top of page
< Back

8 Şubat; tarihte bugün

Olaylar 1587 - İskoçya Kraliçesi Mary Stuart, kafası kesilerek idam edildi. 19 yıl hapiste kaldıktan sonra idam edilen Kraliçe Mary, Kraliçe I. Elizabeth'e suikast planlamakla suçlanıyordu. 1904 - Japonların, Çin'in Port Arthur limanına sürpriz bir atak yapıp, Rus filosunu tahrip etmesi ve geçişine engel olması üzerine Rus-Japon Savaşı başladı. 1915 - D.W. Griffith'in Bir Ulusun Doğuşu ( The Birth of a Nation ) adlı tartışmalı başyapıtı Los Angeles'ta ilk kez gösterildi. 1919 - İşgal Kuvvetleri Kumandanı olarak İstanbul'a tayin olan Fransız General Louis Franchet d'Espèrey, atıyla Türk Bayrağı'nın üzerinden geçerek yapmış olduğu sözde gövde gösterisi ile İstanbul'a girdi. 1921 - Antep'e, TBMM tarafından "Gazi" unvanı verildi. 1922 - Gaziantep'te, "Gazisancak" adlı gazetenin birinci sayısı çıktı. 285 sayı çıkan gazete, 1925 yılında kapandı. 1922 - ABD Başkanı Warren G. Harding, ilk radyoyu Beyaz Saray'da tanıttı. 1924 - İdam cezası: ABD'de idam cezasını gaz kullanmak suretiyle gerçekleştiren ilk eyalet Nevada oldu. 1930 - Akşam gazetesinin düzenlediği bayrak koşusu yarışı, Galatasaray, Beşiktaş, Robert Kolej, Fenerbahçe ve İstanbulspor'un katılımıyla yapıldı. Yarışı, 26 dakika ile en erken dönüşü gerçekleştiren Robert Kolej kazandı. 1935 - Türkiye Büyük Millet Meclisi 5. dönem seçimleri yapıldı. Türk kadını ilk kez seçme ve seçilme hakkını kullandı. Cumhuriyet Halk Fırkası (CHF) iktidarı devam ediyor. 17 kadın milletvekili ilk defa Meclise girdi. Ara seçimlerde bu sayı 18'e ulaştı. Bu dönemde kadın milletvekillerinin meclisteki 395 milletvekiline oranı yüzde 4,5. 1937 - Orman Kanunu kabul edildi. 1951 - Atatürk'ün manevi kızı ve Türkiye'nin ilk kadın savaş pilotu Sabiha Gökçen, pilot olarak Kore Savaşı'na katılmak için başvuruda bulundu. Sabiha Gökçen'in bu girişimi, Batı basınında geniş bir biçimde yer aldı. Ancak Gökçen'in bu isteği Amerikan Ordusunda kadın pilot bulunmaması nedeniyle gerçekleşemedi. 1956 - Gazetelerin sayfa sayısı sınırlandı; piyango ve ikramiyeler yasaklandı. 1956 - Dolandırıcılar kralı Sülün Osman, Bursa'da yakalandı. 1958 - Bobby Fischer henüz 15 yaşında ve Dünya satranç şampiyonu oldu. 1962 - Fransa'da Gizli Ordu'nun bombalama eylemlerini protesto edenlere polis müdahale etti; 8 kişi öldü. 1962 - Türkiye Cumhuriyeti Turizm Bankası çalışmalarına başladı. 1963 - ABD vatandaşlarının Küba ile seyahat, finansal ve ticari amaçlı her türlü ilişkisi John F. Kennedy yönetimince yasaklandı. 1963 - Irak'ta, Abdüsselam Arif'in önderliğindeki "Baas"çı subaylar yönetimi ele geçirdi, Başbakan Abdülkerim Kasım öldürüldü. 1969 - TRT, köye yönelik televizyon yayınlarının izlenmesi için Ankara'nın 4 köyüne televizyon izleme merkezi kurdu. 1973 - Eski Millî Birlik Komitesi üyesi emekli Korgeneral Cemal Madanoğlu ve 31 arkadaşının yargılanmasına başlandı. Cemal Madanoğlu ve arkadaşları, Millet Meclisi'ni feshederek Anayasa'nın tamamını veya bir kısmını değiştirmeye teşebbüsle suçlanıyorlardı. 