top of page
Ara
  • Yazarın fotoğrafıHaberciGazete
    • 7 Oca
    • 9 dakikada okunur

Refik Erduran, Fahri Kopuz, Azer Bülbül, Ayla Gürses, Selçuk Uluergüven, Remzi Evren



Bugün 7 Ocak. Müzisyen, besteci Fahri Kopuz, yazar Refik Erduran, ses sanatçısı Azer Bülbül, ses sanatçısı Ayla Gürses, tiyatro ve sinema sanatçısı Selçuk Uluergüven ve oyuncu Remzi Evren'in ölüm yıldönümleri.

BRT Yayın Grubu olarak bu değerlerimizi saygıyla, sevgiyle anıyoruz.


Fahri Kopuz kimdir?



Mehmet Fahri Kopuz 1882 yılında İstanbul’da doğdu. Gümrük memurlarından Kadri Bey’in oğludur. İlköğreniminden sonra 1889’da Vefa İdadisi’ne girdi; 1903 yılında buradan mezun oldu.

Musiki çalışmalarına çok küçük yaşlarında, sünnet hediyesi olarak alınan armonika ile başladı. Orta halli bir udi olan babasına sesi ile eşlik ederdi. Önceleri kanuna merak ettiyse de babası tel almayınca bundan vazgeçti. Gizlice babasının udunu alır, bazı basit eserlerle kantoları çalmaya çalışırdı. Pek genç yaşında musiki ile uğraşmaya başladığından, cemiyetlere devam ederek Abdülkadir Töre, Hoca Ziya Bey, Hacı Kirami Efendi gibi ustalardan musiki sanatımızın inceliklerini öğrendi. Kanuni Hacı Arif Bey’den saz eserleri, Ahmet Irsoy’dan usul dersleri aldı. Darüttalim Musiki kurulduktan sonra, Sadedin Arel ve Suphi Ezgi’yi tanıyarak bu iki ilim adamımızdan armoni, prozodi ve nazariyat dersleri gördü.

1908 yılında İsmail Hakkı Bey’in başkanlığında bazı arkadaşları ile “Musiki Osmani Cemiyeti”ni kurdu. Burada dönemin ünlü musikişinasları ders veriyordu. 1916 yılında Reşad Erer, Kemani Haşim, Neyzen İhsan Aziz Bey, Kanuni Nazım Bey, Tamburi Ahmet Neşet Bey, Hanende Arap Cemal, Hanende Sıtkı, Hanende Reşat Bey’lerle “Darüttalim-i Musiki Cemiyeti”ni kurdular.

1939’da Ankara Radyosu’nda göreve başlayan Kopuz, radyoevi nota kütüphanesini kurmakla görevlendirildi. Cevdet Kozanoğlu ile birlikte büyük emeği geçti. “İncesaz” programlarını da yönetiyordu. Daha önce Darüttalimi Musiki’de bu tür toplu programların en iyi örneklerinin sunulmasını sağladığından, büyük bir gayretle işe sarıldı; binlerce notayı bizzat yazdı. Bugün bile Ankara Radyosu’nda kullanılan notaların çoğu onun yazmasıdır.

Geleneksel bir uslub içinde güzel fasıl programları sundu ve hocalık etti. Bu programlar, fasıl musikimizin son kaliteli icra örneği olarak kabul edilir. Son derece ciddi bir kişiliğe sahip olan Kopuz, sanatta disipline inanan ve falsoya tahammül edemezdi. Berlin, Kahire, İskenderiye gibi büyük merkezlerde ve yurtiçi turnelerinde konserler vermiştir. Aynı zamanda iyi bir luthierdi (telli müzik aletleri yapımcısı); zaman buldukça eski sazları onarır ve ud yapardı.

Fahri Kopuz zatürree hastalığından 7 Ocak 1968 tarihinde Ankara’da öldü. Ertesi gün Hacıbayram Camii’nde kılınan cenaze namazından sonra Cebeci Asri Mezarlığı’nda toprağa verildi. Hadiye Hanım’la evlenmiş, bir kız olmak üzere üç çocuğu dünyaya gelmiştir. Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası’nın eski kemancılarından Fethi Kopuz sanatkârın büyük oğludur.

