)
1983 – Çıplak Ayak (Emrullah Bey) (TV Dizisi)
1983 – Çöl (Sinema Filmi)
1980 – Mahmut Mangal (TV Dizisi)
1978 – Taşı Toprağı Altın Şehir (Avni) (Sinema Filmi)
1977 – Liseli Kızlar (Osman) (Sinema Filmi)
1977 – Bir Adam Yaratmak (Doktor Nevzat) (Sinema Filmi)
1977 – Aslan Bacanak (Raif) (Sinema Filmi)
1976 – Tuzak (Gazeteci Tahsin) (Sinema Filmi)
1976 – Sıralardaki Heyecan (Okul Müdürü) (Sinema Filmi)
1976 – Portakal (Kamil) (Sinema Filmi)
1976 – Nereye Bakıyor Bu Adamlar (Kazazede) (Sinema Filmi)
1976 – Ne Umduk Ne Bulduk (Uşak) (Sinema Filmi)
1976 – Mağlup Edilemeyenler (Arif Göksu) (Sinema Filmi)
1976 – Hamza Dalar Osman Çalar (Nadile’nin Babası) (Sinema Filmi)
1976 – Bıktım Her Gün Ölmekten (Sinema Filmi)
1976 – Bülbül Ailesi (Sinema Filmi)
1976 – Bulunmaz Uşak (Turgut) (Sinema Filmi)
1976 – Bitirim Hüsnü / Fakirin Kaderi (Sinema Filmi)
1976 – Aman Karım Duymasın (Selami) (Sinema Filmi)
1975 – Şehvet Kurbanı Şevket (Rüştü) (Sinema Filmi)
1975 – Şaşkın Damat (Serpil’in Dayısı ) (Sinema Filmi)
1975 – İki Tatlı Serseri (Apti Bey) (Sinema Filmi)
1975 – Üç Kağıtçılar (Polis) (Sinema Filmi)
1975 – Çin İşi Japon İşi (Kamil Bey) (Sinema Filmi)
1975 – Yatak Hikayemiz (Sinema Filmi)
1975 – Unutulanlar (Hamdi Bey) (TV Dizisi)
1975 – Teşekkür Ederim Büyükanne (Semih) (Sinema Filmi)
1975 – Tatlı Cadının Maceraları (Patron) (Sinema Filmi)
1975 – Tamam Mı Devam Mı (Füsun’un Babası ) (Sinema Filmi)
1975 – Nereden Çıktı Bu Velet (Patron) (Sinema Filmi)
1975 – Kazım’a Ne Lazım (Sinema Filmi)
1975 – Kadınım (Nizamettin Sertesen) (Sinema Filmi)
1975 – Güler Misin Ağlar Mısın (Kıskanç Koca) (Sinema Filmi)
1975 – Bitirimler Sınıfı (Doktor) (Sinema Filmi)
1975 – Beş Milyoncuk Borç Verir Misin (Ölü Adamın Kardeşi) (Sinema Filmi)
1975 – Azgın Bakireler (Ahmet Usta) (Sinema Filmi)
1975 – Amigo Hüsnü (Sinema Filmi)
1975 – Acele Koca Aranıyor (Hamido) (Sinema Filmi)
1974 – Şaşkın (Sinema Filmi)
1974 – Yüreğimde Yare Var (Meyhaneci Selami) (Sinema Filmi)
1974 – Yaşar Ne Yaşar Ne Yaşamaz (Ruh Doktoru) (Sinema Filmi)
1974 – Yaz Bekarı (Selim) (Sinema Filmi)
1974 – Yalnız Adam (Kemal) (Sinema Filmi)
1974 – Sığıntı (Dr. Halit) (Sinema Filmi)