1974 - Amerikan uzay istasyonu Skylab, uzayda 84 gün geçirdikten sonra dünyaya döndü. 1974 - Yukarı Volta'da askeri darbe. 1976 - Innsbruck'ta yapılan Kış Olimpiyatları, TRT televizyonundan naklen verildi. 1976 - İngiltere, Strasbourg'da kendini savunmak durumunda kaldı. İngiltere hakkında, IRA (İrlanda Cumhuriyet Ordusu) sanıklarına işkence ettiği iddiaları vardı. 1977 - İstanbul gazetelerinin fiyatı 2 liraya çıktı. 1977 - THY grevi, Bakanlar Kurulu tarafından ikinci kez ertelendi. 1980: Türkiye'de 12 Eylül 1980 Darbesi'ne Giden Süreç (1979- 12 Eylül 1980): İstanbul'da Migros'a ait yiyecek maddeleri satan 6 kamyon kaçırıldı, yiyecekler yağma edildi, kamyonlar tahrip edildi. Ankara'da 4 mağaza yağma edildi. 1980 - İzmir'de 55 bin işçi 1 günlük işi bırakma eylemi yaptı. Eylem yapan işçiler Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu DİSK'e bağlı sendikalara üyeydiler. 1980 - Tariş olayları: Tariş işçileri işletmenin bazı bölümlerini işgal etti, Çiğli İplik Fabrikası'nda işçiler, fabrika kapılarını kapatarak barikat kurdu. 1983 - Cumhurbaşkanı Kenan Evren, Ağrı'da yaptığı konuşmada kürtajın günah olmadığını söyledi. Evren, 27 Mayıs 1983'te kadınlara kürtaj hakkını verecekti. 1984 - Kış Olimpiyat Oyunları Sarayova'da başladı. 1985 - Hisarbank, İstanbul Bankası ve Ortadoğu İktisat Bankası'nın (Odibank) 66 yöneticisinin mallarına tedbir konuldu. Mallarına tedbir konulan bankacılar arasında Ömer Çavuşoğlu, Ahmet Kozanoğlu, Melih Saydam ve Özer Uçaran Çiller de bulunuyor. 1986 - 6 yıl aradan sonra ilk işçi yürüyüşü Balıkesir'de yapıldı. Yürüyüşe yaklaşık 5000 kişi katıldı. 1989 - Boeing 707 tipi bir yolcu uçağı, Portekiz açıklarındaki Azor Adaları'na düştü: 144 kişi öldü. 1990 - Amasya Yeniçeltek'te toprak altında kalan 63 işçiden umut kesildi. Madenin hava bacaları betonlandı. Bir gün önce meydana gelen grizu patlamasında ölenlerin sayısı 66'ya ulaştı. 1991 - 81 şair, savaşa karşı birer dize yazarak hazırladıkları ortak şiiri yayınladılar. 1992 - Olağanüstü Hâl Bölge Valiliği'ne Ünal Erkan atandı. 1994 - Erdal Çelik, 16. Uluslararası Cavon Şarkı Yarışması'nı kazandı. Çelik yarışmaya "Like A Gift" adlı parçayla katılmıştı. 1994 - TEKEL ürünlerine yüzde 13,04 ile 16,67 oranlarında zam yapıldı. 1999 - Ürdün Kralı Hüseyin, Amman'da düzenlenen bir törenle toprağa verildi. 2000 - Danıştay 10. Dairesi, FP'den İstanbul Milletvekili seçilen Merve Kavakçı'nın, 'Türk vatandaşlığının kaybettirilmesine' ilişkin Bakanlar Kurulu Kararı'nın iptali istemini oy birliğiyle reddetti. 2001 - Bonn Başsavcılığı'nın, Hristiyan-Demokrat Parti'ye (CDU) yapılan karanlık bağışlarla ilgili dava çerçevesinde eski Başbakan Helmut Kohl hakkında açtığı dava, 150 bin Euro tutarında cezanın ödenmesiyle kapandı. 2001 - Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Esad Coşan ile damadı Ali Yücel Uyarel'in Süleymaniye Camii haziresine definlerine imkân tanıyan kararname taslağını imzalamayarak Başbakanlık'a geri gönderdi. 