Fahri Kopuz, yüzyılımızın en dikkate değer bestekârlarındandır. Saz ve söz eseri formlarında tekniği sağlam, geleneklere bağlı, duygulu ve kusursuz eserler bestelemiştir. Operet bestekârlığı akımına kapılarak Musahib-zade Celal’in “Atlı Ases” ve “İstanbul Efendisi” adındaki eserlerini Türk Musikisi tonal sistemine göre bestelemiştir. Eserleri “Külliyat” şeklinde 1949, “Nazari ve Ameli Ud Dersleri” adındaki metod çalışması 1920 yıllarında yayınlandı. (Yılmaz Öztuna, Müzik Ansiklopedik Sözlük C: 1 S: 455, Dr. Nazmi Özalp , Büyük Türk Musikisi Ansiklopedisi,Cilt:2, S: 102)

Günümüzde en çok kullanılan eseri; sözleri Süleyman Nazif imzalı Hicaz şarkı:

Bahar olsa çemenzar olsa âlem handedar olsa

Sen olmazsan hayalimde zemin ağlar sema ağlar

Gönül mehcur kaldıkça huzur ümmid eder ağlar

Sen olmazsan hayalimde zemin ağlar sema ağlar

Kopuz, iyi bir fasılcı olarak tanınır. Aynı zamanda iyi bir fasıl şarkıları bestecisir. Ağı Aksak, Sengin Semai gibi eserleri yanında Düyek, Sofyan gibi eserlerde bestelemiştir. Bunlardan bazıları:

Ağır Aksak: “Şad olurdum belki bu baht-ı siyahım olmasa” Hüzzam, “Gül gibi sinede çift goncelerin saklı iken”Kürdîlihicazkâr, “Çok zamandır sevdiğim mehcur-i hüsnün olalı” Nihavent, “Tıfl-ı na-kamın acınmaz nale vü feryadına”Suzidil, “Çeşm-i nazın süzülüp neşeden olsa handan” Uşşak.

Sengin Semai: “Fettan gülüşün her kanayan kalbe devadır” Acem Aşiran, “Ruhunda senin ruhuma bir tek güzel eş var”Hicazkâr, “Gönlüm yine mahzun seni andım da derinden” Kürdîlihicazkâr.

Curcuna: “Bir gececik sevdiğim halime gel bak da gör”, “Gözlerinin karşısında ben birşeyler olurdum” Hicaz, “Sunar bir cam-ı memlu bin tehi peymaneden sonra” Hüzzam, “O fettan dilinin sırrına kandım” Kürdîlihicazkâr, “Saki bu gece bezmimizin sazı mükemmel” Muhayyer, “Hülya gibi sessiz süzülüp kalbime aktın”, “Saçların hayatımın neşesiyle örgülü” Nihavent,

Aksak: “Çoban yıldızı gibi” Hüseyni, “Ruyine saçlar dökülmüş bir demetsin gül gibi”

Kürdîlihicazkâr, “Tarasam destelesem neş'eli sünbüllerini” Nihavent, “Mavi gözlü sarışın bir gül-i rana tanırım” Sultan-ı Yegah, “Günler oluyor görmeyeli ruyini mahım” Suzinak

Düyek: “Olsamdı ben sema olsandı sen heva” Hicaz, “Aşıkım dağlara kurulu tahtım” Rast, “Zavallı gönlümün yine acıklı bir melali var” Segah, “Elem geçer dedik amma hakikat öyle değil” Suzinak, “Kalmadı kudret efendim bende artık gayrete” Uşşak.

Semai: “Sen ki bana bütün neş'e bütün hayattın” Hüzzam, “Yasemen'e gül'e teşbih ederim sim-tenini” Nihavent, “Neden bir çift gözün derdiyle çeşmim giryebar oldu” Rast, “Uyandı bülbülüm dumanlı dağda” Sultan-ı Yegah, “İncecik kıvrak belinden bir gün olsun sıkmadım” Acem Aşiran

Sofyan:, “Sizi de yaktı mı hicran ateşi (TURNALAR)” Hicazkar, “Dıştan viran bağlıyım” Eviç, “Gece Leyla'yı ayın ondördü...(NAZAR)” Nihavent

Nim Sofyan: “Karanfil tüfek elde” Nikriz,

Hazırlayan: Suat Yener



Azer Bülbül kimdir?