1974 – Sezercik Küçük Mücahit (Doktor) (Sinema Filmi)
1974 – Sensiz Yaşanmaz (Hakim) (Sinema Filmi)
1974 – Olmaz Böyle Şey (Sinema Filmi)
1974 – Hop Dedik Kazım (Sinema Filmi)
1974 – Hasret (Parktaki Kızın Babası) (Sinema Filmi)
1974 – Gerçek (Komiser Cavit) (Sinema Filmi)
1974 – Gel Gardaş Gel (Komiser) (Sinema Filmi)
1974 – Garip Kuş (Sadık) (Sinema Filmi)
1974 – Esir Hayat (Turgut) (Sinema Filmi)
1974 – Almanyalı Yarim (Sinema Filmi)
1973 – Yeryüzünde Bir Melek (Mustafa Mutlu) (Sinema Filmi)
1973 – Yalancı Yarim (Mahalleli) (Sinema Filmi)
1973 – Yalancı Yarim (Pazarcı) (Sinema Filmi)
1973 – Yaban (Ali’nin Babası) (Sinema Filmi)
1973 – Patron (Fazli) (Sinema Filmi)
1973 – Kızın Varmı Derdin Var (Şevket) (Sinema Filmi)
1973 – Gazi Kadın / Nene Hatun (Padişah’ın Askeri Yaveri) (Sinema Filmi)
1973 – Düğün (Bekir) (Sinema Filmi)
1973 – Ben Doğarken Ölmüşüm (Sevim`in Babası) (Sinema Filmi)
1972 – İlk Aşk (Ayşe nin Babası) (Sinema Filmi)
1972 – Sev Kardeşim (Maksut Güler) (Sinema Filmi)
1971 – Yavru İle Katip (Ahçı) (Sinema Filmi)
1971 – Yarın Ağlayacağım (Necmi) (Sinema Filmi)1971
1971 – Severek Ayrılalım (Meral’in Amcası) (Sinema Filmi)
1971 – Rüya Gibi (Asım) (Sinema Filmi)
1971 – Kezban Paris’te (Sinema Filmi)
1971 – Elmacı Kadın (Sinema Filmi)
1971 – Cemo İle Cemile (Sinema Filmi)
1971 – Cafer Bey İyi, Fakir Ve Kibar (Sinema Filmi)
1971 – Bütün Anneler Melektir (Selim) (Sinema Filmi)
1971 – Bir Teselli Ver (Yakup) (Sinema Filmi)
1971 – Anneler Ve Kızları (Rasim) (Sinema Filmi)
1970 – Kezban Roma’da (Kazım) (Sinema Filmi)
1970 – Kara Gözlüm (Hurşit) (Sinema Filmi)
1969 – Yaşamak Ne Güzel Şey (Rıfkı) (Sinema Filmi)
1968 – Kader Böyle İstedi (Enişte) (Sinema Filmi)
1965 – İsyancılar (Sinema Filmi)
1965 – Güzel Bir Gün İçin (Patron) (Sinema Filmi)
1965 – Bozuk Düzen (Sinema Filmi)
1964 – Gel Barışalım (Sinema Filmi)
1963 – İki Gemi Yanyana (Hacı ) (Sinema Filmi)
1963 – Genç Kızların Sevgilisi (Sinema Filmi)
1962 – Bir Gecelik Gelin (Hayri) (Sinema Filmi)
1962 – Battı Balık (Sinema Filmi)
1951 – Kendini Kurtaran Şehir / Şanlı… (Yüzbaşı Mora) (Sinema Filmi).
Oktay Sinanoğlu kimdir?
