28 Mayıs; tarihte bugün

Olaylar MÖ 585 - Yunan filozof ve bilim adamı Thales'in tahmin ettiği gibi bir güneş tutulması meydana geldiğinde Alyattis ile Siyaksares, Halys Nehri Muharebesi'nde çarpışıyorlardı. Tutulma sayesinde ateşkes sağlandı. Bu tarihin tam olarak bilinmesi diğer birçok olayın tarihinin de hesaplanabilmesini sağlamıştır. 622 - Hicret, Medine'ye 3 km uzaklıkta bulunan Kubâ'ya ulaşılmasıyla tamamlandı. 1812 - Osmanlı Devleti ile Rusya arasında Bükreş Antlaşması imzalandı ve 1806-1812 Osmanlı-Rus Savaşı sona erdi. 1830 - ABD Başkanı Andrew Jackson, Amerikan Kızılderililerinin yurtlarından çıkarılmasına ve başka yerlere sürülmelerine olanak tanıyan Yerli İskân Yasası'nı imzaladı. 1862 - Sayıştay kuruldu. 1871 - Paris Komünü düştü. 1902 - Bilim adamı Thomas Edison pili buldu. 1913 - Osmanlı'da feminist örgüt sayılabilecek Teali-i Nisvan kuruldu. 1913 - Osmanlı feministleri kadın haklarını savunmak için Osmanlı Müdafaa-i Hukuk-ı Nisvan Cemiyeti'ni kurdular. 1918 - Tiflis'te Azerbaycan Millî Şurası tarafından Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti ilan edildi. 1919 - Mustafa Kemal Paşa, Havza'dan, sivil ve asker yüksek memur ve komutanlıklara, işgallere karşı çıkılan mitingler düzenlenmesini bildirdi. 1919 - İstanbul'da tutuklanan İttihat ve Terakki ileri gelenleri, Malta'ya sürgüne gönderildi. Malta sürgünleri olarak adlandırılan bu ilk kafilede 66 kişi yer alıyordu. Sürgünler 20 Kasım 1920'ye kadar sürdü. 1930 - İnşası 2 yıl süren, New York'un önemli sembollerinden olan Chrysler Binası resmen açıldı. 1933 - Nasyonal sosyalistler, Almanya Komünist Partisi'nin bütün mallarına el koydu. 1937 - Birleşik Krallık'ta Neville Chamberlain Başbakan oldu. 1937 - Volkswagen otomobil firması kuruldu. 1940 - Belçika ve Hollanda Nazilere teslim oldu. 1953 - Kore Savaşı'nda 28-29 Mayıs'ta meydana gelen çarpışmalarda, Türk Tugayı 155 şehit verdi. 1952 - Yunanistan'da kadınlara seçme hakkı verildi. 1954 - Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), en çok konuşulan diller arasına Türkçeyi de aldı. 1958 - Akis dergisi Yazı İşleri Müdürü Yusuf Ziya Ademhan 3 yıl, Başyazarı Metin Toker 1 yıl hapis cezasına çarptırıldı; dergi de 3 ay kapatıldı. 1959 - ABD tarafından uzaya gönderilen iki maymun sağ olarak Dünya'ya döndü. 1960 - Millî Birlik Komitesi, Orgeneral Cemal Gürsel'e MBK Başkanlığı'nın yanı sıra, Başbakanlık, Millî Savunma Bakanlığı ve Başkomutanlık görevlerini de verdi. Orgeneral Gürsel, aynı gün asker ve sivil üyelerden oluşan Bakanlar Kurulu'nu açıkladı. Başbakan Adnan Menderes, Kütahya yolunda tutuklandı. Cumhurbaşkanı Celâl Bayar ve yedi bakanın Silahlı Kuvvetler gözetiminde olduğu açıklandı. 1961 - Uluslararası Af Örgütü, Londra'da kuruldu. 1981 - Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Genel Başkanı Abdullah Baştürk ve Yürütme Kurulu Üyeleri, işçileri suça teşvik ve tahrik ettikleri gerekçesiyle İstanbul Sıkıyönetim Askerî Mahkemesi'nde yargılanmaya başladılar. 