Azer Bülbül 1969 'da Kars Akyaka 'da (Arpaçay) dünyaya geldi. Gerçek adı Sübutay Kesgin'dir. Daha sonra ailesi ile birlikte Almanya'ya yerleşti. Müzik yaşantısına "Garip Yolcu" albümü ile başlayan Azer Bülbül daha sonra Halk Müziği - Arabesk tarzında "Yalan Olur" , "Ben Sana Vurgunum" , "Fırat" gibi albümleri ile müzik yaşantısına devam ederken asıl patlamayı 1996 yılında çıkardığı "Ben Babayım" adlı albümü ile yapdı. Bu albümde yer alan "Yaralandınmı Ey Can " , "Dokunmayın Çok Fenayım " ve "Her An Herşey Olabilir" adlı parçaları ile büyük ses getirmiş ve sesini milyonlara sevdirmişti.

Bazıları için "tek kasetlik ünlüydü" ve belkide "zamanla kaybolanlardan olacaktı" .Ancak Azer Bülbül "Ağıt","Zordayım" ve "Kör Kurşun" ile ardı ardına tek kelime ile "Klasik" olacak albümlere imza atıyor ve adını müzik dünyasına altın harflerle yazdırıyordu.

15 Şubat 2001 tarihinde 10 ay hapis cezası aldı ve bu cezası paraya çevrildi. Ceza sonrasında: "artık temizim. Artık o günleri anmak bile istemiyorum" demiştir. Antalya'da kaldığı otel odasında kalp krizi sonucu 43 yaşında vefat etti. Cenazesi İstanbul'a getirilerek Hadımköy Gülbahçe Mezarlığı 'nda toprağa verildi.

Diskografi

Garip Yolcu - 1984 Esmerin Adı Oya - 1986 Yalan Olur - 1987 Güzel & Kız Necla - 1988 Ben Sana Vurgunum - 1990 Bana Düştü - 1991 Bir Yudum Su - 1993 Dağlara Yolculuk - 1994 Fırat - 1995 Canım Yanıyor - 1996 Ben Babayım - 1997 Yalan Sevgiler - 1997 Doğudan Esintiler düet. Seyfi Doğanay - 1998 Elime Düştün düet. Müslüm Gürses - 1999 Yaban Eller - 2000 Zordayım - 2001 Ağıt - 2001 Kör Kurşun - 2003 Üzülmedim Ki - 2004 Ateş Düştüğü Yeri Yakar - 2004 Dünden Bugüne - 2005 Kalemin Kirildi - 2007 Başımda Bela Var - 2008 Gidiyorum 2011 Duygularım - 2011

Ayla Gürses kimdir?



Ulviye Ayla Gürses 1946 yılında doğdu. 17 yaşında ailesinden habersiz olarak TRT sınavına girdi ve birincilikle kazanan Ayla Gürses TRT Klasik Türk müziği sanatçısı olmuştur. Ses sanatçısı ve bestekar Yıldırım Gürses’in eşidir. Ayla Gürses 1962 yılında Yıldırım Gürses’le evlenmiş ve bu evlilikten Beyazıt adını verdiği bir oğlu dünyaya gelmiştir. Oğlu Beyazıt Yıldırım’ın verdiği bilgiye göre Ayla Gürses, Ulus semtindeki evinde 7 Ocak 2015 tarihinde öğle saatlerinde hayatını kaybetti. Merhum Ayla Gürses İstanbul Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedilmiştir.

Selçuk Uluergüven kimdir?



Doğum Tarihi 1 Ocak 1941

Ölüm Tarihi 7 Ocak 2014

Doğum Yeri İstanbul

Ölüm Yeri Aydın

Eğitim Durumu Ankara Meydan Sahnesi


Biyografisi

1962'de Ankara Meydan Sahnesi'nde tiyatroya başlayan sanatçı, Ankara Sanat Tiyatrosu Dormen Tiyatrosu Tiyatro TÖS Halk Oyuncuları Tiyatro Sanatevi gibi topluluklarda çalıştı, çeşitli sinema ve dizi fi lmlerde rol aldı. Halen Bahariye Sanat Merkezi'nin Genel Sanat Yönetmenliğini yapmaktadır. Bizimkiler dizisindeki Davut Usta rolüyle izleyicilerin beğenisini kazandı. 1998-2002 yıllarında Kadıköy Belediyesi'nde Meclis Üyeliği yaptı.

Kendisi gibi sanatçı olma yolunu seçen oğlu Eren Uluergüven, mesleğini icra ederken, 21 yaşında bir sahne kazası sonucu vefat etmiştir.


Refik Erduran kimdir?