Oktay Sinanoğlu, (d. 25 Şubat 1935; Bari, İtalya - ö. 19 Nisan 2015; Florida, ABD) Türk kimyacı, moleküler biyofizikçi ve biyokimyacı Türk bilim insanı. Babası Nüzhet Haşim Sinanoğlu'nun Türkiye Başkonsolosluğunda görev yapmakta olduğu İtalya'nın Bari şehrinde doğdu. 1939 yılında İtalya'da II. Dünya Savaşı'nın başlamasının ardından ailesiyle Türkiye'ye döndü. Oktay Sinanoğlu, 1953 yılında TED Ankara Koleji'nden birincilikle mezun oldu. 1953 yılında okul bursu ile ABD'ye gitti. 1956'da Amerika Birleşik Devletleri'nde, Berkeley'deki Kaliforniya Üniversitesi'nin Kimya mühendisliği'ni başarıyla bitirdi. Ertesi sene MIT'de yüksek lisansını tamamladı (1957) ve Sloan Ödülü'nü kazandı. Doçentlik tezini tamamlamasının (1958-1959) ardından Berkeley'de kuramsal kimya alanında doktorasını tamamladı (1959-1960). Doktora danışmanı Kenneth Pitzer'di. 1960'ta Yale Üniversitesi'nde öğretim üyesi oldu. 1 Temmuz 1963 tarihinde kimya alanında tam profesörlük unvanı alarak, 20. yüzyılda Yale Üniversitesi'nde "tam profesörlük" unvanını en genç yaşta kazanan öğretim üyesi olduğu açıklandı. İlerleyen zamanlarda, son yüzyılda tam profesörlük unvanını alan en genç ikinci öğretim üyesi olduğu ortaya çıktı. Yale Üniversitesi'nin son 300 yıllık tarihinde tam profesörlük unvanını alan üçüncü en genç öğretim üyesi olduğuna inanılmaktadır. 1964 senesinde Yale Üniversitesi'nde teorik kimya bölümünü kurdu. Yale'deki görevi boyunca, "Atom ve Moleküllerin Çok-Elektron Teorisi" (1961)[9], "Çözgeniter Kuramı" (1964), "Kimyasal Tepkime Mekanizmaları Kuramı" (1974), "Mikrotermodinamik"(1981) ve "Değerlik Kabuğu Etkileşim Kuramı" (1983)çalışmalarını gerçekleştirdi. 1988 senesinde, laboratuvar ortamında birleştirilecek olan kimyasalların, birleştirmenin ardından nasıl tepki vereceklerini öngörebilmek amacıyla, kendi geliştirdiği matematik teorilerine dayanan devrimsel bir yöntem olan ve "Sinanoğlu İndirgemesi"olarak adlandırılan yöntemini yayınladı. Yale'de 37 sene çalıştıktan sonra, 1997'de emekli oldu. Yale'de çalıştığı süre boyunca, çeşitli Türk üniversitelerine, TÜBİTAK'a ve Japan Society for the Promotion of Science(JSPS)'ye danışmanlık yaptı. 1962 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi mütevelli heyeti Oktay Sinanoğlu'na danışman profesör unvanı verdi. 1975 yılında çıkartılan özel kanunla devlet tarafından kendisine Cumhuriyet Profesörü unvanı verildi. 1966'da Kimya dalında "TÜBİTAK Bilim Ödülü"nü, 1973'te Kimya dalında "Alexander von Humboldt Research Award"ı ve 1975'te "International Outstanding Scientist Award of Japan"ı kazandı. 1973'te T.C. Özel Elçisi olarak Japonya'ya gönderildi. Sinanoğlu ayrıca Nobel ödülü için iki defa aday gösterildi. 1997 yılında Yale'den emekli olmasının ardından Yıldız Teknik Üniversitesi'nde Profesör olarak çalışmaya başladı ve 2002 senesinde kadar Yıldız Teknik Üniversitesi Kimya Bölümü'nde çalışmaya devam etti. Sinanoğlu birçok bilimsel kitap ve makale yazdı ve birçoklarına da katkıda bulundu. Ayrıca "Hedef Türkiye" ve "Bye Bye Türkçe"(2005) gibi eserlere de imza attı. Yaşamı boyunca Kuantum mekaniği'ne birçok katkıda bulundu. P.A.M. Dirac'in de üzerinde uğraştığı ancak çözemediği "Kuantum mekaniği'nde Hilbert uzayının topolojisi ve içerdiği yüksek simetrileri" problemini çözdü. Politik Görüşleri Türkiye'de bulunduğu dönemde çalışmalarını daha çok toplumda bir Türkçe bilinci oluşturmaya adadı ve Türkçe'nin yabancı dillerin istilası altında olduğunu vurguladı. Eğitim dilinin Türkçe olması gerektiğini ve yabancı dilin takviyeli olarak öğretilmesinin gerektiğini savundu. Türkçede bulunan yabancı kökenli olduğunu söylediği bazı kelimelere çeşitli karşılıklar önerdi. Ölümü 19 Nisan 2015 tarihinde Amerika'nın Florida Eyaleti'nde hayatını kaybetti. Ünlü sanatçı Esin Afşar'ın ağabeyidir. Karacaahmet Mezarlığı'nda annesi Rüveyde Sinanoğlu ve kız kardeşi Esin Afşar Aral'ın yanına defnedilmiştir. Yazdığı Kitaplar Modern Quantum Chemistry : Istanbul Lectures (Academic Press,1965) Sigma Molecular Orbital Theory (Yale Press,1970) Three Approaches to Electron Correlation in Atoms and Molecules (with K.Brueckner,Yale Press,1971) New Directions in Atomic Physics (with E.Condon,Yale Press,1971)
Bülent Kayabaş kimdir?