1983 - Orhan Kemal Roman Ödülü'nü "Cevdet Bey ve Oğulları" adlı romanıyla Orhan Pamuk aldı. 1984 - Cumhurbaşkanı Kenan Evren, "aydın" tartışması için Manisa'da konuştu: "Birinci Cihan Harbi'nin sonunda memleket işgale uğradığı zaman, Atatürk Kurtuluş Savaşı'nı başlattığında, İstanbul'da, 'Bu savaş deliliktir. Kurtuluş çaresi ya Amerikan mandası ya İngiliz mandasıdır.' diye tutturan aydınlar vardı. Ben böyle aydınları ne yapayım?" 1984 - Bayrampaşa Cezaevi'nden dördü Devrimci Sol, biri Türkiye İşçi Köylü Kurtuluş Ordusu (TİKKO) yöneticisi 5 kişi firar etti. 1987 - Batı Alman pilot Mathias Rust, küçük uçağıyla Sovyet hava koridorunu delerek Kızıl Meydan'a indi. Hava Kuvvetleri Başkomutanı Koldunov görevden alındı. 1992 - Türkiye ile Nahçıvan'ı birbirine bağlayan Ümit Köprüsü hizmete girdi. 1999 - 57'nci Hükûmet kuruldu. MHP, DSP ve Anavatan Partisi'nden oluşan Koalisyon Hükümetinde, Başbakan Bülent Ecevit oldu. 1999 - Leonardo da Vinci'nin şaheseri Son Akşam Yemeği adlı tablo, 22 yıl süren restorasyon çalışmalarının sona ermesiyle İtalya'nın Milano kentinde yeniden sergilenmeye başlandı. 2002 - NATO, Rusya'yı sınırlı ortak ilan etti. 2004 - Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, gençlerin imam hatip liselerine yönlenmelerinin özendirilmesi amaçlandığı gerekçesiyle "YÖK Kanunu" olarak bilinen "Yükseköğretim Kanunu ve Yükseköğretim Personel Kanunu'nda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun"u kısmen TBMM'ye iade etti. 2013 - Taksim Gezi Parkı olayları başladı. Doğumlar 1524 - II. Selim, Osmanlı'nın 11. Padişahı (ö. 1574) 1660 - I. George, Hannover Elektörü ve İngiltere Kralı (ö. 1727) 1738 - Joseph-Ignace Guillotin, Fransız doktor (ö. 1814) 1740 - Jean-André Venel, İsviçreli doktor (ö. 1791) 1759 - William Pitt, Birleşik Krallık tarihinin en genç başbakanı (ö. 1806) 1779 - Thomas Moore, İrlandalı şair, yazar ve besteci (ö. 1852) 1789 - Bernhard Severin Ingemann, Danimarkalı roman yazarı ve şair (ö. 1862) 1807 - Louis Agassiz, Amerikalı zoolog, glasiyolog ve jeolog (ö. 1873) 1888 - Jim Thorpe, Amerikalı sporcu (ö. 1953) 1893 - Mina Witkojc, Alman yazar (ö. 1975) 1908 - Ian Fleming, İngiliz gazete yazarı ve romancı (James Bond karakterinin yaratıcısı) (ö. 1964) 1912 - Patrick White, Avustralyalı yazar ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (ö. 1990) 1921 - Heinz G. Konsalik, Alman romancı (ö. 1999) 1925 - Bülent Ecevit, Türk devlet adamı, gazeteci ve politikacı (ö. 2006) 1925 - Dietrich Fischer-Dieskau, Alman bariton, orkestra şefi ve II. Dünya Savaşı sonrası en önemli lied sanatçısı (ö. 2012) 1930 - Frank Drake, Amerikalı astronom ve astrofizikçi 1931 - Carroll Baker, Amerikalı oyuncu 1933 - Zelda Rubinstein, Amerikalı oyuncu (ö. 2010) 1938 - Jerry