Ulu Önder Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün 1932 Yılında Şile Ziyareti 91.Yılında Saygıyla Yad Edildi..
Şile Çevre Gönüllüleri Derneği ve ADD Şile Şube Başkanlığı 10 Ekim 1932 Yılında Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün Şile Ziyareti nedeniyle 91.Yılında Atatürk Büstüne Çelenk sunumu gerçekleştirdiler.
Dernek üyelerinin katılımıyla gerçekleşen çelenk sunma töreninin ardından saygı duruşu ve İstiklal Marşımız katılımcılar tarafından okundu. Atatürk Anıtı önünde gerçekleşen saygı ve anma programının ardından katılımcılar Çakıl Cafe de bir araya gelerek Atatürk’ün Şile ziyareti hakkında bilgilendirme sohbetine katıldılar.
ADD Şİle Şube Başkanı Hanife Telli: “Atatürk’ün Şile’ye Gelişi İle İlgili Duyarsız Kalınmasına Şahsım Adına Çok Üzgünüm”..
Şile ADD Şube Başkanı Hanife Telli ilk konuşmacı olarak söz aldı ve böylesine anlam ve önem taşıyan bu ziyaretin görmezden gelinmesi veya duyarsız kalınmasına şahsım adına çok üzgün olduğunu dile getirdi. “Mustafa Kemal Paşanın İlçemizi ziyaretleri, Şile’nin kurutuluş günü gibi günlerde duyarsız kalınması açıkçası içimi acıtıyor. İsterdim ki herkesin, her stk nın, her siyasi parti temsilcilerinin veya Şileliyim diyerek Şile hakkında konuşanların böylesine anlamlı bir günde katılmaları isterdim” diyerek katılım olmamasından dolayı sitemlerini dile getirdi.
Şile Çevre Gönüllüleri Dernek Başkanı Coğrafyacı, Araştırmacı Yazar Nabi Evren’de Mustafa Kemal Atatürk’ün Şile ziyaretleri ile ilgili konuşmasında önemli açıklamalar yaptı. Evren “Ulu önder Mustafa Kemal Atatürk 10 Ekim 1932 Pazartesi günü Şile’yi ziyaret etmiştir. O gün Öğleye doğru Dolmabahçe Sarayı’ndan hareket eden Atatürk, Sakarya botu ile Üsküdar araba vapuruna yanaşır. Üsküdar’ da bekleyen araba ile de Taşdelen üzerinden Şile’ye gelir. Atatürk’ün Şile ziyareti habersiz olduğu için kendisine gerekli karşılama yapılamamıştır. Atatürk’e kent içinde rehberlik eden Şilemizin büyüğü Merhum Hüseyin Özgün’den bizzat edindiğim bilgilere göre Yaz sonu güneşli fakat serin bir gün Tersane mevkiinde birkaç birkaç arkadaş denize giriyorduk. Arkadaşlardan biri de Ahmet Erge (rahmetli) idi. Bir araba siyah renkli bakımlı bir araba Tersaneye geldi. Arabanın yanına gittim. Atatürk camı açarak “Tahlisiye binası nerede?” diye sordu. Tahlisiye binasına götürmek üzere arabaya bindim. Üzerimde sadece şort vardı. Atatürk’ü tanıdım ve bunu kendisine söyledim. “ Nereden tanıdın? ” diye sordu. "Resimlerden Atam ” dedim. Yanında bir hanım oturuyordu. Onların ortasında bir köpek vardı. Kendilerini Kiremitlik Sokağa (Eski İş bankası yanında ki merdivenli sokak) götürdüm. Oradan itibaren yürüyerek Tahlisiye binasına götürdüm. Bu yolun yeterli olmadığını günümüzdeki tahlisiye yolunu işaret ederek oradan yeni bir yol yapılmasını söyledi (Atatürk Yolu olarak adlandırılan merdivenli yol ).