Ahmet Refik Erduran, 13 Şubat 1928 tarihinde İstanbul‘da Üsküdar Salacak'ta dünyaya geldi.

Kökleri Karamanoğulları Beyliği'ne dayanır. Babası Hüsamettin Erduran, Annesi Refika Hanımdır. Leyla (d.1924) adında bir ablası vardı. 4 yaşına kadar evde ona bakan Yaşlı bir Fransız katolik dadısı vardı. Dadı hep Fransızca konuştuğu için küçüklüğünde Fransızcayı iyice öğrenmişti. Henüz okul çağı gelmeden annesinin karşı tarafa gidelim demesi üzerine aile Nişantaşı'na taşınır.

1934 yılında o zamanki adı 15. İlkokul olan Nilüfer Hatun İlkokulu'na başladı. 1938 yılında başladığı Robert Kolej'i bitirdikten sonra 1947 sonbaharında Amerika'da Cornell Üniversitesi'nde tiyatro tarihi okudu. Tuzla'daki Yedek Subay Okulu'nun ardından askerliğini Kore Savaşı sırasında Türk Tugayı'nda yedek subay olarak yaptı. 1954-1955 arasında TEF adlı haftalık mizah dergisini yönetti. Dergi, 1955'te kapandı. Yayıncılık ve filmcilikle uğraştı. Yayımcılık işlerini Ertem Eğilmez‘e bıraktı, tiyatro yazarlığına yöneldi. Daha çok güldürü ve vodvil türünde oyunlar yazmıştır.


Milliyet, Güneş, Meydan ve Sabah'ta köşe yazarlığı yaptı. Devlet Tiyatroları, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları'nda ve özel tiyatrolarda 20 dolayında oyunu sahnelendi. Devlet Tiyatroları, İstanbul Şehir Tiyatroları, Gülriz Sururi–Engin Cezzar Tiyatrosu, Ulvi Uraz Tiyatrosu, Haldun Dormen Tiyatrosu, Ali Poyrazoğlu Tiyatrosu, Kenter Tiyatrosu, Yunus Emre Tiyatrosu, Tiyatro İstanbul, Yeditepe Tiyatrosu gibi topluluklar tarafından oyunları sahnelendi. İlk profesyonel tiyatro eseri Deli'yi 1957'de yazmıştır. Ününü ise Bir Kilo Namus ve Cengiz Han'ın Bisikleti adlı oyunlarıyla yapmıştır.

1986 yılında kısa adı ITI olan Uluslararası Tiyatro Enstitüsü Türkiye Merkezi'nin başkanı oldu. 1989'da aynı örgütün Helsinki‘de yapılan Dünya Kongresi'nde Uluslararası Yazarlar Komitesi Başkanlığı'na seçildi. Amerika'nın Iowa şehrindeki Uluslararası Yazarlar Atölyesi tarafından bir davet alınca Amerika'ya gitti. Bir yıla yakın Yazarlar Atölyesi'nde bulunduktan sonra, bazı çalışmalarının televizyon kanallarında değerlendirilmesi amacıyla yedi sekiz yıl kalacağı Californiya'ya yerleşti. Burada Milliyet'in Batı Amerika Haber Bürosu Şefi olarak gazeteciliğini de devam ettirdi. 1985 yılında Türkiye Gazeteciler Cemiyeti En Başarılı Köşe Yazarı, 1991 yılında Kültür Bakanlığı En Başarılı Oyun Yazarı seçildi. Ramiz ile Jülide oyunuyla 1995 yılı Yunus Emre Yarışması Başarı Ödülü'nü aldı.

Sırp faşistlerine karşı sembolik direniş göstermek amacıyla 1995 yılında Bosna'ya giderek Kara Kuğular adlı seçkin birliğe katıldı, gördüklerini Milliyet'te dizi olarak yayımlandı. Ardından Bosnalı Samuraylar başlığıyla kitaplaştırıldı. Yurt içinde ve dışında sinema, televizyon senaryoları yazdı. Atatürk'ün toplumu yeniden yapılandırmadaki hızını anlatan Metamorfoz(Başkalaşım) adlı senaryosu TRT tarafından 1992'de filme çekildi. Kiraladığı tekneyle kayınbiraderi Nazım Hikmet‘in yurt dışına kaçmasına yardım etmiştir. Eski karısı Tülay Güngör'ün kızıyla evlendiği için Denişikâyette bulunulan ve mahkeme kararıyla evliliği iptal edilen Refik Erduran, ‘Pınar Hanım'la yurt dışında yeniden evleneceğiz' dedi.