West, Amerikan eski basketbolcusu 1940 - Maeve Binchy, İrlandalı gazeteci, kısa öykü yazarı ve romancı (ö. 2012) 1944 - Rudy Giuliani, Amerikalı siyasetçi ve hukukçu 1944 - Sondra Locke, Amerikalı oyuncu (ö. 2018) 1947 - Firengiz Alizade, Azerbaycanlı seçkin besteci 1947 - Mehmet Ulay, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu 1947 - Zahi Hawass, Mısır arkeolojisi uzmanı, akademisyen, yazar ve araştırmacı 1954 - João Carlos de Oliveira, Brezilyalı atlet (ö. 1999) 1959 - Steve Strange, Galli pop şarkıcısı (ö. 2015) 1961 - Ömer Asan, Türk yazar, yapımcı ve yayıncı 1963 - Zemfira Meftahaddinova, Azeri atıcı 1964 - İskender Över, Türk şair, yazar ve eleştirmen (Küçük İskender mahlasıyla yazı yazan) (ö. 2019) 1964 - Phil Vassar, Amerikalı country müzik sanatçısı 1966 - Cemil Özeren, Türk müzisyen (ö. 2012) 1968 - Kylie Minogue, Avustralyalı şarkıcı 1971 - Isabelle Carré, Fransız oyuncu 1971 - Yekaterina Gordeyeva, Rus buz patencisi 1971 - Marco Rubio, Amerikalı politikacı ve ABD'nin Florida Eyaleti senatörü 1972 - Metin Arolat, Türk şarkıcı 1972 - Kate Ashfield, İngiliz aktris 1974 - Hans-Jörg Butt, Alman eski kaleci 1976 - Zaza Enden, Türk basketbolcu ve profesyonel güreşçi 1981 - Uğur İnceman, Türk futbolcu 1981 - Gábor Talmácsi, Macar motosiklet yarışçısı 1983 - Metin Akan, Türk futbolcu 1983 - Matthias Lehmann, Alman futbolcu 1985 - Colbie Caillat, Amerikalı pop şarkıcısı, müzisyen, söz yazarı ve gitarist 1985 - Carey Mulligan, İngiliz oyuncu 1985 - Sebastian Urzendowsky, Alman oyuncu 1986 - Sami Allagui, Alman asıllı Tunuslu millî futbolcu 1986 - Colby Lopez, Amerikalı profesyonel güreşçi 1988 - Ufo361, Türk-Alman rapçi ve söz yazarı 1990 - Kyle Walker, İngiliz millî futbolcu 1991 - Ji Dong-Won, Güney Koreli millî futbolcu 1991 - Alexandre Lacazette, Fransız millî futbolcu 1992 - Koichi Maeda, Japon futbolcu 1994 - Son Yeon-jae, Güney Koreli ritmik jimnastikçi 1999 - Cameron Boyce (ö. 2019) 2000 - Phil Foden, İngiliz futbolcu Ölümler 1750 - Sakuramachi, Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 115. imparatoru (d. 1720) 1787 - Leopold Mozart, Avusturyalı besteci (Wolfgang Amadeus Mozart'in babası) (d. 1719) 1847 - William Herbert, İngiliz bitki bilimci, bitki ressamı, şair ve din adamı (d. 1778) 1849 - Anne Brontë, İngiliz yazar (d. 1820) 1910 - Emil Zuckerkandl, Avusturyalı-Macar anatomist, antropolog ve bilim insanı (d. 1849) 1915 - Yenovk Şahen, Ermeni aktör ve tiyatro oyuncusu (d. 1881) 1916 - Albert Lavignac, Fransız öğretmen, müzik teorisyeni ve besteci (d. 1846) 1937 - Alfred Adler, Avusturyalı psikiyatrist (d. 1870) 1952 - Sermet Muhtar Alus, Türk gazeteci, yazar ve karikatürist (d. 1887) 1963 - Ion Agârbiceanu, Rumen yazar (d. 1882) 1971 - Audie Murphy, Amerikalı aktör (d. 1924) 1972 - VIII. Edward, 20 Ocak 1936'dan, aynı yılın 11 Aralık'ında ki istifasına kadar Birleşik