25 Ağustos 1945 tarihinde Eskişehir'de doğmuştur. Tam adı Osman Bülent Kayabaş'dır.
1961 yılında Eskişehir Belediye Tiyatrosu'nda profesyonel olarak tiyatro oyuncusu oldu. Birçok tiyatro oyununda oynadı, televizyon dizileri ve sinema filmlerinde de rol aldı. Seslendirmeler yaptı. Winnie The Pooh'yu 14 yıl seslendirdi.
2000 yılında yapımcılığını ve yönetmenliğini Derviş Zaim'in üstlendiği "Filler ve Çimen" filminde Ali Sürmeli, Sanem Çelik,Bülent Kayabaş, Haluk Bilginer, Uğur Polatberaber oynamışlardır.
Bülent Kayabaş, 2010yılında Haldun Dormen'in,Cevat Fehmi Başkut'un 'Buzlar Çözülmeden' adlı romanından müzikal bir tarzda oyunlaştırdığı 'Bir Kış Masalı' adlı oyununda oynadı.
Bülent Kayabaş, 1981 yılında Nur Sürer ile evlendi. Kısa sürede boşandı. 2007yılında 15 yıllık arkadaşı Selma Kepekli ile Turgutreis'te evlendi.
Yaz tatillerini Muğla'nın Bodrum ilçesine bağlı Turgutreis beldesinde geçirmektedir.
Ödülleri : 2010 - 'İsmail Dümbüllü' ödülü, Cevat Fehmi Başkut'un 'Buzlar Çözülmeden' adlı oyunundaki rolü için 1981 - "Avni Dilligil" En İyi Oyuncu ödülü Filmleri ve Dizileri : - Fırıldak Ailesi (Sabri) Seslendirme-2013 - Kasaba - 2009 - Vesaire Vesaire - 2008 - Limon Ağacı - 2008 - Hemşire Meri - 2008 - Yalan Dünya - 2007 - Hicran Sokağı - 2007 - Çinliler Geliyor - 2006 - Yalancı Yarim - 2006 - Canın Sağolsun - 2005 - Saklambaç - 2005 - Teberik Şanssız - 2005 - Pardon - 2005 - Tatil Aşkları - 2004 - Mürüvvetsiz Mürüvvet - 2004 - Halk Düşmanı - 2004 - Balans ve Manevra - 2004 - Sultan Makamı - 2003 - Hababam Sınıfı: Merhaba - 2003 - Kırık Ayna - 2003 - Tek Celse - 2001 - Deli Yürek-Boomerang Cehennemi - 2001 - Koltuk Sevdası - 2001 - Yaralı Kurt - 2000 - Tersine Dünya - 2000 - Filler ve Çimen - 2000 - Fasulye - 2000 - Sen Allahın Bir Lutfusun - 1999 - Aile Bağları - 1999 - Kadınlar Kulübü - 1999 - Salacak Öyküleri - 1998 - Unutabilsem - 1998 - Hollywood Kaçakları - 1996 - Sevda Kondu - 1996 - Süper Yıldız - 1995 - Ayrı Dünyalar - 1995 - Ayrı Dünyalar (2) - 1995 - Çiçek Taksi - 1995 - İz - 1994 - Gülen Ayva Ağlayan Nar - 1992 - Çapkın Baba - 1990 - Abuk Sabuk Bir Film - 1990 - Şen Sulukule - 1990 - Talih Kuşu - 1989 - Kırmızı Gece - 1988 - Arkadaşım Şeytan - 1988 - Küçüksün Yavrum - 1988 - Gemileri Yakmak - 1988 - Keklik Ali - 1988 - Sevimli Hırsız - 1988 - Zamansızlar - 1987 - İşte Kadın - 1987 - Son Yüzelli Metre - 1987 - Son