2001 - Kırklareli'nin Lüleburgaz İlçesi'nde, SSK hastanesinde hatalı iğne yapıldığı için sol kolu dirseğinden kesilen Ayşen Başaran'ın ailesinin, 1996 yılında SSK aleyhine açtığı tazminat davası sonuçlandı. Mahkeme, Başaran ailesine yasal faizleriyle birlikte 119 milyar lira manevi tazminat ödenmesine karar verdi. 2002 - Yargıtay 6. Ceza Dairesi, "Yüksekova Çetesi" davasında 5 sanık hakkında verilen çeşitli hapis cezalarına ilişkin mahkûmiyet kararlarını bozdu. 2002 - Kış Olimpiyatları Salt Lake City'de başladı. 2004 - Amerikalı şarkıcı Beyoncé, beş Grammy Ödülü kazandı. 2005 - İsrail Başbakanı Ariel Şaron ve Filistin lideri Mahmud Abbas arasında, Mısır'da imzalanan bir antlaşma ile ateşkes sağlandı. Doğumlar 412 - Proklos, Yunan filozof (ö. 485) 882 - Muhammed bin Toğaç, kendisi Fergana'dan gelmiş İhşidi hanedanı kurucusu (ö. 946) 1191 - II. Yaroslav, 1238 ile 1246 yılları arasında Vladimir Büyük prensi (ö. 1246) 1591 - Guercino, İtalyan ressam (ö. 1666) 1688 - Emanuel Swedenborg, İsveçli bilim adamı (ö. 1772) 1700 - Daniel Bernoulli, İsviçreli matematikçi (ö. 1782) 1720 - Sakuramachi, Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 115. imparatoru (ö. 1750) 1741 - André Ernest Modeste Grétry, Fransız opera bestecisi (ö. 1813) 1787 - Giovanni Gussone, İtalyan akademisyen ve botanikçi (ö. 1866) 1819 - John Ruskin, İngiliz yazar, şair, sanat ve toplum eleştirmeni (ö. 1900) 1823 - Károly Alexy, Macar heykeltıraş (ö. 1880) 1825 - Henry Walter Bates, İngiliz doğabilimcisi ve kâşif (ö. 1892) 1828 - Jules Verne, Fransız yazar (ö. 1905) 1828 - Antonio Cánovas del Castillo, İspanya Başbakanı (ö. 1897) 1830 - Abdülaziz, Osmanlı'nın 32. Padişahı (ö. 1876) 1834 - Dimitri Mendeleyev, Rus kimyacı (ö. 1907) 1845 - Francis Ysidro Edgeworth, İrlandalı düşünür ve politik iktisatçı (ö. 1926) 1845 - Anton Weichselbaum, Avusturyalı patolog ve bakteriyolog (ö. 1920) 1851 - Kate Chopin, Amerikalı kısa öykü yazarı (ö. 1904) 1856 - Édouard Delamare-Deboutteville, Fransız sanayici ve mühendis (ö. 1901) 1856 - Léon Bakst, Rus sanatçı (ö. 1924) 1859 - Gabriele Reuter, Alman kadın edebiyatçı (ö. 1941) 1867 - Antonius Johannes Jurgens, Alman üretici (ö. 1945) 1873 - Mehmed Reşit Bey, Osmanlı asker ve devlet adamı (ö. 1919) 1876 - Paula Modersohn-Becker, Alman ressam (ö. 1907) 1878 - Martin Buber, Yahudi filozof (ö. 1965) 1880 - Franz Marc, Alman ressam (ö. 1916) 1880 - Malik Buşati, Arnavutluk Başbakanı (ö. 1946) 1883 - Joseph Alois Schumpeter, Avusturyalı iktisatçı ve siyaset bilimci (ö. 1950) 1888 - Giuseppe Ungaretti, İtalyan modernist şair, gazeteci, deneme yazarı, eleştirmen ve akademisyen (ö. 1970) 1888 - Edith Evans, İngiliz sinema ve tiyatro oyuncusu (ö. 1976) 1894 - King Vidor, Amerikalı film yönetmeni (ö. 1982) 1895 - Horloogiyn Çoybalsan, Moğol komünist siyasetçi ve mareşal (ö. 1952) 1897 - Zakir Hüseyin, Hindistan'ın 3. Cumhurbaşkanı (ö. 1969) 1903 - Tunku Abdülrahman, Malezya Başbakanı (ö. 1990) 1906 - Chester Carlson, Amerikalı fizikçi ve fotokopinin mucidi (ö. 1968) 1921 - Kemal Kafalı, Türk akademisyen ve İTÜ Rektörü (ö. 2008) 1921 - Lana Turner, Amerikalı