Bu arada Atatürk’ün Şile’ye geldiğini duyan halk tahlisiye binasına gelmeye başladı. Hatta vekil ola kaymakam bile sonradan Ata’nın huzuruna geldi. Tahlisiye binasında kendisine kahve ikram edildi. Kahveyi Şileli Şükriye Hanım sundu. Ata bundan son derece hoşnut olup Türk kadının her alanda yer alması gerektiğini söyledi. Bu esna da tahlisiye önünde ki balıkçı kayıkları kendisine değişik gösteriler sundu. Akşama doğru Şile açıklarına Söğütlü yatı geldi (Bazı kaynaklara göre Ertuğrul yatı). Yattan gelen tekne Ulu önderi alıp yata götürdü. Böylece Şile’ye karayolu ile gelen Atatürk deniz yolu ile ayrıldı. Böylesine önemli anıları Hüseyin Özgün büyüğümüzden öğrendik ben kendisini ve o anlamlı günde Atatürk’ün yanında olan tüm Şileli büyüklerimizi rahmet ve saygıyla anıyorum” diyerek konuşmasını sonlandırdı.
Ulu Önder Atatürk’ün Şile ziyaretinde ağırlama Tahliye binasında olur. Şile Tahliyesi emekli Vukuat Amiri Sabri Trabzonlu gün hakkında önemli bilgiler verdi. Sabri Trabzonlu “ Atamız ilçemize geldiğinde bugünün Üsküdar Caddesi üzerinden geçerek eski Demirtaşpaşa veya Taş Mektep olarak bilinen güzergâhı geçerek bugünün 112 istasyonun bulunduğu yerden “Yalıya” ulaşır. Yalı Şile insanı için çok önemli bir yerdir. Yüzmeyi öğrendiğimiz, balıkçılığı öğrendiğimiz önemli bir noktadır. Bugün İyot diye tarif edilir ama bizim için tersane Şile’nin çekek yeridir orası, sandalların barındığı, Şile ticaretinin, deniz ticaretinin başladığı yerdir yalı. Yüzmekle meşgul çocukları göre atamız çocuklara sorar ben cankurtaranlara geldim diye sorar Cankurtaran ismi yanlış anlaşılmasın Tahlisiye personelinin diğer adı cankurtarandır. Çünkü onların görevi denizde mahsur kalan insanların hayatını kurtarmaktır. Atatürk kendisine eşlik eden Şileli çocuklarla tahlisiye istasyonuna gitmek üzere yola çıkar ve kiremitli yoldan aşağıya doğru iner. Neden kiremitli yol? Bugünün Asya Börek yanından inen merdivenlerin her iki aynında bulunan binaların saçaklarının olmadığından ve boğazın sert rüzgar almasından dolayı kiremitler düşer kırılır ve halk o kiremitler üzerinden daha sağlıklı yürüdükleri için bu isim verilmiş. Ve o yoldan Atatürk Tahlisiye İstasyonuna iniyor ve mütevazi bir karşılamayla o dönemin Kaymakam vekili de geliyor paşamızın yanına. Ziyaret sırasında Gazi Mustafa Kemal Atatürk’e ikram sunulurken Ulu Önderimiz bir anda yahu böylesine güzel bir mekânın Bayrak gözetmeksizin Devletimizin bu mekanının nasıl yolu olmaz diyerek talimatı verir. Tahlisiyeden bakıldığında Batı tarafına kalan Derviş Amcamızın mahalli evi var, bahçesi var. Sol taraftaysa Şile de bilindiği gibi eskiler lakaplarıyla anılır “Zötlek Mustafa” amcamızın evi var her iki arazi arası binalardan istikamet alındığında 30 mt ve o zaman bu araziyi böldürün diyor atamız ve ev sahiplerini çağırtıyor. Ev sahipleri merhum büyüklerimize Atatürk buranın istimlakı ile ilgili talimat veriyorum diyor ve bugün bilenen merdivenli yol Atatürk yolu olarak isimlendirilmiştir. 1932 de Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün talimatıyla başlanan bu yol 1934 yılında hizmete açılmıştır” dedi Toplantı karşılıklı sohbet ile devam etti. Mustafa Kemal Atatürk’ün Şile ziyareti O yıllarda Hakimiyet-i Milliye gazetesinde şöyle yer almış: Birinci Teşrin Çarşamba 1932 BÜYÜK GAZİ ŞİLE’DE HALK EN BÜYÜĞÜNÜ SEVİNÇLE BAĞRINA BASTI. İstanbul 11 Ekim 1932 Reis-i Cumhur Hz. Dün Üsküdar’a geçerek Taşdelen yolu ile Şile’ye gitti. Halk sevinçle karşıladı. Akşam Söğütlü yatı ile döndü.
Haber ve görseller: Şile Haberleri/Nurcan Kırcalı
Comments