Urfalı - 1986 - Tokatçılar - 1986 - Ava Giden Avlanır - 1986 - Sana Öyle Hasretim Ki - 1985 - Köfteci Holding - 1985 - Para Babası - 1985 - Kızlar Sınıfı Yarışıyor - 1985 - Bir Akşam Üstü - 1985 - Assolist - 1985 - Sensizliğe Alışacağım - 1985 - Gazino Bülbülü - 1985 - Fidan - 1984 - Berduşlar Sosyetede - 1984 - Kader - 1984 - Sevginin Bedeli - 1984 - Karımı Gördünüz mü? - 1984 - Sevdalandım - 1984 - Aptal Kahraman - 1983 - Futboliye - 1983 - Yıkılan Gurur - 1983 - Faize Hücum - 1982 - Nikah Masası - 1982 - Arkadaşım - 1982 - Berduşlar - 1982 - Görgüsüzler - 1982 - Yapışık Kardeşler - 1981 - Bay Alkolü Takdimimdir - 1981 - Şabancık - 1981 - Şaşkın Milyoner - 1980 - Devlet Kuşu - 1980 - Zübük - 1980 - Tabancamın Sapını Gülle Donatacağım - 1980 - Bereketli Topraklar Üzerinde - 1979 - N'Olacak Şimdi - 1979 - Sev Beni - 1979 - Skandal - 1979 - Biz Böyle Severiz - 1979 - Dokunma Yanarsın - 1979 - Doyumsuzlar - 1979 - Vur Vur Kaç Kaç - 1979 - Koca Aranıyor - 1979 - Aşk Bebeği - 1979 - Yedi Kocalı - 1979 - Sevimli Aşık - 1979 - Yatak Hikayemiz - 1979 - Bir Öpücük Ver Bana - 1979 - Kara Leke - 1979 - Rezalet - 1979 - Sevginin Bedeli - 1979 - Pusu - 1979 - Üşütük - 1978 - Ne Olacak Şimdi - 1978 - Sormagir Sokağı - 1978 - Şeytan Köşeyi Döndü - 1978 - Zor Oyunu Bozar - 1978 - Yengen - 1978 - Yalnız Kalp - 1978 - Sımsıcak - 1978 - Kabadayı Böyle Sever - 1978 - Uçurum - 1978 - Korkak Kahraman - 1978 - Aşkın Sıcaklığı - 1978 - Sıra Sana Gelecek - 1978 - Hırçın Kız - 1977 - İki Aşk Arasında - 1977 - Yeşilçam Sokağı - 1977 - Hızlı Giden Yorulur - 1977 - Ne Zaman Geleceksin - 1977 - Sen Ve Ben - 1977 - Hayret 17 - 1975 - Çapkın Kızlar - 1975 - Sevimli Frankenstein - 1975 - Minik Cadı - 1975 - Teşekkür Ederim Büyükanne - 1975 - Şaşkın Damat - 1975 - Acele Koca Aranıyor - 1975 - Askerin Dönüşü - 1974 - Çirkin Dünya - 1974 - Erkekler Ağlamaz - 1974 - Ayrı Dünyalar - 1974 - Bırakın Yaşayalım - 1974 - Yaşar Ne Yaşar Ne Yaşamaz - 1974 - Kara Murat Ölüm Emri - 1974 - Yüz Liraya Evlenilmez - 1974 - Karateciler İstanbul'da - 1974 - Yumurcak / Veda - 1974 - Yaz Bekarı - 1974 - Kısmet - 1974 - Sığıntı - 1974 - Gazi Kadın / Nene Hatun - 1973 - Umut Dünyası - 1973 - Güllü Geliyor Güllü - 1973 - Karateci Kız - 1973 - Mevlana - 1973 - Acı Hayat - 1973 - Soyguncular - 1973 - Utanç - 1972 - Gönül Oyunu (2) - 1972 - Asi Gençler - 1972 - Kara Leke - 1970
Comments