Evlilikleri : Değişik evliliklerinden dört çocuğu var.


İLK EŞİ NAZIM HİKMET’İN KIZ KARDEŞİ

1.eşi: 1950 yılında evlendiği ilk eşi Nazım Hikmet'in kız kardeşi Melda Kalyoncu hanımdır. 5 yıl evli kaldılar.1955 yılında boşandı. Murat (d.1953) adında bir oğlu vardır.

2.eşi: 1958 yılında gazeteci Leyla Umar ile evlendi. 1960 yılında boşandılar ancak beraber yaşamaya devam ettiler. 1977 yılında ayrıldılar.

3.eşi: Tülay Güngör ile 1992 yılında evlendi. 5 yıl evli kaldılar. 1997 yılında boşandı.

4.eşi: eski eşi Tülay'ın önceki evliliğinden dünyaya gelen kızı Pınar (d.1965) ile 1997 yılında evlendi. Ferhat (d.1997) adında bir çocuğu oldu. Kerem ve İpek (d.2002) adında ikiz çocuk sahibi oldu. Bir avukat evliliklerini bitirmek için dava açtı, mahkeme sonucunda evliliği 2003 yılında iptal edildi.

Yazdığı Tiyatro Oyunları :

1957 – Deli, İstanbul Şehir Tiyatrosu 1958 – Bir Kilo Namus 1959 – Cengiz Han'ın Bisikleti 1959 – İp Oyunu 1959 – Karayar Köprüsü 1960 – İkinci Baskı 1961 – Büyük Jüstinyen 1962 – Aman Avcı 1962 – Ayı Masalı 1965 – Direkler Arası Kanto 1965 – Uçurtmanın Zinciri 1966 – Kartal Tekmesi 1967 – Kelepçe 1969 – Turp Suyu 1973 – Canavar Cafer 1980 – Efendimiz Efendimiz 1985 – Bunu Yapan İki Kişi 1991 – Tamirci : Ankara Devlet Tiyatrosu 1995 – Ramiz ile Jülide : Kent Oyuncuları 1996 – Eşek Dağın Sevdalısı : Kent Oyuncuları 1997 – Halay (oyun) : İstanbul Şehir Tiyatrosu 1997 – Seher Vakti : Tiyatro İstanbul 1998 – Yemenimin Uçları : İstanbul Devlet Tiyatrosu 1999 – Bordello 2003 – Bağış (Tülay Erduran ile) 2003 – Seher Vakti 2003 – Sekiz Oyun 2004 – Bahçemdeki Ayı : Ankara Devlet Tiyatrosu 2006 – El Ele : Ankara Devlet Tiyatrosu 2012 – Açıl Kafam Açıl : İstanbul Devlet Tiyatrosu

Kitapları :

1954 – Yağmur Duası (Alâettin Bahçekapılı tarafından radyoya uyarlanmıştır) 2003 – Domuz 2004 – Er Oyunu 2004 – Kavşak: “Dünyayı Kadınlar Kurtaracak“ 2004 – Neşe'nin Şarkıları 2004 – Sabiha (Sabiha Sertel‘in yaşamöyküsü,) 2005 – İblisler, Azizler, Kadınlar (Anı) 2007 – Jetonlar Düştükçe

Senaryo : 1992 – Metamorfoz

Remzi Evren kimdir?


25 Şubat 1957 yılında, Bolu’ da dünyaya gelen oyuncu 58 yaşında hayatını kaybetti. Eğitim hayatını Mimar Sinan Üniversitesi’ nin Resim Bölümü’nden mezun olarak tamamlamıştır. Bu zaman kadar birçok dizi ve filmlerde rol almıştır. Başarılı oyuncu Remzi Evren’ in yer aldığı bazı projelerin isimleri ise; İstanbul Kanatlarımın Altında, Tatlı Kaçıklar, Günaydın İstanbul, Sıcak Saatler, Üvey Baba, Bana Şans Dile, Koçum Benim, Büyük Buluşma, Kalp Gözü, Beşinci Boyut, Korkusuzlar, Affedilmeyen, Kurtlar Vadisi Pusu, Behzat Ç. Bir Ankara Polisiyesi, Yer Gök Aşk, Küçük Ağa’ dır.

61 görüntüleme0 yorum

Son Yazılar

Hepsini Gör

Comments

bottom of page