oyuncu ve aktris (ö. 1995) 1925 - Jack Lemmon, Amerikalı sinema oyuncusu (ö. 2001) 1926 - Diamando Kumbaki, Yunan partizan ve aktivist (II. Dünya Savaşı sırasında Mihver Devletleri'ne karşı savaşan Yunan Direnişi partizanı) (ö. 1944) 1931 - James Dean, Amerikalı sinema oyuncusu (ö. 1955) 1931 - George Whitmore, Amerikalı dağcı ve çevreci (ö. 2021) 1932 - John Williams, Amerikalı besteci 1933 - Uno Palu, Eston dekatloncu 1934 - Erk Yurtsever, Türk şair, yazar ve Türkolog (ö. 2017) 1940 - Ted Koppel, Amerikalı gazeteci 1941 - Nick Nolte, Amerikalı oyuncu 1944 - Roger Lloyd-Pack, İngiliz oyuncu (ö. 2014) 1946 - James Franklin Jeffrey, Amerikalı diplomat ve ABD'nin eski Ankara Büyükelçisi 1957 - Mehmet Ali Erbil, Türk oyuncu ve şovmen 1961 - Vince Neil, Amerikalı Rock müzisyeni ve (Mötley Crüe) grubunun vokalisti 1962 - Mehmet Çepiç, Türk oyuncu ve seslendirme sanatçısı 1966 - Hristo Stoiçkov, Bulgar futbolcu 1968 - Budi Anduk, Endonezyalı oyuncu (ö. 2016) 1970 - Cüneyt Özdemir, Türk gazeteci, sunucu ve yazar 1974 - Seth Green, Amerikalı oyuncu, komedyen, seslendirme sanatçısı, televizyon yapımcısı ve senaryo yazarı 1978 - Gökhan Tepe, Türk şarkıcı, oyuncu ve besteci 1980 - Bilge Kösebalaban, Türk müzisyen ve Direc-t grubu gitarist ve vokalisti 1981 - Steve Gohouri, Fildişi Sahilli futbolcu (ö. 2015) 1983 - Atiba Hutchinson, Kanadalı futbolcu 1984 - Manon Flier, Hollandalı voleybolcu 1987 - Carolina Kostner, İtalyan buz patenci 1989 - Bronte Barratt, Avustralyalı yüzücü 1990 - Ozan Kozan, Türk radyo programcısı 1995 - Jordan Todosey, Kanadalı sinema oyuncusu 1995 - Mijat Gaćinović, Sırp futbolcu 1996 - Kennedy, Brezilyalı futbolcu Ölümler 1204 - Nikolaos, Bizans imparatoru (d. ?) 1265 - Hülagû Han, İlhanlılar Devleti'nin kurucusu Moğol Hükümdar (d. 1217) 1587 - Mary Stuart, İskoçya Kraliçesi (d. 1542) 1640 - IV. Murat, Osmanlı'nın 17. Padişahı (d. 1612) 1696 - V. İvan, Rus Çarı (d. 1666) 1709 - Giuseppe Torelli, İtalyan besteci (d. 1658) 1725 - I. Petro, Rus Çarı (d. 1672) 1751 - Nicola Salvi, İtalyan mimar ve heykeltıraş (d. 1697) 1804 - Joseph Priestley, İngiliz kimyacı ve filozof (d. 1733) 1813 - Tadeusz Czacki, Polonyalı tarihçi, pedagog ve parabilimci (d. 1765) 1829 - Cristóbal Mendoza, Venezuela'nın ilk başbakanı (d. 1772) 1849 - France Prešeren, Sloven şair (d. 1800) 1860 - Carl Edvard Rotwitt, Danimarkalı politikacı (d. 1812) 1874 - David Strauss, Alman ilahiyatçısı ve filozofu (d. 1808) 1885 - Nikolay Severtzov, Rus doğa tarihçisi (d. 1827) 1886 - İvan Aksakov, Rus gazeteci ve politika yazarı (d. 1823) 1894 - Robert Michael Ballantyne, İskoç yazar (d. 1825) 1906 - Johanna Hiedler, Adolf Hitler'in anneannesi (d. 1830) 1921 - Peter Alexeyevich Kropotkin, Rus yazar ve anarşizm kuramcısı (d. 1842) 1935 - Max Liebermann, Alman ressam ve grafik sanatçısı (d. 1847) 1936 - Charles Curtis, Amerikalı avukat ve politikacı (d. 1860) 1945 - Robert Mallet-Stevens, Fransız mimar ve tasarımcı (d. 1886) 1946 - Felix Hoffmann, Alman kimyager, mucit ve eczacı (d. 