Krallık Kralı (d. 1894) 1978 - Orhan Peker, Türk ressam (d. 1927) 1983 - Çiğdem Talu, Türk şarkı sözü yazarı (d. 1939) 1984 - İbrahim Şevki Atasagun, Türk siyasetçi ve doktor (d. 1899) 1986 - Edip Cansever, Türk şair (d. 1928) 1990 - Taiichi Ohno, Japon endüstri mühendisi ve iş adamı (d. 1912) 2003 - Ilya Prigogine, Belçikalı kimyager, fizikçi ve Nobel Kimya Ödülü sahibi (d. 1917) 2010 - Gary Coleman, Amerikalı oyuncu (d. 1968) 2013 - Viktor Kulikov, Sovyetler Birliği Mareşali (d. 1921) 2014 - Ertuğrul Işınbark, Türk illüzyonist ve sihirbaz (d. 1940) 2014 - Maya Angelou, Afroamerikan yazar, şair ve şarkıcı (d. 1928) 2014 - Malcolm Glazer, Amerikalı işletmeci (d. 1928) 2014 - Mandrake, Türk illüzyonist ve sihirbaz (d. 1940) 2015 - Reynaldo Rey, Amerikalı oyuncu, komedyen ve televizyon programcısı (d. 1940) 2016 - Giorgio Albertazzi, İtalyan oyuncu, şarkıcı, senarist ve film yönetmeni (d. 1923) 2016 - Bryce Dejean-Jones, Amerikalı basketbolcu (d. 1992) 2016 - David Cañada, İspanyol bisiklet yarışçısı (d. 1975) 2016 - Harambe, Goril (d. 1999) 2017 - John Noakes, İngiliz Tv ünlüsü, sunucu ve oyuncu (d. 1934) 2018 - Pippo Caruso, İtalyan besteci, aranjör ve orkestra şefi (d. 1935) 2018 - Neale Cooper, İskoç eski futbolcu ve antrenör (d. 1963) 2018 - Paulette Coquatrix, Fransız kadın moda tasarımcısı (d. 1916) 2018 - Serge Dassault, Fransız yönetici, iş adamı ve siyasetçi (d. 1925) 2018 - Semavi Eyice, Türk Bizantolog ve sanat tarihçisi (d. 1922) 2018 - Cornelia Frances, İngiltere doğumlu Avustralyalı oyuncu (d. 1941) 2018 - María Dolores Pradera, İspanyol kadın şarkıcı ve oyuncu (d. 1924) 2018 - Dick Quax, Hollanda doğumlu Yeni Zelandalı atlet ve siyasetçi (d. 1948) 2018 - Jens Skou, Danimarkalı kimyager ve Nobel Kimya Ödülü sahibi (d. 1918) 2018 - Michel Stolker, Eski Hollandalı bisiklet yarışçısı (d. 1933) 2018 - Ola Ullsten, İsveçli politikacı ve diplomat (d. 1931) 2019 - Freddy Buache, İsviçreli gazeteci, film eleştirmeni ve tarihçi (d. 1924) 2019 - Carmine Caridi, Amerikalı oyuncu (d. 1934) 2020 - Gracia Barrios, Şilili ressam (d. 1927) 2020 - Guy Bedos, Fransız aktör, komedyen, senarist ve sahne sanatçısı (d. 1934) 2020 - Celine Fariala Mangaza, Kongolu engelli aktivisti (d. 1967) 2020 - Claude Goasguen, Fransız sağ siyasetçi (d.1945) 2020 - Robert M. Laughlin, Amerikalı antropolog, dilbilimci ve küratör (d. 1934) 2020 - Jaroslav Švach, Çek profesyonel futbolcu (d. 1973) 2021 - Zehra Abdullayeva, Azeri şarkıcı (d. 1952) 2021 - Resurreccion Acop, Filipinli siyasetçi ve hekim (d. 1947) 2021 - Mark Eaton, Amerikalı profesyonel basketbol oyuncusu (d. 1957) 2021 - Barbara Ossenkopp, Alman gece kulübü dansçısı, aktris ve hayvan hakları aktivisti (d. 1943) 2021 - Benoît Sokal, Belçikalı çizgi roman sanatçısı, yazarı ve video oyunu geliştiricisi (d. 1954) Tatiller ve özel günler Azerbaycan Cumhuriyet Günü