1868) 1954 - Abidin Daver, Türk gazeteci ve yazar (d. 1886) 1957 - Walther Bothe, Alman matematikçi, kimyacı, fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (d. 1891) 1963 - Ali Saim Ülgen, Türk yüksek mimar ve restoratör (d. 1913) 1963 - Ernst Glaeser, Alman yazar (d. 1902) 1974 - Fritz Zwicky, İsviçreli fizikçi ve astronom (d. 1898) 1978 - Ahmet Kemal Atay, Türk akademisyen ve Çapa Tıp Fakültesi Cerrahi Kliniğinin kurucusu (d. 1890) 1982 - Lauri Virtanen, Fin atlet (d. 1904) 1990 - Del Shannon, Amerikalı şarkıcı (intihar) (d. 1934) 1998 - Halldor Laxness, İzlandalı yazar ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (d. 1902) 1999 - Iris Murdoch, İrlandalı yazar ve filozof (d. 1919) 2001 - Ahmet Kabaklı, Türk gazeteci ve yazar (d. 1924) 2004 - Cem Karaca, Türk rock müziği sanatçısı, besteci, tiyatrocu ve sinema oyuncusu (d. 1945) 2007 - Anna Nicole Smith, Amerikalı aktris (d. 1967) 2007 - Haluk Cecan, Türk su altı belgeselcisi (d. 1946) 2010 - John Murtha, Amerikalı politikacı (d. 1932) 2014 - Eşref Aydın, Türk atlet (d. 1922) 2014 - Maicon, Brezilyalı futbolcu (d. 1988) 2015 - Rauni-Leena Luukanen-Kilde, Fin hekim, yazar ve ufolog (d. 1939) 2015 - Müzeyyen Senar, Türk Sanat Müziği sanatçısı (d. 1918) 2016 - Amelia Bence, Arjantinli aktris (d. 1914) 2017 - Zeynep Işık, Türk keman sanatçısı (d. 1968) 2017 - Peter Mansfield, Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülünü Paul Lauterbur ile birlikte kazananan İngiliz bilim insanı (d. 1933) 2017 - Alan Simpson, İngiliz senarist (d. 1929) 2018 - Ben Agajanian, Amerikalı Amerikan futbolu oyuncusu (d. 1919) 2018 - Zernigar Ağakişiyeva, Azeri tiyatro ve sinema oyuncusu (d. 1945) 2018 - Jarrod Bannister, Avustralyalı cirit atma sporcusu (d. 1984) 2018 - Marie Gruber, Alman oyuncu (d. 1955) 2018 - Lovebug Starski, Amerikalı rap müzisyeni (d. 1960) 2019 - Dick Kempthorn, Eski Amerikan futbolu oyuncusu ve iş adamı (d. 1926) 2019 - Walter Munk, Amerikalı-Avusturyalı denizbilimcisi, jeolog, akademisyen ve bilim adamı (d. 1917) 2019 - Sergey Yurski, Sovyet-Rus oyuncu, film yönetmeni ve senarist (d. 1935) 2020 - Robert Conrad, Amerikalı oyuncu, şarkıcı ve dublör (d. 1935) 2020 - Paula Kelly, Amerikalı oyuncu, dansçı ve şarkıcı (d. 1942) 2021 - Roza Akkuçukova, Rus-Sovyet pop şarkıcısı (d. 1950) 2021 - Jean-Claude Carrière, Akademi Onur Ödülü sahibi Fransız romancı, senarist, aktör ve yönetmen (d. 1931) 2021 - Carla Cimenti, İtalyan dağcı (d. 1975) 2021 - Graham Day, İngiliz profesyonel futbolcu (d. 1953) 2021 - Adam Kopczyński, Polonyalı buz hokeyi oyuncusu (d. 1948) 2021 - Cyril Mango, Bizans İmparatorluğu'nun tarih, sanat ve mimarisi hakkında İngiliz uzman (d. 1928) 2021 - Rynagh O'Grady, İrlandalı oyuncu (d. 1951) 2021 - Mary Wilson, Amerikalı vokalist (d. 1944) 2021 - Beatriz Yamamoto Cázarez, Meksikalı siyasetçi (d. 1957)

8 Şubat; tarihte bugün

Olaylar 1587 - İskoçya Kraliçesi Mary Stuart, kafası kesilerek idam edildi. 19 yıl hapiste kaldıktan sonra idam edilen Kraliçe Mary,...

bottom of page